Қуёш оловкор, осмон мусаффо эди. Бирдан чақмоқ чаққандай, момақалдироқ гумбурлагандай бўлди. Бирдан минг-минглаган чумолилар бошимга қараб ўрмалаётгандай туюлиб кетди. Гўё осмондан узилган чақмоқ тўғри бошимга тушиб келаётгандай, бирдан ўзимни панага олдим. Йўлдан Назокат келяпти! Унинг кўзларида ўша-ўша чақмоқ ёлқини, дудоқларида давоми…
Қўлимда Шуҳрат домланинг 1984 йилда олинган бир сурати… Юзида, айниқса, кўзларида шундай азоб-изтироб муҳрланганки! Ишонмаслик мумкин, ҳатто қалин тугик қошлари унинг оғир ички ҳолатини акс эттирган. Жуссаси йирик, одатда, ишонч билан кўксини мағрур кўтариб босиқ, дадил юрадиган бу киши ёши давоми…
Телевизорда қўғирчоқдай қиз кўзини ўйнатиб, гоҳо қошларини чимириб, юзларини читиб, кўрсатув олиб боряпти. Унинг суҳбатдоши – “Зағчалар” қўшиғини айтиб, икки-уч ҳафтада танилган Бешим Эшим. Бу қўшиқ телевизорда намойиш этилган куннинг эртасигаёқ “хит” бўлиб кетди. Бир ҳафта ўтар-ўтмас энг яхши қўшиқлар давоми…
У кафенинг гавжум эшиги томон маҳзун назар ташлади ва ногаҳон юраги, йўқ, бутун вужуди музлаб қолгандай бўлди: ял-ял ёниб бир жувон кириб келарди! Кўзларига ишонгиси келмади: Рухсоранинг қуйиб қўйгандай ўзи! Бошяланг, дуркун, чиройли юз-кўзларида ўзига ярашган ўша ширин табассум. Уч давоми…
“Бу дунёда моли омонат, ўзи меҳмон бўлмаган бирон киши йўқ, уларнинг амалларигина қолур!”. Дунёнинг ўткинчилиги, киприк қоққунчалик ғанимат ҳоли мавжудлиги борасида қисқа ваъз ирод этгач, ҳар бир инсон зоти – биров фарзанд тарбиялаб, бошқаси боғ кўкартириб, яна бири кўча созлаб давоми…
Эру хотин ижодкор бўлса… Яхши жиҳати – бир-бирини тушунишади. Ёмони ҳам шу – бир-бирини тушунадилар. Албатта, улар битта уйда яшашади. Бироқ, ҳар қайсининг хаёлида ўз адабий қўрғони бўлади; бир-бирини киритмасликлари ҳам мумкин. Кейинги пайтлар адибнинг омади чопди. Рус ва инглиз давоми…
Корхонамизда миш-миш тарқалди: юқоридан нуфузли комиссия келаётган эмиш. Ходимларнинг мустақил фикрларини ўрганармиш! Дастлаб ўз фикрларимизни ёзма равишда тақдим қилар эканмиз. Кейин ўша фикримизни ҳар биримиз минбарга чиқиб ҳимоя қиларканмиз. Бу гапни эшитиб, бошим осмонга етди. Бизнинг фикримиз билан ҳам қизиқадиганлар давоми…
Иситмаси кўтарилиб, териси қовун пўстидек сарғайиб кетган бемор қонталаш лабларини ялашга уринарди-ю, уддасидан чиқолмас, кўзини-да очолмас эди. Шўрлаган юзларида кўзёши излари. Қадди расо одамнинг қорни шишиб, тоғдай кўпчиб кетса, ваҳмали кўринар экан. Самар Арзиев дам ҳуд, дам беҳуд ётган отасини давоми…
Ака-ука болалар ҳеч чиқишолмай, жиққамушт бўлаверганидан сўнг бобо укани аяб, акани устунга боғлаб қўйди. Ҳавонинг иссиғи, оёқ-қўлларнинг толиқиши ва зерикишдан болакай устундан сирғалиб ерга ўтириб олди. У ҳар ҳар замонда эшик томонга бесаранжом қараб қўярди. Бобо ўзини қўярга жой тополмай, давоми…
Бир ҳикоя теграсидаги ўйлар Чин ихлос Мен бу ҳикоя ҳақида кўнглимдан кечган ўй-фикрларимни анчадан бери ёзгим келарди. Тунов куни уни қайтадан ўқидиму қандай қилиб қўлимга қалам олганимни билмай қолдим. Асар “Ўзбекистон адабиёти ва санъати” газетасида ўн беш йилча бурун – давоми…