* * * O‘zbekovullik Tirkash cho‘ponning kenja o‘g‘li Damin kutilmaganda mashhur bo‘lib ketdi. Bolalar u haqida to‘lib-toshib gapirishardi. Ammo kattalar ishonqiramay bosh chayqashdi. Zahargina tili bilan ovulda tanilgan Berkin muallim esa ochiqdan-ochiq istehzoga o‘tdi.– Qarqunoqdan bulbul chiqmaydi, birodarlar, – dedi. davomi…
XIZR YuRGAN DAShT… Bunday barokatli dasht Amirlik hududida tanhoyu yagona, desayam bo‘laveradi. Abdullaxon zamonida Zarafshon suvi qo‘l mehnati bilan Eski Anhor kanali orqali shu keng dashtning yarmidan ko‘pini serob qilganida Buxorodan Qarshi orqali Samarqand sari yo‘l olgan karvonlar, bu dashtning davomi…
Etti yoshimdan bu yog‘ini eslayman. To‘g‘rirog‘i, birinchi sinfni tugatib, ta’tilga chiqqan qizaloqni ko‘z oldimga keltiraman. O‘sha yillari katta ariq toshib oqardi. Bolalar qiy-chuv bilan tepalikdan suvga sakrashar, miriqib cho‘milishar edi. Ularni havas bilan kuzatib o‘tirardim. Bir kuni nima bo‘ldiyu, ariqqa davomi…
1 G‘ira-shira tong qorong‘usi.Osmonga otilgan toshni payqash qiyin.Kimsasiz adirlar qo‘ynini tilib o‘tgan ko‘chada onda-sonda lop-lop etib o‘tib qoladigan mashina chiroqlari yo‘l girdi bilan ketayotgan aravali baytal va ikki kishining ko‘zini qamashtiradi. O‘tkinchi shu’lada kunbotardagi betkaylikda o‘n chog‘li qo‘yning hayig‘ib ketayotgani davomi…
Qo‘shni qishloqdagi to‘ydan qaytgan Ochil bobo xufton namozidan so‘ng, boshini devorga tiraganicha:– Ko‘rgali husningni zoru mubtalo bo‘ldum sanga, – deya xirgoyi qilib qoldi.– Hay, chol, sizga nima bo‘ldi? Kul-pul bosib keldingizmi? Bu nima aljirash? Uyalmaysizmi? – dedi Hanifa kampir qirmizi davomi…
O‘sha kuni shomga yaqin goh kuchayib, goh sekinlab yog‘ayotgan shig‘aloq qor ilkis izchil maromga kirib, mayin shitir-shitiri ila borliqni mungli ohangga to‘ldirdi. Chol va kampir shom namozi uchun tahorat oladigan palla edi. Bola to‘sin va siniq shiferlari tutundan qoraygan, devorlari davomi…
Yomondan qoch-da qutul. Bo‘lmasa, o‘l-da qutul! Ketay demaydi. O‘tiribdi. Lanjillagani lanjillagan.– Og‘amboyim, ke endi, shugina – bulbulning ko‘z yoshiday bir imzo… Sendan nima ketdi?!Qoni yuziga tepib chiqdi. Nima qilsin? Begona emas: “Men seni odam qildim demasayam, Toshkentga seni men olib davomi…
Ignaga ip o‘tkazolmay qolganiga ancha bo‘ldi. Ko‘z qurg‘ur xiralashgan. Yosh ham saksonga saboq berib turibdi. Lekin o‘zi ancha tetik. Ovozini aytmaysiz, gulduraydi – gapni zambarakning o‘qiga bog‘lab otadi, tushgan joyini o‘pirib ketadi. Qishloqda katta-kichik uni Guldurak momo deydi. O‘ziyam o‘rganib davomi…
O‘ng qo‘lida bir dasta chinnigul ko‘tarib olgan keksa ayol o‘zi yashaydigan ko‘cha tomon burilarkan, beixtiyor gul do‘konidan chiqqanidan buyon jilmayib kelayotganini sezib qoldi. Buni birov ko‘rib qolmadimikin deya avval to‘g‘riga, keyin ikki yoniga qaradi. Ko‘chada hech kim ko‘rinmadi. – Har davomi…
Gulruh opaning ajinlari qoshlariga tutashib ketgan chehrasi-yu, egilgan gavdasiga ko‘zi tushgan kishi shubhasiz uni saksondan oshgan kampir deb o‘ylardi (ayol hozir 56 yoshda). Va albatta, uning hayoti bilan qiziqqan odam ayol kishi uchun eng og‘ir jazo bo‘lgan – yolg‘izlikdan o‘zga davomi…