Qovun-tarvuz paykalining yassi qirga tutash qismida Normat qoraning chaylasi qo‘nqaymagunga qadar jonsarak dala sichqon – Do‘ngkalla o‘zicha quv, o‘zicha baxtiyor edi. Quvligi shundaki, ko‘kdagi va yerdagi turli g‘animlarni o‘z vaqtida payqab, hamisha yashin tezligida bekina bilar, so‘ng esa go‘yo ularni davomi…
Uyga kirdim hamki, hovurim bosilmadi. Yelkam muzdek terlab, yag‘rinimga ko‘ylak yopishib qoldi. O‘shandagina bildim: o‘ng qo‘limda shoyi belbog‘ni changallab olgan ekanman. Hikoyam shu – belbog‘ni nima uchun changallab turganim to‘g‘risida. …Maktabda chiroyli qizlar ko‘p-u, Gulsaradek istaralisi kam edi. Kuzakda paxta davomi…
U hozir tirik bo‘lsa-yu, lekin ko‘zlari ko‘rmay qolgan, kimdir o‘qib berayotgan yoki qulog‘i eshitmayotgan-u, boshqa bir kimdir harakatlar bilan tushuntirayotgan yo hammasidan benasib – bu dunyodan o‘tib ketgan, tiriklik daryosi qurib, hayot bog‘i vayron bo‘lgan esa-da – baribir ich-ichimdan, u davomi…
Yangi uchastkani qabul qilib olgan kunimning ertasi edi. Ishni nimadan boshlashni bilmay, aslida bilaman, axir shu sohada suyagim qotgan, ammo nima uchundir ko‘nglimni allaqanday g‘ashlik, dilgirlik, kimdandir, nimadandir norozilik tuyg‘usi qamrab olganidan, qo‘lim ishga bormay, bitta-yarim bexosdan eshikdan bosh suqquday davomi…
Onam Saida Xolmirzayevaga bag‘ishlayman Kim chekmagan bo‘lsa dard, beshak, Boshlamabdi yashashni, demak… Rasul Hamzatov ratgandan necha bor o‘zimga zavol co‘radim… Axir, mendan, mavjudligimdan nima naf? Ko‘zim faqat sharpanigina sezadi, oyog‘im ishlamay qolgan. Ko‘rpa-to‘shakka parchinlanib, joyimdan qo‘zg‘ala olmasam. Menimcha, bu – davomi…
Kuzda mehnat ta’tiliga chiqaman. Bizda o‘n besh ish kuni bu. Lekin o‘zimning hisobimdan qo‘shtirib, bir oy qilib olaman. Bekorgamas. Qishlog‘imga boraman-da, akamga yordam beraman. Nima ko‘p, Forishda qishloq ko‘p. Har qir oshganingda bir qishloq. Ularni oralab yong‘oq yig‘amiz. Rostini aytsam, davomi…
Ko‘kni qoplagan bulut Hisor etaklariga taqalib qoldi-yu, shatir-shutir yomg‘ir yog‘a boshladi. Men mashinada dorixonaga shifobaxsh giyohlarni topshirish uchun kirib ketgan Tolib ovchini kutib o‘tirardim. Aslida Miroqi shaharchasida u bilan tasodifan ko‘rishib qolgandim. Tolib ovchi yoshi qirqlarni qoralagan, darozdan kelgan kishi. davomi…
Bolalar va o‘smirlarning aksariyati tabiatan sho‘x, o‘jar, shu bilan birga, o‘ta qiziquvchan, behad ta’sirchandir. Ulardagi bu xususiyatlarning yaxshi tomonga shakllanishida tarbiyadan tashqari, muhitning ahamiyati ham beqiyos. Bola el-yurtning quvonchu tashvishlari asosan nimalarda namoyon bo‘lishini, oddiy kishilar turmushining lazzatli kechishida odmilik, davomi…
Xiva manzarasi, Ichon yoki Dishon qal’a xayoliy olamimda bo‘y tortar ekan, inson quvvai hofizasini anglatuvchi botin va zohir ila bo‘ylashgandek bo‘laman. Qadimiy, ammo hamisha navqiron bu ikki alp kelbat qal’a bir-biri bilan uzviy bog‘liqdek tasavvur uyg‘otsa-da, ularning har biri o‘zgacha davomi…
Sadriddin Ayniy. Asarlar. 8 jildlik. 5-jild. Esdaliklar. 1—2-qism. (Red. R. Komilov) — Toshkent, «Toshkent» badiiy adabiyot nashriyoti, 1965. Esdaliklarning taxminiy mundarijasi quyidagicha bo‘ladi: Qishloqda, shaharda madrasa hayoti, uning dars programmasi, o‘qish tartibi, umuman shahar xalqining ahvoli, turli tabaqalarning bir-birlariga munosabatlari davomi…