Yurak xastaliklari bo‘limidan “terapiya” tomon o‘tib borayotgan Eshdavlatovni kimdir chaqirganday bo‘ldi. To‘xtadi. Malol keldi. Tibbiyot ahlining dalolat qilishicha, ikki kuragining o‘rtasidan “tuz koni ochilgan”. Ana kashfiyot! Ellik yildan beri qo‘li qalamdan og‘ir narsa ko‘tarmagan zahmatkash muharrirning xo‘kkaygan yelkasiga tuz emas, davomi…
Millat ozodligi uchun aziz jonini fido, umrini baxshida etgan munavvar zotlar xotirasiga bag‘ishlayman. Ey ulug‘ Turon, arslonlar o‘lkasi! Senga ne bo‘ldi? Dunyoni “urxo”lar bilan titratgan yo‘lbars yurakli bolalaring qani? Nechun tovushlari chiqmaydur? Abdurauf Fitrat Uni ko‘rmasimdan avval tanidim, bilmasimdan oldin davomi…
Rahmatjon ko‘cha eshikni yelkasi bilan itargandi, lo‘kidoni yerga tushib, daranglab ketdi. Ichkaridan avval shoshib xotini, keyin olazarak o‘g‘ilchasi chiqdi. – Ha, tinchlikmi? Sulaymon taxtini ko‘tarib keldingizmi, shahdingiz osmon? – dedi xotin peshonasiga tang‘ilgan yashil durrani mahkamroq tortib. So‘ng devorga suyab davomi…
– Voy baraka topgur-ey! Meni esdan chiqarmabsanda-a? Balki ammam kelganimni bila turib nega o‘tmaydi, deb ginalagandirsan ham. Ko‘rganda kulgichlari yoyilib ketadigan Xadicha ammasi uni xushhol qarshiladi. To‘ladan kelgan, oppoq yuzli, qora sochlari tovonini o‘padigan bu ayolni dilkash deb bo‘lmasdi. Uning davomi…
Bugun tushimda uni yana ko‘rdim. Sog‘indimmi, yo sog‘indimi? Bunisini aniq bilmayman, rosti. Biz birga yashagan paytlarimizda ham uyda ko‘proq o‘tirib qolsak, arzimagan narsaga arazlashib yo urishib, mabodo ozroq ayrilsak (deylik men ishdan kech kelib, yo u onasinikida sal ushlanib qolsa) davomi…
– Aga-ar kimda ki-im menga-a bayramga bi-ir donagina avokado sovg‘a qilsa-a, jud-dayam xursand bo‘lardi-im! Dilshodaning tomdan tarasha tushganday e’loni xonadagi to‘rt yigitga yoppa aytilgandek ko‘rinsa-da, gap o‘z egasi – Sultonni topganini hamma fahmlab turardi. – Avokado? Nima ekan o‘zi u? davomi…
Osmon yig‘lamay, yer kulmas. Maqol Inson o‘ziga aziz bilgan narsalarni barbod qilishga moyil bo‘ladi. Eski-tuski buyumlar, keraksiz jihozlar, sarg‘ayib ketgan taxlam-taxlam gazeta-jurnallar, bag‘ri qon qoralamalarini to‘plab, ko‘hnachilarga topshirishga ahd qildi. Qog‘ozlarni saralayotib, talabalik paytida tutgan bir qora jildli yondaftarga nigohi davomi…
“Yangiobod” bozoriga tushdim. Bir yaxshi “bukinist” bor. Onda-sonda noyob o‘qishli kitoblar kelib qolsa, xabarini yetkazadi. Ammo bu safar omadim kelmabdi, kimdir o‘sha kitobni mendan oldin xarid qilishga ulguribdi. Mayli, hamma zamonlar olg‘irniki bo‘lgan, bo‘ladi ham. Mashinani bozorning g‘arb tomonidagi chiqish davomi…
Birinchi qism Kirish o‘rnida Bugun ishdan bo‘shadi. Hammasiga mana shu – adog‘i yo‘q, tubsiz muhabbat sabab. O‘zining ham aybi bor: o‘ta ta’sirchan. Dunyoning bo‘lar-bo‘lmas tashvishlariga qo‘l siltolmaydi. Shu fe’li o‘zgarmadi-o‘zgarmadi. Qon bilan kirgan jon bilan chiqar ekan-da. Fe’li-huyining oldida davomi…
Bir oy oldin momom qazo qildi. Otamning aytishicha, qabri boshiga har kuni bir uya asalari yo‘qlab kelarmish. Ular nayza tutgan mitti askarchalarga o‘xsharmish. Bilmasam, o‘zim ko‘rganim yo‘q hali. Maktabga chiqa boshlaganiga endi yetti kun bo‘lgan yetti yashar bolani kim ham davomi…