Мўъжиза китоб: Болалар учун универсал энциклопедия. Уч жилдлик (Тузувчи Н. Николаева. 1998 й.)
«Мўъжиза китоб» ўта ноёб нашр ҳисобланиб, у болалар учун чиқарилган аввалги энциклопедиялардан кескин фарқ қилади. Китобдаги барча материаллар содда ва оммабоп тилда ифодаланган бўлиб, мавзу жиҳатидан турли бўлимларга ажратилган. Шуниси эътиборлики, китобдаги маълумотлар муайян тизим асосида боланинг дунёни идрок қилиш қобилиятига, ёш хусусиятларига мувофиқ тарзда тартибланган. Ундан мактабгача ёшдаги болалардан тортиб ўрта мактаб ўқувчиларигача бемалол фойдаланишлари мумкин.
Мазкур уч жилдлик қомус болаларнинг мактаб дастурларини ўзлаштиришлари ҳамда ўз билимларини ҳар томонлама оширишлари учун энг самарали омил бўлиши шубҳасиз.
Олимлар бу саволга жавоб топиш мақсадида кўплаб тажрибалар ўтказганлар. Бу тажрибаларга кўра, айрим ҳайвонлар рангларни фарқлай олмайди, деб қатъий ишонч билан айтиш мумкин. Масалан, асалари қизил рангни қора рангда кўради. Акула рангни умуман фарқламайди. Бошқа балиқлар айрим рангларни ажрата олади. давоми…
Бизнинг таъм сезишимиз — бу беҳисоб лаззат манбаидир. У овқатдан лаззат олиш имконини беради. Аммо бу сезги бизга фақат ёқимли туйғулар учунгина эмас, балки ҳимоя воситаси сифатида ҳам берилган. У кўпинча бизни организмимиз учун хавфли бўлган таомни истеъмол қилишдан сақлайди. давоми…
Қалдирғочлар бошқа қушлар сингари кунлар совиши билан иссиқ мамлакатларга учиб кетади. Улар гала-гала бўлиб, Ўрта ер денгизи устидан учиб кетади, чунки улар нафақат совуқдан, балки ёмғирдан ҳам қўрқади. Улар Шарқий ёки Жанубий Африкага йўл олади. Маймунжонлар орасига уя қурадиган қалдирғочлар давоми…
Қушларнинг қай тарзда полапон очишини ҳамма билади, деб ўйлаймиз. Аввалига улар ўзларига уя қуради, сунг макиёни унга тухум қўяди ва то полапонлари очиб чиқмагунча, тухумларини босиб ўтиради. Ҳатто уя қурмайдиган қушлар ҳам бирор хилват жойга бориб, тухумини босади. Пингвинлар ҳам давоми…
Қўшма Штатларда скопаларни «балиқхўр қирғийлар» деб аташ қабул қилинган. Бу ном қушнинг ҳаёт тарзига жуда мос тушган. Унинг ўлжа тутувчи нигоҳлари жуда ғайриоддий. У 15—17 метр баландликда учаётиб, сув тагига назар солади. Иттифоқо, у сув сатҳига яқин сузиб юрган балиқни давоми…
Кўп халқлар эртакларида бургут қушлар шаҳаншоҳи этиб тасвирланади. Бургутларнинг кўп турларни ўз ичига қамраб олган бутун бошли бургутлар оиласи мавжуд. Биргина Россиянинг ўзида дашт, қарлиқ, қирғий, гўрков, катта ва кичик бургутчалар ва ниҳоят, қушларнинг ҳақиқий монархи — беркут турлари яшайди. давоми…
Калхат ва бургут зоҳиран бир-бирига ўхшаш, аммо бу ўхшашлик фақатгина зоҳирийдир, чунки ҳар икки қуш анча катта ва йиртқичдирлар. Аслида улар бир оиланинг икки туридир. Дарвоқе, уларнинг яшаш жойи ҳам ўхшаш — тоғу тошлар ва ҳоказо. Калхат сўзини эшитганингизда, кўз давоми…
Акциялар (баъзан уларни бонлар ҳам дейишади) — тижорат компаниялари пул йиғиш мақсадида аҳолига сотадиган қимматли қоғоздир. Бирор янги компания очиш учун ёки мавжуд компанияга янги ускуналар сотиб олиш учун жуда кўп пул керак бўлади. Бу пулларни топиш учун компаниялар минглаб, давоми…
Озиқ-овқат бозорларида одамлар истеъмол қиладиган маҳсулотлар савдоси амалга оширилади. Биржа ҳам ана шундай бозор, бироқ бу ерда пул, олтин ва қимматли қоғозлар сотилади. Бу ерга сотувчилар ва харидорлар, қарз олувчилар ва қарз берувчилар тўпланадилар. Қарзга пул олган корхона, унинг ўрнига давоми…
Биринчи галда инфляция — бу нарх-навонинг ошишидир. Мамлакатдаги ҳамма одам, жумладан савдогар ҳам ҳукумат аъзоси ҳам биринчи навбатда харидордир. Улар оладиган нарсалар товарлар ёки хизмат турлари бўлиши мумкин. Инфляция даврида кишилар пулларини товар ишлаб чиқаришга сарфланадиган вақтга қараганда анча тезроқ давоми…