M.M. DostoyevskiygaPeterburg. 24 mart, 1845 yil Ont ichdim, suv va havoday zarur bo‘lganda ham sabru toqat bilan buyurt-ma asosida ijod qilmayman. Buyurtma bilan ijod qilish iste’dod alangasini nainki zaiflashtiradi, balki tamomila so‘ndiradi. Men esa har bir asarim, shubhasiz, a’lo bo‘lishini davomi…
Ehtimol, Pol Melkor bilan o‘rtamizdagi kelishmovchilikka pul sabab bo‘lgan, deyish to‘g‘ridir. Pol Melkor men ishlaydigan sug‘urta kompaniyasidan chorak million dollar mablag‘ olishni istagandi. Men esa uning bu muddaosiga xalaqit bermoqchi bo‘ldim. Gap shundaki, bunga aniq dalil-isbotim bo‘lmasa-da, men o‘zimcha Melkorni davomi…
O‘tgan tunda Shaharbog‘i orqali uyga qaytayotib, bir oz muddat o‘rindiqda o‘tirdim, shu top egniga uzun kulrang palto, qo‘liga sariq qo‘lqop kiygan allaqanday janob yonimga kelib o‘tirdi. Qiziq, bir daqiqa avval u bu yerda ko‘rinmagandi. Bog‘da shuncha bo‘sh joylar turib, uning davomi…
Fort Romperdagi ko‘k rangga bo‘yalgan mehmonxona binosi atrofidagi shu rangdagi boshqa hamma narsadan alohida yaqqol ko‘zga tashlanib turardi.Temir yo‘l stantsiyasida qolgan har qanday yo‘lovchi Fort Romperdagi pastak uylarga kirishdan ko‘ra, mehmonxonaga kelishni afzal ko‘rardi. Hech ikkilanmay aytish mumkinki, bironta sayyoh davomi…
“Elizabet Barstou” kemasi kapitani do‘sti bilan taomlar haqida gaplashib turardi. –U mazali ovqatni to‘kib yubordi, ammo hech nima bo‘lmaganday bezrayib qarab turibdi, – dedi kapitanning do‘sti g‘azab bilan.–Men, yaxshisi, boshqa oshpaz qidirib ko‘raman. Oshpaz deganini xudo urib yotibdi. U oshxonada davomi…
Pitcher – birja dalloli Garvi Maksuyelning idorasidagi ishonchli klerk*lardan biri. Ertalabki soat to‘qqiz yarim. Maksuyel yosh kotiba qiz hamrohligida idoraga kirib keldi. Hamma ularga hayrat va qiziqish bilan boqardi. – Salom, Pitcher, – dedi Maksuyel. U o‘zining ish stoliga shaxd davomi…
Asal oyi ayni avjida edi. Yangi alvon gilam, kungurali pardalar uyni bezab turar, oshxona yog‘och panelining turtib chiqqan joyiga qalayi qopqoqli olti dona pivo idishi qo‘yilgandi. Yosh kelin-kuyov hali ham o‘zlarini samoda suzib yurgandek his qilishardi. Unisi ham, bunisi ham davomi…
Husanali ota ayvonga chiqishi bilan havoda o‘zgacha musaffolikni, qor bosgan dunyoda ajib bir tarovatni ko‘rdiki, ertaroq uyg‘onmagani uchun o‘z-o‘zini koyib ham qo‘ydi. Bunday paytda boshni yostiqqa burkab yotish yaramaydi. Qishloq tegrasini qurshab olgan, subhi sodiqda oppoq shu’la sochib, ko‘z qamashtirayotgan davomi…
O‘sha oqshom kuz quyoshining yorug‘ida o‘tmishining qaysi aziz kunidan bo‘lsa ham bosh ko‘targan juda shirin bir xotira uyg‘ongan edi. Butun borliq yurakni larzaga soluvchi tabiiylik bilan shovullardi. Tog‘larning siynasida barq urgan o‘rmon ulkan o‘choqday lovullpab yonar, qoyalar olov shu’lasi singari davomi…
Darijonning yoshi ellikdan oshgandi, lekin bir qarashda uni o‘ttiz-o‘ttiz beshlarda deb o‘ylashardi. Qoramag‘iz, g‘ayritabiiy baland bo‘yli, dadil va qat’iyatli ayol edi. Uning nigohiga duch kelgan odam dovdirab qolishi hech gap emasdi. Buning ustiga Darijon kuchli, erkakona ovoz sohibi bo‘lib, o‘ziga davomi…