O‘rtaliq Osiyo cho‘l-sahrolariga ko‘klam kirib keldi. Oftob tig‘lanib, cheksiz kengliklar iliq nurlardan taft ola boshladi. Namiqqan qumlar yaltirab, oralaridan yashil o‘tlar, maysalar, qiyoqlaru giyohlar nimalardandir hayiqqansimon bo‘y ko‘rsatishga tushdi. Ular vaqtma-vaqt, kunba-kun tetiklashib, yashillanishga kirishdi. Inja nozik ismsiz chechaklar epkinlar davomi…
Hademay osmonga qarata o‘q uziladi. Dastlabki to‘rt qatorda yigitlar, keyingi yonma-yon to‘rt yo‘lakda qizlar safga tizilishgan. Bellashuv oson ko‘chmasligi muqarrar. G‘oliblarga hozirlab qo‘yilgan sovg‘a-salomlarning cho‘g‘i har safargidan anchagina balandligi raqobat shiddatiga moy sepishi tayin. K. badani, qo‘l-oyog‘ini qizdirish, undan-da muhimi, davomi…
– Ismatvoy, ho-y-y Ismatvoy! Subhi azon ko‘cha tomondan kelgan chaqiriq beshiksoz ustaga odatdagidek yoqimli eshitilmadi. Shoshib ovoz berish o‘rniga uy ichidagi divanda biqinib yotganicha boshidan choyshabni sidirib, ko‘zlarini arang-arang ochdi. Chuqur “uf”ladi. Yuragi siqildi. Yana yuzlarini yopib, yonboshiga ag‘darildi. Aksiga davomi…
Bu voqea rus imperatori mustamlaka yerlarini kengaytirib borib Markaziy Osiyoga yag‘mo qilishga tayyorlanayotgan bir paytda ro‘y bergan edi… Ikki navkar qo‘riqlab borayotgan kareta ro‘paradan kelayotgan shovqin-suronli lo‘lilar to‘dasi yonida to‘xtadi, yo‘lovchilar chakana odamlar emasligini payqagan lo‘lilar atrofni o‘rab oldilar; ular davomi…
— … Qo‘ying-ey, intizom bo‘sh. Hamma og‘ziminan yuradigan bo‘p qoldi!.. — Tangriqul aka chimirilib, qirq-ellik yil burungi gapga tushib ketdi. — Stalindi davridachi, men sizga aytsam… Ma’rakaga kelganlar tarqab, mehmonxonada uy egasi, men, Tangriqul aka uchovimiz qolganimizda u kishi choynakni davomi…
Ota bolakayni shaharga olib ketish uchun kelgan kuni oshxona tomida birinchi qizg‘aldoq ochilgan edi. Qip-qizil… Bolakay uloqchaday o‘ynoqlab ko‘chaga otildi, jo‘ralariga maqtandi… Qo‘radagi jajji qo‘zichoqlar, kuni kecha tug‘ilgan targ‘il buzoqcha ham uning ertangi safaridan “bexabar” qolmadi. Keyin tomga chiqib, qizg‘aldoqqa davomi…
1-daftar Issiq-sovuqning damini, to‘rtta yomg‘irning namini, bir parcha bulutning g‘amini ko‘tarolmay, bo‘lar-bo‘lmasga hovliqib, hishmalanib, og‘zi ko‘pirib keladigan dovdir sel Aymoq qal’asida Makedoniya podshosi Faylakusning o‘g‘li Iskandardan qolgan manjaniqning butini ayirib qo‘yniga solgandayam, Chingizxon Sartyuzi qo‘rg‘oniga uzunasiga ekib ketgan uchi ayri davomi…
Allamahal. O‘g‘lini o‘ylab, nabirasi bilan yotgan mo‘ysafidning uyqusi qochgan. O‘zini o‘zanda qolgan baliqday his etyapti. “Seni shu umid bilan katta qildimmi? Shu umid bilan o‘qitdimmi? Shuncha gaplarim – nasihatlarim havoga uchganmidi, bolam? Sen shu ishni ravo ko‘rsang, tarbiyangni olgan zurriyod davomi…
Sulton g‘aroyib tushlar ko‘rar edi. Misol, ko‘pincha dadasining va oyisining yelkasiga kimdir minib olganini ko‘rar, bu gal yalang oyoqli ikki odam ikkovining yelkasida o‘tirganini ko‘rib, birdaniga bu men emasmanmi, deb yubordi. U endi tuk bosa boshlagan oyoqlarni tanigan edi. Uyg‘onib davomi…
Olam bugun xazon rangida tovlanardi. Daraxtlarning pastki shoxlari yaproqlarini to‘kib ulgurgan, yuqori qismidagi yaproqlar esa chirt-chirt uzilib, og‘ir havoni hadeganda yorib o‘tolmay lipillab sarg‘ayib so‘lgan o‘t-o‘lanlar ustiga asta qo‘nadi. Sarg‘ayib so‘lgan o‘t-o‘lanlar va tinimsiz to‘kilayotgan xazonlar tabiatning to‘rt faslidan iborat davomi…