Xotini battar semirib ketishdan qo‘rqardi – uyda hech vaqt kiroyi non bo‘lmasdi. Trofimov ertalablari non saqlanadigan yog‘och idishni ochganida chumoli talab yotgan qoq-quruq, mog‘or bosgan non bo‘laklariga ko‘zi tushar va shunda u o‘z hayoti haqida o‘ylab ketardi. Hayoti ham ana davomi…
Yo‘l aslida uniki edi, binobarin, u aybdor emas. Monpele yaqinida chap tomondan tirkamali yuk moshinasi chiqib qoldi. Tush mahali edi, quyosh charaqlab turardi, yo‘lda moshina siyrak…Marlis – sochi kalta qirqilgan oqquva juvon, qansharida po‘rim binafsharang ko‘zoynak, shimidagi serbar kamar jez davomi…
Umri tijorat bilan o‘tgan Solomon bobo kunlardan bir kun Gard ko‘li sohilidagi mehmonxonada yarim kechasi qorin og‘rig‘idan uyg‘onib ketdi. Bu yerga u oilasi bilan birga dam olgani kelgan edi. Qarasa, ahvol chatoq: ichini birov burg‘u bilan parmalayotganday, nafas olyaptimi, yo‘qmi davomi…
Anxelika Okampoga bag‘ishlanadi Agar adashmasam, xurosonlik Choyshab Tutgan (yoki aniqrog‘i, Niqob Tutgan) Payg‘ambar – Al Muqanna haqidagi manbalar to‘rtta edi: a) Bolozuriy “Halifalar Tarixi”ning asil holicha saqlangan muhtasar bayoni; b) Abbosiy hukmdorlarning rasmiy solnomachisi Ibn Abu Tohir Tayfur qalamiga mansub davomi…
Yaxshiyam, kechga tomon kun isib ketdi, bulutlar ortidan chiqay -chiqay deb turgan quyosh nurlari birdan ko‘chalarga va uylarning ustiga tamanno bilan to‘kila boshladi; axir ular xuddi shu soatlarda yangi bandargoh va kemalar yaqinidagi manzilda daydib yurishgan, narigi to‘lqinto‘sardan bu to‘lqinto‘sar davomi…
Ha, ko‘rinib turibdi, u Bob deb, chaqirgan zamonlardan kundan-kun uzoqlashib, yana ham tezlik bilan keksayib borardi va unda o‘sha pallalardan – xonaga kirib, jimgina salomlashib yoki qo‘lini qulog‘ining atrofida qoqib qo‘yib, chiroqning ostida, royal bilan yonma-yon kitob ushlagancha o‘tiradigan yoki davomi…
XX asr inqilobi va san’ati murosasizlikning asosiy tayanchi sifatida aynan bir xil qarama-qarshilikni boshdan kechirmoqda. Amaliyotda yaroqsizligi tobora oydin bo‘lib borayotgan ta’limotdan o‘zini xalos qilishga urinayotgan har ikkalasi ham beboshdoqlik hissidan qutulishga urinayapti. Kechagi kunning ziddiyatidan paydo bo‘lgan inqilob bugungi davomi…
San’atkorning voqealikka ruju qo‘yishini ayni paytning o‘zida inkor qilish salohiyati deb ham tushunish kerak bo‘ladi. Voqelikning qaysidir jihatini o‘zi yaratgan badiiy olamda saqlab qolish esa u bu zulmatni ijod mash’ali bilan yoritganidan darak beradi. Zero, voqealik mutlaqo inkor etilsa, bunday davomi…
Ma’lum nuqtai-nazarga ko‘ra, adabiyot boshqa turlarga nisbatan ancha murosachi ekanini qayd etish zarur – bu ayblov o‘tmish daholaridan tortib, yangi davr dahriylarining qarashlarigacha mos tushadi. Avvalgi zamonlarda roman noyob janr hisoblanardi. Unda voqealik emas, xayol ko‘proq aks etardi; “Habash ayol” davomi…
San’at bir paytning o‘zida ham e’tirof, ham inkor etuvchi hodisalar sirasiga kiradi. “Bironta ham san’atkor voqealikka oxirigacha dosh berolmaydi”, deydi Nitsshe. Bu haqiqat, biroq bironta ham san’atkor voqealikni chetlab o‘tolmasligi ham haqiqat. Ijod – vahdalul vujudga intilish, shu bilan birga davomi…