Kokos yong‘oqlari yoki kokoslar palmaning mevasi ekanini hamma bilsa kerak. Ularning po‘chog‘i qattiq bo‘lgani uchun ham etini zaha bo‘lishdan saqlaydi. Chunki kokos pishgach, ancha balandlikdan yerga tushadi. Kokos yong‘oqlarining diametri 8 — 20 santimetrgacha yetadi. Qattiq po‘choq ostida unchalik qalin davomi…
Ba’zida osoyishta va tiniq havodan to‘yib-to‘yib nafas olish uchun ko‘chaga chiqamiz. Besh-o‘n qadam bosib ulgurmasimizdanoq to‘satdan shamol ko‘tariladi. Garchi uni ko‘rmasak ham, qaydan paydo bo‘lganini bilmasak ham, uni qo‘llarimiz, yuzimiz bilan sezamiz. Shamol havo massasining Yer uzra ko‘chib yurishidir. Havoni davomi…
Ular tuyaning qanday yaratilganiga nazar solmaydilarmi? (“G‘oshiya” surasi, 17-oyat) 1. Tuya hayvonot olami tarixida eng eski hayvon turlaridan biridir. Evolyutsiyachilar nazariyasiga ko‘ra, tuya ham dinozavrlar bilan birga yo‘q bo‘lib ketishi kerak edi, lekin hech bir tabiat hodisasi uni yo‘q qilib davomi…
Erni o‘rab turuvchi va ko‘plab mil masofa yuksaklikka cho‘zilib ketgan ulkan havo okeani Yerning tortish kuchi ta’siri bilan ushlab turiladi. Shunga asosan, havo ham muayyan og‘irlikka ega. Havo butun atrofimizni qurshab turgani uchun o‘zi to‘ldirgan har bir predmetning og‘irligini ko‘paytiradi. davomi…
Erni qalin atmosfera qatlami o‘rab turadi. Yer atmosferasi 20 ga yaqin gazlardan tarkib topgan. Ulardan asosiysi kislorod va azot gazlaridir. Shuningdek, uning tarkibida suv bug‘lari va chang zarralari ham bor. Havo ham materiyaning boshqa istalgan turi kabi materiyadir va uning davomi…
Er yuzasidan 20—25 km balandlikdagi stratosferada ozon qatlami joylashgan. U barcha tirik mavjudotni koinotdan kelayotgan zararli nurlardan himoya qiladi. Agar ozon qatlami bo‘lmaganida, Quyosh butun sayyorani kuydirib yuborgan bo‘lar edi. Endi ozon «ko‘ylagi» to‘satdan yirtila boshlaganini tasavvur qilib ko‘ring… Keyingi davomi…
Erda hayot mavjud bo‘lishi uchun eng zarur quvvat manbai Quyosh radiatsiyasi — Quyoshning Yer atmosferasiga kirib keluvchi elektromagnit nurlari hisoblanadi. Quyosh energiyasi fasllar almashuvi bilan bog‘liq barcha atmosfera jarayonlari, shuningdek, ob-havo sharoitlari o‘zgarishi sababchisidir. Quyosh energiyasining yarmiga yaqini biz Quyosh davomi…
Er Koinotda muallaq turgani uchun uning vaznini tarozi pallasiga qo‘yib o‘lchab bo‘lmaydi. Yerning vazni to‘g‘risida gapirilganda, avvalo, u tarkib topgan moddalar miqdori nazarda tutiladi. Yerning massasi, taxminan, 5,976 sekstillion tonnani tashkil etadi. Yaxshiroq tasavvur qilishingiz uchun ushbu raqamni to‘la keltiramiz: davomi…
Er, asosan, qattiq tog‘ jinslaridan tarkib topgan ulkan shar yoki sferadir. Yerning yadrosi ham qattiqdir, chunki ichki jinslar juda katta bosim ostida turadi. Buni batafsilroq ko‘rib chiqaylik. Zamonaviy kosmogonik tasavvurlarga ko‘ra, Yer bundan, taxminan, 5 milliard yil muqaddam birlamchi Quyosh davomi…
Koinotda har bir jism boshqasiga ta’sir etadi, ular o‘zaro tortishadi. Bu tortish kuchi yoki gravitatsiya deb ataladi. Tortish kuchi ikki omilga bog‘liq. Birinchidan, u ob’ekt, jism yoki narsa tarkibida qancha modda borligiga bog‘liq. Jism moddasining massasi qancha katta bo‘lsa, gravitatsiya davomi…