Хонқизи қандай ҳашарот?

Хонқизилар оиласига мансуб беғараз қўнғизларнинг уч мингдан ошиқ тури мавжуд. Қора холли, қанотчалари тўқ қизил бу қўнғизларни таниш мушкул эмас. Ёзда уларни истаган жойда: далада ҳам, ўрмону шаҳарларда ҳам учратиш мумкин. Қишни улар ҳар хил: бири игнабарг дарахтлар орасида, бошқалари давоми…

Ялтироқ қўнғиз нега кечаси нур таратади?

Ялтироқ қўнғизларнинг шуъласидан ҳайратга тушмаган одам топилармикин? Кичкина тирик чироқчалар майин шуъла сочаётган пайти болакайлар уларни тутиб, шиша идишга солиш ёки қулида ушлаб туришга ғоят иштиёқманддирлар. Ялтироқ қўнғизларнинг сирли шуъласи нафақат сизни, балки олимларни ҳам ҳайратга солиб келмоқда. Бу ҳодиса давоми…

Ҳашаротлар бир-бири билан гаплашадими?

Олимлар ҳашаротларнинг бир-бири билан ҳид ёрдамида гаплашишини анчадан буён тахмин қилишарди. Бироқ феромонни кашф этиш немис биокимёгари Адольф Бутенандтга насиб этди. Ўттиз йил олдин у феромон — тўрт миллиграмм оғирликдаги қимматбаҳо ёғли суюқлик ажратиб олишга эришди ва бу модданинг кимёвий давоми…

Крабларни илк бор қачон ейишган?

Краблар (ёки омарлар)ни биринчи бўлиб еган одам кимлигидан қатъи назар ё жуда жасур, ё жуда оч бўлган ёки униси ҳам, буниси ҳам биргаликда бўлган. Агар сиз крабларни кўрмаган бўлмасангиз, уни ейиш мумкинлигини тасаввур ҳам этолмайсиз. Краблар дунёга шу қадар кенг давоми…

Чиғаноқ нима?

Тирик организмларни муҳофаза этадиган ўранчиқ турларининг қанчалигини тасаввур эта оласизми? Ёнғоқ пўчоғи, тухум пўчоғи, тошбақа ва денгиз чиғаноғи зирҳи, шиллиққуртлар чиғаноғи ва ҳоказо. Чиғаноқ — тирик органни қоплаб турувчи мустаҳкам қатлам. У ё унинг эгаси ёки ота-онаси томонидан қилинади. Чиғаноқ давоми…

Қандай ўргимчаклар заҳарли?

Дунёда ўргимчаклар учрамайдиган жойни топиш амримаҳол. Уларни денгиз сатҳида ҳам, Эверест тоғларида ҳам, ўрмону майсазорларда, ботқоқликларда, саҳрою ерости туйнукларида ҳам кўриш мумкин. Кўп одамлар ўргимчаклардан чўчишади, дарвоқе, ўргимчакларнинг баъзи турлари чиндан ҳам заҳарли. Икки туридан бошқа ҳамма ўргимчакларда заҳарли безлар давоми…

Дунё уммонлари бўйлаб сузган ўзбек кемалари

“Титаник”, “Британик”, “Аврора”. Кўпчилигимиз бу машҳур кемалар ҳақида яхши биламиз. Одатда машҳур кемаларнинг архитектори, давлати ёки қайси компанияга тегишли эканидан кўра, унинг номи машҳур бўлади. Давлатлар қудратли кемаларни номлашда шаҳар, машҳур кишилар исмларидан ҳам фойдаланишадики, бу билан ўша шаҳар, шахс давоми…

Клеопатра ким бўлган?

Жаҳон маданияти тарихида бу қадар кўп афсона ва ривоятлар юзага келишига сабаб бўлган бошқа бир номни топиш мушкул бўлса керак. Ёзувчилар, шоирлар ва рассомлар бу аёлнинг романтик ҳамда бир қадар сирли сиймосини яратганлар. Бош ролни Элизабет Тейлор ўйнаган машҳур филм давоми…

Қандай ҳайвонлар рангни фарқлай олади?

Олимлар бу саволга жавоб топиш мақсадида кўплаб тажрибалар ўтказганлар. Бу тажрибаларга кўра, айрим ҳайвонлар рангларни фарқлай олмайди, деб қатъий ишонч билан айтиш мумкин. Масалан, асалари қизил рангни қора рангда кўради. Акула рангни умуман фарқламайди. Бошқа балиқлар айрим рангларни ажрата олади. давоми…

Ҳайвонлар таъм сезгисига эгами?

Бизнинг таъм сезишимиз — бу беҳисоб лаззат манбаидир. У овқатдан лаззат олиш имконини беради. Аммо бу сезги бизга фақат ёқимли туйғулар учунгина эмас, балки ҳимоя воситаси сифатида ҳам берилган. У кўпинча бизни организмимиз учун хавфли бўлган таомни истеъмол қилишдан сақлайди. давоми…


Мақолалар мундарижаси