Гулсанамнинг туғилган кунида дадаси унга ажабтовур қўғирчоқ олиб келди. Сочлари майда ўрилиб, бошига кўк рўмол чандилган, эгнига атлас кўйлак кийдирилган бу ёқимтой қўғирчоқни бир силтаб қўйсангиз бас – ичига ўрнатилган митти мослама ўз-ўзидан ишга тушиб, “Қизалоқ” роса йиғлаб беради.Гулсанам уни давоми…
Гулихон ойнаванд айвонда нонушта қилиб бўлиб, ташқига чиқди-ю, тўғри гулзорча томонга чопқиллади. Бу – ўз-ўзининг гулзорчаси. Бувиси эрта баҳорда ариқча ёқасидаги ернинг супрадеккина жойини кетмонда юмшатиб берди. Гулихон гул уруғларини сепиб, ёғоч сопли қуштирноқда уларни тупроққа аралаштирди. Мана, кунлар зувиллаб давоми…
Миттигина, қувноққина, ебтўймасгина бир сичқонча бор экан. У суюкли онажониси билан бирга қишлоқдаги энг баланд, энг кўркам уйнинг энг чуқур кавагида яшар экан.Бир куни онажониси тўлпоқ Сичқончанинг бурнига бурнини ишқаб эркалатибди-да: “Мана, оёқ пайларинг пишиб, тилинг сайроқланиб, ташқарига ўзинг чиқиб давоми…
Кунлар исиб, талон-тарож мавсуми бошлангани муносабати билан Қумурсқалар подшоси саройида катта зиёфат берилмоқда эди. Базм авжга минган чоғда Юмалоқполвон исмли лашкарбоши ҳаллослаганича шоҳнинг ҳузурига кириб келиб, гап бошлади:– Олғир қўшинларимиз сахий одамлар қоққан дастурхондан тушган увоқларни ўша заҳотиёқ қуршовга олишга давоми…
Илгари қайсидир бир дарслик китобида бир оёқда турган мужикнинг сурати бўларди. Дарсликни очсам, у ҳамма вақт бир оёқда муғамбирона илжайиб турарди. Нега бу бечора бир оёқда туради, деб ҳайрон бўлардим. Орадан йиллар ўтиб бунинг сабабини энди тушуниб етаётгандайман. Уйидаги машмашалар давоми…
Ҳозир нима кўп-тўйлар кўп. Қариндош-уруғ, ошна-оғайнилардан худо берган-никоҳ тўйидан чиқиб суннат тўйига, ундан чиқиб Пайғамбар ёши, мучал тўйига бўзчининг мокисидай югураман. Айниқса, рўза олдидан ҳамма бараварига келишиб олгандай қичаб қолади. Эрталаб тўй, тушда тўй, кечда тўй… Бормасанг, астойдил хафа бўлишади. давоми…
Одам боласи туғилади, вояга етади, ҳамма нарсага ҳавас қилади, орзулари оламга сиғмайди, уйланади, болаларим деб югуради, қуёш шарқдан чиқиб ғарбга ботганидай, худди шундай ташвишларни зурриёдларига қолдириб этагини силкиб кетиворади. Болалар ҳам отаси қилган хатони такрорлайверади. Хўш, хато нимада? Ҳамма хато давоми…
Ахборот асри деб ном олаётган ҳозирги даврда илгари бизнинг тасаввуримизда уят деб ҳисобланиб келинган кўп нарсалар одатий ҳолга айланиб қолди. Тиливизирга қарасанг, кўкраги лорсиллаган хонимчалар учраган хуштори билан ўпишиб кетаверади, ФМ тўлқинлари “Лабингдан ўпай, қурбонинг бўлай”лардан бўшамайди, Интернетни очсанг, порносексларни давоми…
Одам боласи қандай шароитда бўлмасин, ҳамма нарсага кўникади. Унинг яшовчанлиги ҳам ана шунда. Оҳ-воҳ қилади, ўзини тўрт томонга уради, кейин ҳамма қатори аравасини судраб юраверади. Подшо бир кун гадо бўлиб уйғонади, гадо бир кун келиб подшолик тахтига ўтириши мумкин. Замонлар, давоми…
“Маънавиятсизлик-охир замон нишоналаридан биридир”, -деб ёзган эди Чингиз Айтматов. Биз ҳар қадамда маънавият-маърифат, деб жар солаяпмиз-у, аслида амалда ҳеч нарса қилмаяпмиз. Маънавият-маърифат марказлари совет тузуми давридаги “Билим” жамиятига ўхшаб қолди. Ҳокимият бошқарув тизимида ижтимоий соҳа бўйича ҳоким ўринбосари лавозими тугатилганидан давоми…