Буюк немис шоири Фридрих Шиллер 1759 йил 10 ноябрда сартарош, ҳаммомчи, жарроҳ, табиб Каспар Шиллер хонадонида 7 йиллик уруш айни авжига чиққан пайтда “уруш фарзанди” бўлиб дунёга келади. Унга она қорнидаёқ ўғил бўлса, Фриц деб исм қўйишни ният қилишади. Бироқ, давоми…
Европага маълум ва машҳур бўлган Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг “Бобурнома” асари ўзбек ва жаҳон олимлари томонидан кенг тадқиқ қилинган. Адабиётшунос ва тарихшунос олимлар Ҳ.Қудратуллаев, Р.Воҳидов, С.Ҳасанов, И.Отажонов ва бошқа кўплаб олимлар ўз илмий тадқиқот ишларида асар илмий-адабий жиҳатдан таҳлил қилинган. Шу давоми…
Марказий Осиёдаги ўрта асрлар интеллектуал ҳаёт тадрижи тарихи адабий таъсир жараёнлари билан чамбарчас боғлиқ[1]. Чунончи, илк чиғатой (туркий – таҳр.) шеъриятининг шаклланишида мумтоз форс адабиёти ўзига хос аҳамиятга эга[2]. Ўзбек адабиётининг энг буюк намояндаси деб эътироф этилган, мутафаккир шоир Алишер давоми…
Буюк мутафаккир, туркий оламнинг улуғ шоири Алишер Навоий асарлари шарқшунос олимлар олиб бораётган дунёвий тадқиқотларнинг марказида бўлиб келмоқда. Ҳазрат ижодини ўрганиш, унинг ижодига муносабат Шарқда шоир яшаган даврдан бошланган бўлса, бу йўналишдаги илк тадқиқотлар Ғарб оламида XVI асрда юзага келгани, давоми…
Яқинда қардош Озарбайжонда буюк давлат арбоби ва адиб Бобурнинг икки китоби нашр этилди. Бири машҳур “Бобурнома”, иккинчиси “Танланган асарлар”и. Бу ўринда биз унинг озарбайжонча “Танланган асарлар”и ҳақида фикр юритмоқчимиз. Бобурнинг озарбайжонча “Танланган асарлар”и (Z. M. Babur. Seçilmiş əsərləri. Baki, 2011) давоми…
Ҳар бир шахснинг камолга етишида унга йўл йўриқ кўрсатган, таълим-тарбия берган, бевосита таъсир ўтказган инсонларнинг алоҳида ўрни бўлади. Шу жиҳатдан қараганда, Абдураҳмон Жомий буюк ўзбек шоири ва мутафаккири Алишер Навоий ҳаёти ва ижодига пир ва устоз сифатида тўғридан-тўғри таъсир ўтказган давоми…
Ўрта асрларда ижод қилган юртдошларимиз ўзларининг етук билимлари билан жаҳон илми тараққиётига муносиб ҳисса қўшганликларини бугунги кунда Шарқ ва Ғарб олами тўлиқ тан олаётганига гувоҳмиз. Форобий фалсафаси, Ал Хоразмий математикаси, Беруний геологияси, Ибн Сино тиббиёти ХХ аср олий даражадаги илм давоми…
ХХ аср бошлари: юбилейга тараддуд Алишер Навоий каби буюк шахсият ва истеъдод эгаси доимо жаҳон, шу жумладан, туркий халқлар зиёлиларининг эътиборида бўлган. Ўз давридаёқ ҳазрат асарлари Рум элидан тортиб Кошғарга қадар “муайян турк улуси”нинг бебаҳо маънавий меросига айланган эди. Навоийнинг давоми…
Тақдир муаммоси азалдан Шарқу Ғарб донишмандларини, файласуфу адибларини қизиқтириб келган. Инсоннинг қисмати азалдан белгиланганми ёки ўз хатти-ҳаракати билан амалга ошадими? Илоҳий ҳукмни ўзгартирса бўладими ёхуд инсон тақдир қўлидами? Бу каби саволларга ҳар ким ўз нуқтаи назари бўйича жавоб беришга ҳаракат давоми…
Вобасталик Алишер Навоий мероси шундай буюк бир хазинаки, ундан халқимиз тарихининг энг қадим замонлардан то XV аср охиригача бўлган даврига тегишли деярли ҳар қандай масалага оид муносабат, ҳеч бўлмаса, муҳим бир маълумот топасиз. Хожа Баҳоуддин Нақшбанд (1318 – 1389) ҳаёти давоми…