Aziz Nesin (taxallusi; asl ismi Mahmud Nusrat — Mehmet Nusret Nesin) (1915, Istanbul — 1995, Izmir; Istanbulda dafn etilgan) — turk hajviy yozuvchisi, dramaturg, Nafis san’at akademiyasi (Istanbulda o‘qigan (harbiy ma’lumotga ham ega). «Marko posho» (1946) taraqqiyparvar hajviy gazetasi va boshqa matbuot organlarida ishlagan. «Nuh kemasi» (1949) hajviy jurnalini nashr etgan. Ko‘plab hajviy hikoya, poema va romanlar muallifi, siyosiy va ijtimoiy hajv ustasi.
«Jinnilar ozod bo‘ldi», «Ishbilarmon odam», «Noziq va nafis», «Xudoga shukur» va boshqa asarlari siyosiy o‘tkir va dolzarb. Ularda yozuvchi jamiyat illatlarini fosh qiladi, kulgili vaziyat, xususiyat va holatlar orqali kishilarni beixtiyor o‘z nuqsonlaridan kulishga majbur etadi. Aziz Nesin asarlarining qahramonlari — ish axtaraverib bezor bo‘lgan mayda amaldor, omadsiz ziyoli va qashshoq ishchi («Yashasin kambag‘allik», «Maydon soatlari», «Xotin kishi bo‘lganimda-yu…» va b.).
«Shunday bo‘ldi, bunday bo‘lmaydi» avtobiografik qissasi, «Aziznoma» hajviy she’rlar va «Mamlakatlardan birida» hajviy hikoyalar to‘plamlari mavjud. Hajvchi yozuvchilar xalqaro tanlovlarida «Dafna chambari» olgan (1956, 1957). O‘zbekistonda bo‘lib o‘tgan Osiyo va Afrika mamlakatlari yozuvchilarining Toshkent anjumanlari ishtirokchisi.
Asarlari o‘zbek («Musht ketdi», 1966; «Xushtak afandim», 1969; «Futbol qiroli», 1978 va h.k.) va boshqa tillarda nashr qilingan.
Aziz Nesin. Keyin xursand bo‘lasiz. Hajviy hikoyalar, Roman. [Turkchadan M. Hakimov tarjimasi]. — Toshkent, Adabiyot va san’at nashriyoti, 1976. Mashhur turk adibi Aziz Nesinning nomini butun jahon biladi. Uning ajoyib hikoyalari, romanlari va ertaklari dunyoning juda ko‘p tillariga tarjima qilingan. davomi…
Stol tagidan muqovasi ko‘k, mo‘jazgina, usti zarhal yon daftarcha topib oldim. Kimniki bo‘ldi ekan, degan xayolda ichini ochdim. Iya, bu nimasi? Daftarchaning birinchi betiga baobro‘ bir kishining, juda ham baobro‘ kishining turar joyi, telefon nomeri yozib qo‘yilgan. Qani, bu yog‘ini davomi…
Shakarpazlikda bobomning oldiga tushadigan odam bo‘lmagan ekan. Otam rahmatlik serg‘ayrat odam bo‘lganidan do‘kon ochib, qandolatfurushlik qila boshlabdi. Yonimizdagi miskar ancha bema’niroq ekan, kelgan xaridorlarning eshagini to‘g‘ri do‘konimizning oldiga bog‘lataveribdi. Buni ko‘rib otamning jahli chiqibdida, miskarlik hunarini ham o‘rganib olibdi. Unga davomi…
Rosa holdan toyganman. Toleim pastga o‘xshaydi, qayerga ish so‘rab bormayin, yo‘q, degan javobni olaman. Ahvoling nochor bo‘lganidan keyin miyaga har xil bo‘lar-bo‘lmas fikrlar kelaverarkan. O‘zim Machkadan Do‘lmabog‘cha tomonga qarab ketyapmanu, yetti uxlab tushga kirmaydigan xayollar og‘ushidaman. Bir payt qarasam, stadionning davomi…
Biz oliy hunar maktabida o‘qiymiz. Ichimizda eng yoshi yigirma uchga chiqqan. Maktabimizga yangi direktor tayinlanganiga ikki oy bo‘ldi. U ishni oldingi direktor nimalar qilganini o‘rganishdan boshladi. Buni qarangki, oldingi direktor anchagina ishlar qilib qo‘ygan ekan. U maktab yerto‘lasini bir yarim davomi…
Salomat trikotaj fabrikasiga darvozabonlikka kirib, sakson lira oylik oladigan bo‘ldi. U bunaka maosh bir kishi u yoqda tursin, chorak kishiga ham yetmasligini bila turib, shunday qildi, chunki u o‘zining ishchanligiga, uddaburonligiga ishonardi. Axir uning bu qobiliyati bir kun emas, bir davomi…
Istambul radiosi eshittirishlarini tugatdi. Shu kecha ikki hikoya bilan bir feletonni qo‘ldan chiqarishim kerak, buning ustiga, allaqaysi bir jurnalning savollariga javob tuzib chiqishim zarur. Bu narsalarning hammasi ertalabgacha bitishi shart. Ammo ishning mazasi bo‘lmay turibdi — faqat bittagina hikoyani yozoldim, davomi…
Kadiko‘yda Bo‘stonji tomonga qatnaydigan tramvayning oxirgi vagoniga bir amallab chiqib oldim. Vagonning orqa tomonidagi maydonchada sakkiz kishi tiqilishib ketyapmiz. Oyog‘iga kigiz mahsi bilan kalish, boshiga yirtiq shapka kiyib olgan bir mo‘ysafid qo‘lidagi to‘rvani orqa tomondagi oynakka qo‘ydi. Shapka kiygan o‘rta davomi…
— Qurmag‘urning o‘ziyam juda katta olim-da. — Nima, birorta zo‘rroq kashfiyot qilganmi? — Shu ham savol bo‘ldimi? Shuni so‘rab o‘tirganingizga hayronman. Avomni avom desak, tuppa-tuzuk ziyolilarimiz ham ilmu fanga qiziqmas ekan-da. Bu olim adabiyot tarixiga oid kitoblarda shu vaqtga qadar davomi…
Dunyoda shunday odamlar borki, ularning har bir barmog‘ida bittadan hunar bo‘ladi. Bizga o‘xshash mulla quruqlarning bo‘lsa o‘nta barmog‘ida o‘nta tirnoqdan boshqa narsasi yo‘q. Darvoqe, mening qo‘limdan ham bir hunar keladi: odam ko‘p joyga tushib qolsam, darrov qo‘limni ishga solib, atrofimdagi davomi…