Рус ёзувчиси. Дастлаб Киев университетининг табиий-тарих факултети (1911—13), кейин Москва университетининг юридик факултетида ўқиган.«Романтиклар» илк романи 1916—23 йилларда ёзилган. 1935 йилда нашр этилган бу романда, «Товланган булутлар» (1929) романида бўлганидек, Паустовский насринингўзига хос хусусияглари — кишилардаги эз-гулик туйғуларига, мардлик, дустлик, олижаноблик цингари фазилатларга эътибор сезилиб туради.«Жазава» (1925), «Мустамлака моллари учун ёрлиқлар» (1928), «Қора денгиз» цингари дастлабки ҳикоя ва қиссаларида олис юртлар ҳақидаги орзу-армон туйғулари, бу юртларга қилинган саёхат таассуротлари, учрашиш за видолашув мавзулари устуворлик қилади.Романтик руҳдаги «Қорабўғоз» (1932), «Колхида» (1934) ва «Шимол қиссаси» (1938) қиссалари ҳамда кўплаб ҳикояларида рус тарихига мурожаат этиб, кишилардаги юксак инсоний хислатларни тасвирлашга алоҳида эътибор берган.Паустовский 30-йилларнинг 2-ярмидан бошлаб санъаткорлар ҳаёти ва ижодий меҳнатига бағишланган асарлар («Орест Кипренский», «Исаак Левитан», 1937; «Тарас Шевченко», 1939; «Ўрмонлар қиссаси», 1949; «Олтин гул», 1956) ёзишга киришди. Ёзувчи урушдан кейинги даврда ўз ҳаёти воқеа ва ҳодисалари билан тўйинган «Ҳаёт ҳақида қисса» эпопеясини яратди (1-қисм — «Йироқ йиллар», 1945; 2-қисм —«Серташвиш ёшлик», 1955; 3-қисм — «Нотаниш асрнинг муқаддимаси», 1957; 4-қисм — «Катта умидлар даври», 1959; 5-қисм — «Жанубга интилиш», 1960; 6-қисм — «Дарбадарлик китоби», 1963). Паустовский бу сўнгги асарида 20-асрнинг долғали йилларидаги Россия ҳаётини бадиий мужассамлантириб берган.Паустовскийнинг нозик туйғу ва кечинмалар билан йўғрилган асарлари ўзбек адабиётида лирик насрнинг шаклланишига таъсир кўрсатган. «Йироқ йўллар» ва «Олтин гул» қиссалари ҳамда бир қанча ҳикоялари ўзбек тилига таржима қилинган.
Поезд тўхтади. Дераза пардасига ўралашиб қолган арининг ғинғиллаши эшитила бошлади. — Қайси бекат? — сўради купдан уйқули овоз. — Йўлда тўхтаб турибмиз,— жавоб берди вагон назоратчи. У қўлини арта-арта ўтиб кетмоқда эди. Наташа деразадан бошини чиқарди. Темир йўл кўтармасидан то давоми…
Йиллар ўтиши билан келадиган ҳар бир қиш Тихон Петровичга аввалгисидан узунроқдек туюларди. Тақвим бўйича ҳаммаси тўппа-тўғри, баҳор ўз вақтида, ўз мавридида келарди. Лекин бу фасл қанчалик узоқ кутилса, кутиш шунчалик қийинлашарди. — Бу қарилик аломати, — дерди Тихон Петрович ўз-ўзига. давоми…
Константин Паустовский. Йироқ йиллар. Повесть. (Ҳасан Тўрабеков, Иброҳим Ғафуров, Хайрулла Эргашев тарж.) — Тошкент, «Тошкент» бадиий адабиёт нашриёти, 1966. Ажойиб сўз устаси К. Паустовскийнинг номи фақат бизнинг Ватанимиздагина эмас, балки бутун дунёда машҳурдир. Ёзувчининг ўткир мушоҳадаси, ниҳоятда нозик диди унинг давоми…
“Тилла атиргул” китобидан ар бир дақиқа, ҳар бир тасодифий сўз ёки нигоҳ, ҳар бир теран ёки кулгили фикр, инсон юрагининг сезилмас ҳар бир ҳаракати (уни теракнинг учар момиқлари ёки тун ётоғини ёритаётган юлдузлар ёғдусига қиёслаш мумкин) – буларнинг бари тилла давоми…
Пароход Наволокига тунда кириб келди. Майор Кузьмин палубага чиққанда, ёмғир севалаб турарди. Пристань бўм-бўш, биттагина фонарь ёниқ.“Шаҳар қаерда қолди?, — ўйлади Кузьмин. – Зулматистон, ёмғир… – жин урсин, нима бало бу?”У жунжикиб, шинелининг тугмаларини ўтказди. Дарёдан совуқ шамол эсарди. Кузьмин давоми…
Кулранг тонг билан уйғондим. Хона бир текис сарғиш нурда товланди, у чироқдан таралаётгандай. Нур деразадан пастлаб оқар, ёғоч шифтларни ёрқинроқ ёритарди. Ғаройиб нур – олис ва қўзғалмас қуёш нури каби. Бу ярқироқ нурлар – кузги барглар эди. Шамолли ва узоқ давоми…
Тун бўйи қор аралаш ёмғир ёғди. Шимол томондан эсган шамол маккажўхорининг ириган пояларида хуштак чалар, немислардан садо чиқмасди. Қирғоқ яқинида турган қирувчи кема онда-сонда тўпларидан Мариуполь томонга ўқ отиб қўярди. Шунда қора бир гулдирак чўлни ларзага солар, снарядлар бошингиз тепасида давоми…
Наполеон армиясининг бир маршали қисмати ҳақидаги ушбу ҳикоя нозик инсоний туйғуларнинг танқислигидан зорланиб юргувчи китобхонларнинг эътиборига арзигуликдир. Бу маршалнинг исмини расмиятчи муаррихларни қўзғаб қўймаслик андишасида сир тутамиз.Маршал ҳали навқирон эди. Оқ оралаган сочлари ва яноғидаги чуқур чандиқ унинг юзига қандайдир давоми…
Христиан Андерсен ҳақида ҳикоя Ёзувчи Христиан Андерсен билан учрашганимда ёшим атиги еттида эди.Бу ажойиб воқеа қиш кечаларининг бирида, ХХ асрнинг бошланишига бир неча соат қолганида рўй берди. Қувноқ болалар эртакчиси мени Янги аср остонасида кутиб олди.У аввал менга узоқ тикилиб давоми…
1786 йилнинг қиш кечаларидан бирида Вена шаҳрининг чеккасидаги кичкина ёғоч уйчада графиня Туннинг собиқ ошпази бўлмиш сўқир чол оламдан ўтди. Тўғрисини айтганда, бу — уй ҳам эмас, боғнинг хилватидаги путурдан кетган бир қоровулхона эди. Боғ шамол синдириб итқитган чирик шох-шаббаларга давоми…