Балиқлар нима билан озиқланади?

Сиз балиқ овига чиққан пайтингизда балиқлар ҳамма нарсани ейишига ишонч ҳосил қилган бўлсангиз керак. Аммо улар қармоққа қўйилган ҳамма нарсани ҳам еявермайди. Шаҳарлик болалар балиқни кўпинча қармоқ учига қистирилган нон ушоқлари ёрдамида тутишади. Қишлоқ болалари чувалчанглардан фойдаланишади. Шоҳбалиқ тутувчилар чивинни давоми…

Балиқлар йўталадими?

Ҳа, йўталади. Балиқларнинг йўталиши нафас олиш циклининг мўътадил ҳолати экан. Улар икки хил йўталади. Сувни орқага оқизиб чиқадиган олд томони “оғиз мажмуи” дейилади. У балиқнинг пастки жағи ҳаракатидан пайдо бўлади. Ойқулоғи пардалари очилганда ойқулоғи бўшлиғидан нафас олаётгандагидек аста-секин эмас, балки давоми…

Балиқлар қандай ҳидлайди?

Балиқлар нарсаларни ҳидлаб кўради, десак кўпчилигингиз ҳайрон қолишингиз мумкин. Бошқа организмлар сингари балиқлар ҳам бурни билан ҳидлайди. Балиқларнинг икки жуфт бурун каваги бор. Ҳар бир кавак иккитадан тешикка эга. Бири олдинда, иккинчиси унинг ортида. Бошидаги бурун каваклари балиқ турига қараб давоми…

Балиқлар бирваракайига икки кўзи билан ҳам кўрадими?

Бизга гўзал ва чиройли кўринадиган сув ости дунёсида ёруғ нур йўқ, ҳатто энг тоза сувда ҳам кўриниш даражаси унчалик равшан эмас. Шу боисдан балиқларга узоқ масофалар учун «кўзни равшанликка мослаш» зарурати йўқ, барибир ҳамма нарсани яқиндан кўришга тўғри келади. Бундан давоми…

Балиқларга сузгич пуфаклар на ҳожат?

Узоқ муддат балиқ чуқурликдан сув сатҳига сузиб чиқиш учун ўзининг сузгич пуфакларини шиширади, ана шунда унинг тана ҳажми каттаради, сиқиб чиқариладиган сув ўз вазнидан ортиб кетади, сузиш қонуниятига биноан балиқ юқорига кўтарилади, деб ҳисоблаб келинди. Юқорига кўтарилиши ёки пастга тушишини давоми…

Балиқ қандай нафас олади?

Одам пайдо бўлишидан юз минглаб йил илгари балиқлар океанларда сузиб юрган. Ўша пайтларда у энг мукаммал мавжудот бўлган. Шундан бери улар турли йўсинларда ривожландилар, мавжуд балиқларнинг айрим турларигина ибтидоий океан балиқларига сал-пал ўхшаб кетади. Табиийки, балиқлар узунчоқ ва охирига томон давоми…

Балиқларнинг юраги бўладими?

Бизга ўхшамайдиган мавжудотларнинг бизникига ўхшаш аъзолари борлиги ва уларнинг ҳам бизники каби вазифаларни бажаришини баъзан тасаввур эта олмаймиз. Кўплар балиқлар сувда яшаса, совуқ қонли бўлса, демак уларнинг турли ички ёки қандайдир сезги аъзолари бўлмаслиги керак, деб фараз қилишади. Аслида балиқларнинг давоми…

Сайёрамизда балиқларнинг қанча тури яшайди?

Биринчи бор балиқлар океанларда суза бошлаганда одамдан ном-нишон ҳам йўқ эди. Ўша пайтлар фил ёки бошқа яхши ривожланган тирик мавжудотлар нари турсин, динозаврлар ҳам пайдо бўлмаган эди. Ердаги энг биринчи умуртқали ҳайвон балиқдир. Бошқа мавжудотлар каби балиқлар ҳам қадим замонлардан давоми…

Умуртқалилар нима?

Чумчуқ, акула, питон (тропик мамлакатларда учрайдиган йирик бўғма илон), қурбақа, ит ва одамни бирлаштириб турадиган бирор жиҳатлар борми, нима деб ўйлайсиз? Агар сиз бу саволга, ҳа, дея жавоб берсангиз ҳақсиз, чунки юқорида номлари саналган мавжудотларнинг умумийликлари бор. Уларнинг ҳаммасида умуртқа давоми…

Бургалар нима?

Маълумки, бургалар итлар терисида яшайдиган ва уларни мудом қашишга мажбур этадиган заррадай мавжудот. Аммо бургаларнинг 900 га яқин тури борлигини биласизми? Бургалар паразит ҳашаротлар турига киради. Бу унинг бошқа ҳайвонлар танасида ҳаёт кечиришидан далолат беради. Улар сутэмизувчи ҳайвонлар, жумладан инсонлар, давоми…


Мақолалар мундарижаси