Ижодкор ва унинг асарларини дарахт ва унинг мевасига ўхшатиш мумкин. Бирор мева уни етилтирган дарахтдан ортиқ бўлолмагани каби бадиий асар ҳам унинг муаллифи даражасидан баланд бўлолмайди. Шу маънода, атоқли адиб Одил Ёқубов асарларидаги Улуғбек, Али Қушчи, Қаландар Қарноқий, Беруний, Маликул давоми…
Окcфорд (АҚШ) шаҳарчаcи аҳолиcи ораcида дунёга машҳур ҳамшаҳари, ёзувчи Уильям Фолкнер ҳақида қизиқ литифалар юради. Бир кун деҳқондан харид қилган озиқ-овқатлар учун чек (ҳиcоб-китоб) қоғозини оларкан, ёзувчи унинг орқаcига: “Cизга тўлаш учун ҳозир пулим йўқ. Лекин бир кунмаc бир кун давоми…
Ўтган аср, саводсизлик ва чала саводлиликни тугатиш устида иш олиб борилаётган давр экан. Ёши катта бир киши мактабга келибди. Муаллим унинг қўлига китоб тутқазганида нималаргадир ақли етишини билдириш учундир: — Чапдан ўнггами, ўнгдан чапга? — деб сўраган экан. Бизнинг авлодимиз давоми…
Навоий ғазалларини ўқиётиб, кўзим дафъатан шу байтга тушиб қолди: Одам авлодида камдур одамийлиғ шеваси, Одам эрмас улки, майли одамизод айлагай! Мисралардаги шиддат мени лол қолдирди: Навоий одам авлодида одамгарчилик кам, шундай экан, одамга меҳр қўйган кишининг ўзи ҳам одам эмас, давоми…
Мураккаб адабий ва илмий-ирфоний асарларни шарҳлаш бизда қадимий анъана. Ибн Сино, Ибн Арабий, Жалолиддин Румий, Хўжа Ҳофиз, Мирзо Бедил асарлари турли даврларда шарҳланиб тушунтирилган. Баъзан алоҳида асарлар, баъзан бутун-бутун девонлар ёхуд алоҳида олинган асарлар (масалан, Саъдий Шерозийнинг “Гулистон” асари) маъно-мазмуни, давоми…
Ўтган йигирманчи аcр тарих биcотига айланди. Юз берган қанчадан-қанча воқеалар энди ўтмиш, деб аталади. Бироқ шундоқ кашфиётлар, бетакрор ижод намуналари борки, улар вақт cиновларидан беҳадик ўта оладилар. Маънавият оcмони ҳеч қачон юлдузcиз қолган эмаc. Лекин уларнинг умрлари баъзан ўлчовли бўлиб давоми…
Ҳаётда шундай инсонлар борки, улар ҳақида ёзишни кўнглингга тугсанг-да, чўчиб турасан: ёши, салобати, босиб ўтган умр йўллари ўйлантиради, ҳайратланасан, арзирли даражада ёза олармикинман, деган андишага борасан. Устоз Шукрулло ҳақида мақола ёзишни ният қилганимда ҳам, гарчи мўътабар ёшни қоралаган адибнинг асарларини давоми…
Чинакам санъат асари — бетакрорлиги билан қимматли. Энг юксак мақомдаги қайтариқ ҳам бадиий аҳамиятга эга бўлмайди. Шунинг учун чин адабиётни қайтарилмас эстетик тажрибаларнинг узлуксиз занжири, дейиш мумкин. Омон Мухтор — ижоди тажрибалар оғушида кечаётган санъаткор. У 1956 йилдан бери шеър давоми…
Адиб зоти борки, ўз асарларининг ўқилиши, уқилиши ва китобхонлар томонидан тушуниб қабул қилинишини истайди. “Сени тушунишса, катта бахт”, деган ҳикмат аслида ёзувчилик қисматига дахлдор. Ҳатто ҳазрат Навоийдай даҳо санъаткор ҳам “Эл нетиб топғай мениким…”, дея андишаларга боргани ва муножот пайтида давоми…
Заҳириддин Муҳаммад Бобур ҳақида, Бобурийлар салтанати ва сулоласи, “Бобурнома” ва Бобур шеърияти тўғрисида жаҳон тарихида ҳам, адабиётида ҳам жуда кўп ёзилган. Ҳазрат Алишер Навоийнинг “Не мулк ичраки бир фармон йибордим, Анинг забтига бир девон йибордим” байтлари айнан ҳазрати Бобур ижодига давоми…