Нега Қуёш системаси айнан шундай кўринишга эга?

Биз Қуёш системаси нега айнан шундай кўринишга эга эканидан бехабармиз. У Коинотдаги мутлақо бошқа кўринишга эга бўлган қуёш системалари каби бошқача ҳам бўлиши мумкин эди. Бу уларнинг қандай пайдо бўлгани билан боғлиқ. Лекин инсон кашф этган табиат қонунлари Қуёш системасининг давоми…

Юлдузларгача бўлган масофа узоқми?

Коинотда шундай юлдузлар борки ва улар биздан шу қадар олисда жойлашганки, уларгача бўлган масофани аниқлашнинг ҳам, уларни санаб саноғига етишнинг ҳам имкони йўқ. Энг яқин юлдуз Ердан қанчалик узоқда жойлашган? Ердан Қуёшгача бўлган масофа 150 000 000 километрдир. Ёруғлик секундига давоми…

Энг ёрқин юлдуз қайси?

Бирор марта осмондан энг ёрқин юлдузни топишга уриниб кўрганмисиз? Осмондаги юлдузлар кўзингизга сон-саноқсиздай кўринган бўлса ажаб эмас. Лекин телескопсиз 6000 га яқин юлдузни кўриш мумкин, улардан 1500 таси Жанубий ярим шар устида бўлиб, Шимолий ярим шардан кўринмайди. Бундан 2000 йил давоми…

Ниманинг қони кўк?

Ҳаммага маълумки, одамлар томирида қизил қон оқади, кўк қон эса фақат эртаклардаги аслзодаларда бўлади. Буни қарангки, кўк қон фақат эртакларда бўлиб қолмас экан. Табиат ўргимчак, чаён ва краб (денгиз қисқичбақалари)ни кўк қонда яратган экан. Кўк қон оддий қондан нимаси билан давоми…

Ўргимчак ҳашаротми?

Аввало шуни билингки, ўргимчак — ҳашарот эмас. Улар алоҳида синф бўлиб, ўргимчаксимонлар деб аталади. Ўргимчакнинг оёғи олтита эмас, саккизтадир, уларнинг тузилиши ҳам мутлақо бошқача. Ўргимчак, гўё икки қисмга бўлинган. Бу аввало, бошкўкракни ташкил этган бош ва кўкрак қафаси ҳамда ундан давоми…

Ҳамид Ҳабибуллаев. Йилномалар тарихидан (1989)

«Ҳурматли редакция. Мен йил ҳисоби хусусида, фасллар ҳақида, «чилла» тўғрисида кўпгина манбаларни эшитганман. Лекин, бу календарь — йилнома, саналар ҳисоби мени таажжубга соладики, унинг тартиби турлича. Гоҳ милод, гоҳ ҳижрий, гоҳ Қуёш, гоҳ Ой, гоҳ Қамарий, гоҳ Шамсий йилномалари бор. давоми…

Найзабалиқ ўзида нимани ифода этади?

Найзабалиқ иссиқ ва мўътадил совуқ сувли денгизларда яшайди. Унга синчиклаб қарасангиз, номи қаердан олинганига ҳайрон қолмайсиз. Олд жағи найзадек учли бўлган бу балиқ ҳам ўзининг ваҳимали қуролидан унумли фойдаланади. У кўп бор қайиқларнинг тагини тешишга муваффақ бўлган. Найзабалиқ энг йирик давоми…

Акула одамларни ейдими?

Акулаларнинг 150 га яқин тури мавжуд, уларнинг айримлари анчагина йиртқич бўлгани билан кўпчилиги беғараз экани ҳайрон қоларли. Акулалар балиқлардан тубдан ажралиб туради. Масалан, балиқларнинг ойқулоғи устида ҳаракатланувчи қопламаси бор, акулаларнинг терисида тирқишлар мавжуд. Уларнинг елка ўркачи суякдан эмас, балки тоғайлардан давоми…

Балиқлар қандай учади?

Балиқлар қушлар каби учса, улар ўз сузгичларини қанот каби қоқиши керак. Бироқ биронта ҳам балиқ бу тариқа уча олмайди. Хўш, унда учар балиқлар қандай учади? Уларнинг қаноти каттакон олд сузгичларидир. Балиқ учаётган пайти ўз сузгичларини ростлаб олади ва уни ўз давоми…

Балиқлар ухлайдими?

Кўзингизни очиб ухлай оласизми? Йўқ, ухлашингиз учун киприкларингизни юмишингиз керак. Шу сабабли балиқлар биз каби ухлай олмайди. Уларнинг киприги йўқ. Аммо қоронғи тушиши билан улар дам оладилар. Айримлари ҳатто ёнбош бўлиб ётадилар. Балиқ кўзи билан одамнинг кўзи ўртасида баъзи ўхшашликлар давоми…


Мақолалар мундарижаси