Arxeologik qo‘riqxona sanalmish qadimiy Afrosiyob xarobazorini kechayu kunduz qo‘riqlovchi afsungar: sochlari to‘lin oy shu’lasidek shokila-shokila oqbadan parivash!.. Yuragi tig‘ tilgandek simillab sanchayotgan Zarina yonida tizzalagan yolg‘iz o‘g‘li – Arslon burji ostida tug‘ilgan Sevinchakning bo‘y-basti va marhum eri Hikmat Roziqning dahliz davomi…
Bolalik mahallari edi… Ibrohimning otasi uzoq safarga ketdi. Bir haftalardan keyin qaytib, olib kelgan mayda-chuydalarini bolalariga tarqatib bo‘lgach, dasturxon ustida safar taassurotlarini gapirib o‘tirib: – “Yak” degan yangi samolyot chiqibdi, o‘shanda uchdik, – dedi. – Qanaqa emish? – qiziqib so‘radi davomi…
I 1937 yilning ayni bahori edi. U obkom binosidan to‘g‘ri soy bo‘yiga tushdi. “Zudlik bilan bu yerdan qochish kerak” degan qarorga keldi-yu, to‘lqin-to‘lqin bo‘lib oqayotgan Oqbo‘raga ko‘z soldi… Qadim-qadimlardan vodiy sari hayot olib kelgan sut rangidagi Oqbo‘ra, nahot endi… U davomi…
Traktorchilarning bugun ham ishlari unmadi. “Tuf” desa tupuk muzlaydi. Yer metin bo‘lib qotgan, yarim tanob haydalmasdan lemex yo qayrilib qoladi, yo plug sinadi. Temirga qo‘l urilsa chippa yopishadi. Traktorchilar to‘rt kishi – uncha-buncha sovuqni pisand qilmaydigan chiniqqan odamlar. Ayrimlari issiq davomi…
Har galgidek bugun ham sahar turib bobom bilan o‘zimga tahorat uchun suv tayyorladim. Bomdodni otam ishtirokida o‘qidik. Yoz emasmi, hali quyosh chiqmasa-da atrof allaqachon yorishgan, xush ovoz bilan “Yasin”ni tilovat qilayotgan otam uni yakunlay deb qolgan edi. Shu payt qibla davomi…
Bu ma’danning “Ashirit” deb nomlanishi uni Yevropaga birinchi bo‘lib olib kelgan buxorolik savdogar Ashurboyning nomi bilan bog‘liq. Mineral va tog‘ jinslari haqidagi ma’lumotnomadan Jonginam Syuzi! Quloq sol, Kyonigsberg guvranib yotibdi. Hammaning og‘zida bitta so‘z takrorlanadi: “Ashirit!”, “Ashirit!” Bu mo‘jizaviy bir davomi…
I – Tog‘a… – Axir, aytdim-ku, senga! – Tog‘a, iltimos! – Ey!.. – Tog‘a!.. Yordam bering, tog‘a, bolalarim haqqi… Ayol ortiq gapirolmadi. Oppoq yuzlaridan dona-dona yosh tomchilari dumalab tushardi. Ko‘zlaridanmas, lablaridan yosh quyulib kelayotgandan, kafti bilan og‘zini yopib oldi. Qishloq davomi…
1 Oy – mungli sayyora. Muallif Deraza rafida oyning nimrang shu’lasi. Nimrang: na moviy, na sariq, va na oq. Shunday holatni nimrang desa to‘g‘ri bo‘larmikin? Bu oqshom uning yorug‘ida juda ko‘p ranglar borday. To‘lishgan oy nuriga xos rangni topolmadi Oyniso. davomi…
– Bu yerlar hali dasht. Qarang, g‘ildirakli uychalardan boshqa hech vaqo yo‘q, – kuyinib ketdi qurilish boshlig‘i. – Respublika gazetasining muxbiri bo‘lsangiz, qanday tashlab ketaman? Kattalar eshitishsa, terimga somon tiqishadi-ku! Men uning bezovta nigohiga ergashib atrofga ko‘z tashladim. Atrofda qum, davomi…
Shukur Xolmirzayev. Olis yulduzlar ostida. Hikoya va ocherklar. — Toshkent, «Yosh gvardiya», 1971. Ushbu to‘plamda Shukur Xolmirzayevning hikoyachiligimizning so‘nggi yillardagi yutuqlaridan, deb sanalgan «Yovvoyi gul», «Bahor o‘tdi» kabi asarlari bilan birga bolalar uchun yozgan novellalari ham joy olgan… To‘plamning mavzui davomi…