Ўтган оқшом майхоналардан бирида Лизани учратиб қолдим: олдида қандайдир омухта ичимлик, астойдил бўянган, ясанган-тусанган. Эркак овига чиққани ва азбаройи ночорликдан айни йўлга киргани шундоққина кўриниб турибди. – Ишлар қалай?- деб сўрадим. – Бир нав. Унинг шляпаси эътиборимни тортди. Шляпаки, бирор сурбет давоми…
Зиёфатда мени тароватидан бахт нури ёғилиб турган ва “ғоят ажойиб” обрўйимга обрў қўшадиган бир хонимга таништиришди. Кинояга у заррача эътибор қилгани йўқ, албатта. Зеро, тақдир уни ҳазил-ҳузулни тушунишдек улуғ неъмат билан сийламаган. Хоним шу заҳоти бутун бошли бир кутубхона мулкини давоми…
– Сўнгги пайтда одамлар негадир жуда тунд бўп кетаётир, – деди пивохона хўжайини. – Бу об-ҳавонинг таъсиридан. Осмон тўла булут, қовоғини очай демайди. Ёмғир қуйгани-қуйган. Тунд бўлмай иложинг йўқ. Нима ҳам дейсан Одамзот – ҳом сут эмган ожиз банда-да. У давоми…
Оббо, буни қаранг. Мана бу қарияга қаранг. Ночор-нотовонлик, ожизликнинг тирик тимсоли. Кўзингиз тушиши билан кексаликдан ҳеч ким қочиб қутила олмаслигига амин бўласиз-қўясиз. “Йиллар қароғимдаги нурни туман каби сўндирур” деб таъкидлаган Элсхот ҳақ. Титраган, букчайган, икки қўлидаги икки ҳассани йўлак четида давоми…
Якшанба куни шаҳарни шовқин-сурон буткул забтига олади: сигирлар муъраган, қўй-қўзилар маъраган, ғала-ғовур, бақириқ-чақириқ, ур-сур. Лекин савдо расталари узра тўхтовсиз садо бериб турадиган темирлар даранг-дурунги уларнинг ҳаммасини босиб кетади: деҳқонлар сотиб олаётган чалғиларини дўконларнинг тош остоналарига уриб-суриб синаб кўради. Жаранг-жиринг! Даранг-дурунг… давоми…
Сўлим оқшомларнинг бирида худди шундай сўлим экзекутор Иван Дмитрич Червяков креслолаларнинг иккинчи қаторида ўтириб, дурбин орқали «Корневильские колокола» деган спектаклни тамоша қиларди. У саҳнага қараб, ўзини энг роҳатда ўтирган ҳис қиларди. Лекин бирданига… Ҳикояларда «лекин бирданига» сўзи тез-тез учраб туради. давоми…
Бир неча йиллар аввал Ню-Йоркдаги Саламанка шаҳарчасига келдим. Бу ерда мен поездни алмаштиришим ва ухлаб кетиладиган вагонга чиқишим керак эди. Платформа одамлар билан гавжум, уларнинг бари аллақачон лиқ тўлиб бўлган узун вагонга чиқиб олишга уринишарди. Мен чипта сотиладиган кассада ўтирган давоми…
Ўтган шанба Закриничьеда бирваракайига бир неча тўй бўлиб ўтди: кутубхоначи қиз физкультура муаллимига турмушга чиқди, мўйлови сабза ура бошлаган, кечагина мактабни битирган икки йигитча уйланди, ниҳоят, йигирма олти баҳорни қаршилаган тракторчи Макар Червоношапка ҳам никоҳ тўйи ўтказди. Илгари, армияга боргунига давоми…
ЧУМОЛИБу галварслар айнан бизнинг йўлимиздан бошқа ерга уй қуришга жой топишолмаган, шекилли. ШИЛЛИҚУРТЧумолилар — қаланғи-қасанғи. Буни қарангки, улар дунёни Буюк шиллиқурт бошқараётганига ҳатто ишонишмайди. ХЎРОЗҲали тонг отмаган, чунки мен ҳали хабар берганим йўқ-да. ЧУМЧУҚБулбул — буюк қуш. Аммо биз чумчуқлар давоми…
Бу жаноб умрида қўлига қалам тутиб қоғоз қораламаган ва ҳеч қачон кўнглини ёриб бировга бирор воқеани ҳикоя қилиб бермаган. Осойишта, ҳалол яшади, қариган чоғида рўзғорини тебратишга етарли маблағ жамғариб, шаҳар чеккасидан уй-жой қилди, ўша ерда тинч-осуда умргузаронликни давом эттирди. Янги давоми…