Jahon adabiyoti durdona asarlarini o‘qib hayratga tushganimda, ularni yurtdoshlarim ham o‘qishini va hayratlanishini juda-juda istayman. Dunyo kitobxonlari sevib o‘qiyotgan shunday asarlar tarjimasiga kirishganda, avvalo, ona tilimizda ularning asliyatday bo‘lishi kerakligi haqida o‘ylayman. Tarjima qilmoqchi bo‘lganim asarni qayta-qayta o‘qir ekanman, uni davomi…
O‘zbek adabiyoti tarixida ko‘p g‘alati mashhur hodisalar bor. Misol uchun, hazrat Navoyi taxallusi “Navoiy” emas, asli “Navoyi” ekanligi haqida dastlab Hamid Sulaymon, so‘ngra Nusratullo Jumaxo‘ja domla ko‘p yozgan. Shuningdek, “Amir Temir” qachon “Temur”ga, “Bobir” “Bobur”ga aylangani, asli qaysi to‘g‘ri ekanligi davomi…
Shu sarlavha besh yillar oldin tushimga kirgan edi. Tushimda sarlavhani qo‘yib: “Siz bu dargohni tark etganingizda, biz endigina shu ostonaga yaqinlashib qolgan edik”, deya maqolani yoza boshlaganimni ham aniq eslayman. Qachon yozaman? Yozishga haqlimanmi? O‘zimga shunday savollar berib yurdim. Qancha davomi…
O‘zbek xalqi – jahon madaniyati taraqqiyotiga hissa qo‘shgan xalqlardan biri. O‘zbek madaniyatining eng qadimgi namunalari bizga arxeologik qazilmalar chog‘ida topilgan sopol, mis va kumush idishlar, tilla va bronza tangalar, ularga zarblangan podsholarning qiyofalari, Afrosiyobdan topilgan devor suratlari va h.k.lar shaklida davomi…
Murod aka xislatli odam edi, u kishining bobosi Xizr ko‘rganlardan bo‘lib, “Xidir” ismi sharifi ushbu voqeadan tug‘ilgandir. Murod aka ulug‘ bir kunda, Ro‘zai ramazon oyida, Laylatul qadr kechasida olamdan o‘tdiki, bunday baxt har kimga ham nasib etmasligi ayondir. Bu ham davomi…
Qodir baxshi uch-to‘rt terma bilan tinglovchilarni rom qilib, davrani qizitib olgach, udum bo‘yicha “Nima aytay?” termasi bilan ko‘pning ko‘ngliga qo‘l soladi. “Kelinoy” bo‘lsin. Shu paytgacha qariyalar hurmatiga odob saqlab turgan yosh-yalang gal kelganda xohishini aytdi. Buni eshitgan qariyalar ham jonlanib davomi…
XX asr boshlarida ulug‘ yurtdoshimiz Cho‘lpon “Adabiyot nadir?” degan savolni o‘rtaga tashlagan va shu nomli maqolasida unga baholiqudrat javob izlagan edi. Agar biz diqqat bilan kuzatsak, insoniyat ongini tanigandan beri ushbu savol u yoki bu tarzda muntazam qo‘yilib kelishiga guvoh davomi…
Tabiatimiz shunaqa: ro‘parangda, yon-veringda yoki qo‘shni bo‘lib hayot kechirayotgan qadrdon insoning qo‘qqisdan lop etib chin dunyoga rihlat qilsa va oradan kun, oy, yillar o‘taversa, azizligi yaqqolroq bilinib borarkan. Ayniqsa, u ma’naviy ustozing bo‘lsa… Rostdan ham Shukur akaning vafotidan so‘ng yozuvchi davomi…
Ikki kunning birida eshik qoqib, yo o‘zi, yo o‘g‘li kitob so‘rab keladigan qo‘shni ayol kitobxonlikda ko‘plarni ortda qoldirsa-da, adabiy saviyasi kaminani hayron qoldirdi. Oxiri bir kuni aytib qoldi: “Masnaviy”-u Chexovdan boshqa odamni zeriktirmaydigan kitoblaringdan yo‘qmi? – U qanday kitob?! Shunday davomi…
O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan madaniyat xodimi, shoir Ikrom Otamurod siyratiga bir nazar O‘smir She’r nuroniy Ash’orning o‘zi tomon kelayotganini ko‘rib, uning salobati bosdimi bir tomonga burilib ketmoqchi bo‘ldi-yu, lekin bunday qilolmadi. Ular to‘qnashdi. Birining yuzida xijolat, ikkinchisinikida esa mag‘rurlikka yo‘g‘rilgan mehribonlik davomi…