Чарақлаб турган қиш куни. Туш пайти… Қаттиқ совуқдан ҳаво чарсиллаб туради. Мени қўлтиқлаб олган Наденьканинг чаккаларидаги жингалак сочлари ва юқори лаби устидаги тукларини кумушдек қиров босмоқда. Биз тоғ тепасида турибмиз. Оёғимиз остидан то пастгача нишаб текислик чўзилиб ётибди. Унда қуёш давоми…
Бу воқеа қирқ биринчи йилнинг августида бошланиб, икки йил ўтгач якунига етганди. …Урушнинг суронли дамлари эди. Отам урушда, бобом Спиридон ота билан амал-тақал кун кечирардик. Бобом кексайиб қолгани учунми, рўзғор ташвишлари асосан менинг зиммамда эди. Ўша куни у қўлимга тутқазган давоми…
Эрта тонгдаёқ бутун осмонни қора булут қоплаб олди. Дала юзини кўпдан бери қора булут босиб ёмғир ёғай-ёғай деб турган рутубатли кунлардагидек ҳаво паст, ҳамма ёқ жимжит ва кўнгилсиз эди. Ветеринария врачи Иван Иванич билан гимназия муаллими Буркинлар юра-юра чарчади ва давоми…
– Мен чордоқдаман, азизим! – дея бақирди пастга қараб: – Эски китоблар ҳозир анча қимматлашиб қолган. Шунга бир қараётгандим… “Охирги сўзларимни эшитдимикин?” – У ер қоронғи, шошма, сенга фонар бераман. – Яхши. Сокин бир кун. “Кимдир бутун умримни иззат-эътибор қидириш давоми…
– Судланувчи, сизга қонунга биноан охирги сўз берилади, – деди суд раиси толиққан кўзларини аранг очиб, лоқайд бир оҳангда, – ўз қилмишингизга ойдинлик киритиш ёки ўзингизни оқлаш учун яна нималарни қўшимча қила оласиз? Айбланувчи бу мурожаатдан сўнг бехос ўрнидан сапчиб давоми…
ГИЖЖА ҲАҚИДА ҲИКОЯТ Қимматли дўстим! Хатингизни ўқиб чиқдим, очиғини айтсам, жуда-жуда ҳаяжонландим, негаки, унда мен мамлакатни мустабид Одрия1 бошқараётган даврдаги, нурсиз ва диққинафас Лимада ўтган ўн тўрт-ўн беш яшар пайтларимни кўргандек бўлдим. Ўша кезлари Сизга ўхшаб мен ҳам кун келиб давоми…
Истеъфога чиққан коллегия асессори Племянниковнинг қизи Оленька ҳовли эшиги олдидаги супачада хаёл суриб ўтиради. Кун иссиқ, пашшалар хиралик билан жонга тегар, кеч киришга яқин қолганлиги кўнглига хуш келар эди. Кунчиқар тарафдан ёмғирдан дарак беручи қопқора булут бостириб келмоқда, ҳар замонда давоми…
Гапнинг рости, манови жанобнинг ғалати гапларидан бутунлай довдираб қолгандим ва ҳозир ҳам уларни худди ўшандек тарзда такрорлаб беролмасам керак, деб қўрқаман, негаки, ўша оқшом бошқалар ҳам ундан худди менга ўхшаб ғоят мутаассир бўлган эдилар. Бунга балки мутлақо нотаниш одамнинг ғаройиб, давоми…
Стол тагидан муқоваси кўк, мўъжазгина, усти зарҳал ён дафтарча топиб олдим. Кимники бўлди экан, деган хаёлда ичини очдим. Ия, бу нимаси? Дафтарчанинг биринчи бетига баобрў бир кишининг, жуда ҳам баобрў кишининг турар жойи, телефон номери ёзиб қўйилган. Қани, бу ёғини давоми…
Мебель билан жиҳозланган «Лисабон» меҳмонхонасининг энг арзон номерларидан бирида учинчи курс студенти медик Степан Клочков хонанинг у бурчагидан бу бурчагига юриб, дарсини зўр бериб ёдларди. Тинмай жон-жаҳди билан жоврайверганидан томоқлари қақраб, пешонасини тер босган эди. Совуқдан ойнасининг четларига гул тушиб давоми…