Biz Quyosh sistemasi nega aynan shunday ko‘rinishga ega ekanidan bexabarmiz. U Koinotdagi mutlaqo boshqa ko‘rinishga ega bo‘lgan quyosh sistemalari kabi boshqacha ham bo‘lishi mumkin edi. Bu ularning qanday paydo bo‘lgani bilan bog‘liq. Lekin inson kashf etgan tabiat qonunlari Quyosh sistemasining davomi…
Koinotda shunday yulduzlar borki va ular bizdan shu qadar olisda joylashganki, ulargacha bo‘lgan masofani aniqlashning ham, ularni sanab sanog‘iga yetishning ham imkoni yo‘q. Eng yaqin yulduz Yerdan qanchalik uzoqda joylashgan? Yerdan Quyoshgacha bo‘lgan masofa 150 000 000 kilometrdir. Yorug‘lik sekundiga davomi…
Biror marta osmondan eng yorqin yulduzni topishga urinib ko‘rganmisiz? Osmondagi yulduzlar ko‘zingizga son-sanoqsizday ko‘ringan bo‘lsa ajab emas. Lekin teleskopsiz 6000 ga yaqin yulduzni ko‘rish mumkin, ulardan 1500 tasi Janubiy yarim shar ustida bo‘lib, Shimoliy yarim shardan ko‘rinmaydi. Bundan 2000 yil davomi…
Hammaga ma’lumki, odamlar tomirida qizil qon oqadi, ko‘k qon esa faqat ertaklardagi aslzodalarda bo‘ladi. Buni qarangki, ko‘k qon faqat ertaklarda bo‘lib qolmas ekan. Tabiat o‘rgimchak, chayon va krab (dengiz qisqichbaqalari)ni ko‘k qonda yaratgan ekan. Ko‘k qon oddiy qondan nimasi bilan davomi…
Avvalo shuni bilingki, o‘rgimchak — hasharot emas. Ular alohida sinf bo‘lib, o‘rgimchaksimonlar deb ataladi. O‘rgimchakning oyog‘i oltita emas, sakkiztadir, ularning tuzilishi ham mutlaqo boshqacha. O‘rgimchak, go‘yo ikki qismga bo‘lingan. Bu avvalo, boshko‘krakni tashkil etgan bosh va ko‘krak qafasi hamda undan davomi…
«Hurmatli redaktsiya. Men yil hisobi xususida, fasllar haqida, «chilla» to‘g‘risida ko‘pgina manbalarni eshitganman. Lekin, bu kalendar — yilnoma, sanalar hisobi meni taajjubga soladiki, uning tartibi turlicha. Goh milod, goh hijriy, goh Quyosh, goh Oy, goh Qamariy, goh Shamsiy yilnomalari bor. davomi…
Nayzabaliq issiq va mo‘tadil sovuq suvli dengizlarda yashaydi. Unga sinchiklab qarasangiz, nomi qayerdan olinganiga hayron qolmaysiz. Old jag‘i nayzadek uchli bo‘lgan bu baliq ham o‘zining vahimali qurolidan unumli foydalanadi. U ko‘p bor qayiqlarning tagini teshishga muvaffaq bo‘lgan. Nayzabaliq eng yirik davomi…
Akulalarning 150 ga yaqin turi mavjud, ularning ayrimlari anchagina yirtqich bo‘lgani bilan ko‘pchiligi beg‘araz ekani hayron qolarli. Akulalar baliqlardan tubdan ajralib turadi. Masalan, baliqlarning oyqulog‘i ustida harakatlanuvchi qoplamasi bor, akulalarning terisida tirqishlar mavjud. Ularning yelka o‘rkachi suyakdan emas, balki tog‘aylardan davomi…
Baliqlar qushlar kabi uchsa, ular o‘z suzgichlarini qanot kabi qoqishi kerak. Biroq bironta ham baliq bu tariqa ucha olmaydi. Xo‘sh, unda uchar baliqlar qanday uchadi? Ularning qanoti kattakon old suzgichlaridir. Baliq uchayotgan payti o‘z suzgichlarini rostlab oladi va uni o‘z davomi…
Ko‘zingizni ochib uxlay olasizmi? Yo‘q, uxlashingiz uchun kipriklaringizni yumishingiz kerak. Shu sababli baliqlar biz kabi uxlay olmaydi. Ularning kiprigi yo‘q. Ammo qorong‘i tushishi bilan ular dam oladilar. Ayrimlari hatto yonbosh bo‘lib yotadilar. Baliq ko‘zi bilan odamning ko‘zi o‘rtasida ba’zi o‘xshashliklar davomi…