Мўъжиза китоб: Болалар учун универсал энциклопедия. Уч жилдлик (Тузувчи Н. Николаева. 1998 й.)
«Мўъжиза китоб» ўта ноёб нашр ҳисобланиб, у болалар учун чиқарилган аввалги энциклопедиялардан кескин фарқ қилади. Китобдаги барча материаллар содда ва оммабоп тилда ифодаланган бўлиб, мавзу жиҳатидан турли бўлимларга ажратилган. Шуниси эътиборлики, китобдаги маълумотлар муайян тизим асосида боланинг дунёни идрок қилиш қобилиятига, ёш хусусиятларига мувофиқ тарзда тартибланган. Ундан мактабгача ёшдаги болалардан тортиб ўрта мактаб ўқувчиларигача бемалол фойдаланишлари мумкин.
Мазкур уч жилдлик қомус болаларнинг мактаб дастурларини ўзлаштиришлари ҳамда ўз билимларини ҳар томонлама оширишлари учун энг самарали омил бўлиши шубҳасиз.
Мускат ёнғоғи энг яхши ва машҳур зираворлардан биридир. У қаттиқ ядро — «данак» — тропик мевасидан иборат. Мускат ёнғоғининг 80 турдан ортиқ дарахт ва буталари бор. Улар, асосан, Филиппин, Молукка ороллари ва Бразилияда ўсади. Уларнинг ичида кенг тарқалгани ва амалий давоми…
Сакура бутоғи Япония рамзидир. Сакура баъзан япон олчаси деб ҳам аталади. Бу дарахтнинг бўйи 5 — 8 метр, шох-шаббалари кулранг-малла тусдадир. Япроқлари чўзинчоқ тухумсимондир, дарахтнинг тепа қисмидаги барглар янада чўзилган бўлади ва гилос баргларини эслатади. Гуллари пушти-қизил ёки очиқ пушти давоми…
Зайтун доимий яшил дарахт (ёки бута) бўлиб, ёввойи ҳолда ўсади. У бундан тўрт минг йилдан ошиқ вақт муқаддам Сурия ва Эгей денгизи оролларида маданийлаштирилган, кейинчалик Ўрта Ер денгизи атрофига тарқалган. Кўпгина халқлар ушбу ажойиб мевали ва манзарали дарахтни муқаддас деб давоми…
Ёввойи олма инсон ўз тараққиётининг илк дамлариданоқ назар қилган ўсимликлар дунёси вакиллари қаторига киради. Ёввойи олманинг ёши нечада? Унинг қазишмалар чоғида топилган, диаметри 15 мм. лик митти меваси Ер қаърида олти минг йил ётган экан. У Германиянинг Хейльбронн шаҳридан унча давоми…
Апельсин — пўртахолнинг ватани қаер эканини ҳеч ким билмайди. Гарчи у айни пайтда дунёнинг иқлими иссиқ барча мамлакатларида ўстирилса ҳам, яқин-яқинларгача унчалик кенг тарқалмаган эди. Гарчи юнонлар ва римликлар пўртахолни билишган бўлса ҳам, у Ҳиндистондан Ғарбий Осиёга, сўнгра Европага олиб давоми…
Кўпчилик оқ қайинни Россиянинг рамзи деб билади. Дунёнинг ҳеч бир мамлакатида Россиядагичалик бундай танаси оқ, майда шохлари ингичка, япроқлари майда ва нозик дарахт кўп бўлмаса керак. Бу дарахт одамларда ҳиссиётни туғён урдирадиган даражада гўзал ва нозикдир. Шоирлар унга атаб шеърлар давоми…
Кўпгина дастурхонларга нонуштага суюмли таом сифатида грейпфрут тортилади. У қандай қилиб кундалик емакка айланиб қолганини билиб қўйиш зиён қилмайди. Аммо унинг қаердан пайдо бўлгани ҳамон сирлигича қолмоқда. «Помпельмус» (пумело) ёки «жаннат олмаси» деб аталадиган бир мева бор. У грейпфрутдан анча давоми…
Дарахтлар яшил ўсимликлардир. Уларнинг ҳам бошқа яшил ўсимликлар сингари илдизи, пояси, япроқлари ва уруғлари бўлади. Дарахтлар яшил ўсимликлар ичида энг кўҳнасидир. АҚШнинг шимоли-ғарбидаги айрим секвойяларнинг ёши 4000 йилдан ошади. Бу дарахтлар Колумб Американи кашф этган даврларда ҳам худди шу кўринишда давоми…
Кўпчилигимиз пальмани манзарали дарахт деб биламиз. Суратларда уни айрим шаҳарларнинг кўчаларида ёки тропик пляжлар олдида ўсиб ётган ҳолда ҳаммамиз кўрганмиз, албатта. Аслида тўрт мингга яқин турли-туман пальмалар бор, улар орасида инсонга жуда катта фойда келтирадиганлари ҳам йўқ эмас. Фойдали пальмаларнинг давоми…
Ёзда барча дарахтларнинг ранги бир хил — яшил бўлади. Албатта, яшил рангнинг ҳам нозик турлари бўлади, аммо барча япроқларга битта чўтка билан бўёқ сурилганга ўхшайди. Кузга бориб эса яшил япроқлар турли рангларга бўялади. Бу ранглар қаердан пайдо бўлади? Япроқларнинг ранги давоми…