Hammasi «o‘qitish» deganda nimani tushunishimizga bog‘liq. Albatta, hayvonlarga qo‘shish amallarini yoki rasm solishni o‘rgatib bo‘lmaydi. Ammo ularni tug‘ilganidanoq xos bo‘lgan instinktlarga nisbatan boshqacharoq tutishga o‘rgatish mumkin bo‘ladi. Shuni alohida ta’kidlash lozimki, barcha guruhlardagi hayvonlarni o‘rgatish mumkin, deya olmaymiz. Chunki ular davomi…
Aksari hayvonlar o‘zaro muloqotda bo‘lishi mumkin, ammo ularning hech qaysi biri odam singari gaplasha olmaydi. Ya’ni birorta hayvon so‘zdan foydalanmaydi. Qushlar sayraydi, boshqa qushlarga tushunarli bo‘lgan tovushlarni chiqaradi. Hayvonlar muloqotda hid, harakat, tovushlardan foydalanadi, ular shodlik, g‘azab, qo‘rquvni ifodalashi mumkin. davomi…
Barcha hayvonlar, hatto deyarli doimo instinkt asosida harakat qiladigan hayvonlar ham butun hayoti davomida ayrim «yumush»larni bajarishga o‘rganishiga to‘g‘ri keladi. Bunday o‘rganish jarayoni doimo ham bir xilda kechavermaydi. Ko‘p hollarda biz hayvon biror narsani «o‘rganyapti» deb o‘ylaganimizda aslida u o‘zidagi davomi…
Tunda yo‘l yurishga to‘g‘ri kelganlar qorong‘ilikda hayvonlarning yonib turgan ko‘zlarini ko‘rgan bo‘lishlari mumkin. Bu ko‘zlar o‘z-o‘zidan yonib turadi deb taxmin qilish tabiiy. Aslida esa bu yonish qandaydir bir manba, masalan, avtomobil farasidan chiqayotgan yorug‘likning ko‘zda aks etishidir. Yorug‘likning aks etishi davomi…
Odamlarning ham, hayvonlarning ham tuzli ovqatga, oziqqa o‘chligi jonli tabiatning eng ajib sir-sinoatlaridandir. Biz inson ming yillar mobaynida tuzni qadrlab kelganini va undan taom tayyorlashda foydalanganligini bilamiz. Qadimiy Meksikada tuz shunchalar zarur mahsulot hisoblanganki, har yili go‘zal qizlardan biri tuz davomi…
Hayvonlar hidlar tilini bilgan holda tug‘iladimi yoki uni vaqti kelib o‘rganadimi? Bu masalada biologlar o‘rtasida yakdil fikr yo‘q. Tajriba ko‘rsatishicha, masalan, oddiy sichqonda feromon xotira g‘oyat darajada kuchli, u oilaning o‘nlab a’zolari to‘g‘risidagi axborotni yodida qattiq tutadi. Shu o‘rinda qiziqarli davomi…
Burun eng avvalo hidni sezish uchun kerak. Hidlar olami hayvonlar uchun alohida ahamiyatga molik. Ularga shamollar va oqimlar yaxshi yoki yomon xabarlarni olib keladi, boshqa hayvonlarning muattar hidlari o‘rnashgan toshlar va butalar «Xush kelibsiz!» yoki «Chegara buzilmasin!» deya xabar berib davomi…
Olimlar dunyo oddiygina hidlar bilan emas, balki hid-signallar bilan to‘laligini aniqlaganlar. Har soniyada havoda son-sanoqsiz da’vatlar, va’dalar, e’tirozlar, ogohlantirishlar har tomonga tarqaladi. Aytish lozimki, axborot almashishning kimyoviy yo‘li — qadimiylardan biri, balki hatto eng qadimiysidir. Hozirgi kunda tirik organizmlar o‘ziga davomi…
Biz bir joydan ikkinchi joyga ko‘chganimizda atrofimizdagi harorat qanday o‘zgarayotganligini sezishimiz mumkin, ammo tanamiz harorati ham o‘zgarishi mumkinligini xayolimizga ham keltirmaymiz. Chunki u o‘zgarmaydi ham. Biz «gomeotermik» mavjudot hisoblanamiz va bu tur barcha issiq qonli hayvonlarni, barcha sut emizuvchilarni, uy davomi…
Rostdan ham, nima uchun? Axir, faqat toshbaqa va mushuklargina o‘ziga o‘xshash nasllarini dunyoga keltirmaydi-ku! Kungaboqar urug‘idan faqat kungaboqar, momoqaymoqdan — momoqaymoq unib chiqadi. Odamlarning bolalari o‘z ota-onalariga ikki tomchi suvdek o‘xshash bo‘lishi ajablanarli emasmi? Buning sababi nimada ekan? Bu jumboq davomi…