Эрталаб мактабга келсам директоримиз Қўзивой ака коридорда уёқдан-буёққа бўзчининг мокисидек сабрсизланиб қатнаб турган экан. Мени кўриб бирдан юзи ёришди:– Вақтида келдинг-да. Эртоевни туман марказига муҳим иш билан юборгандим. Унинг дарсини бугун сен ўтказиб тур, ука!– Ахир алгебрага тишим ўтмайдику, – давоми…
Тангритоғнинг этагидаги кўкаламзор яйловда Эрхон чол элликларни қоралаб қолган Ойтўлди отлиғ аёли билан фақирона ҳаёт кечирардилар. Улар бир вақтлар тиклаб олган кўримсизгина гўшадан анча нарида хушхўр мевалару турфа ҳайвонотга мўл ўрмон бошла-нарди. У икки қарияни беминнат боқарди. Кўк Тангрининг фарзанди давоми…
Бу ҳикоя тарихда аждодларимиз саналмиш кўҳна хун халқининг бир исмсиз бир қаҳрамони ҳақида. Тўртинчи асрнинг бошида, от йилида ханзу сулоласининг аскарлари ва хунлар* яна тўқнашдилар. Бунга ханзуларнинг** хун ерларига ўқтин-ўқтин ҳужум қилганлари ва чўпонларнинг баъзиларини ўлдириб, мол-ҳолини талон қилганлари сабаб давоми…
Кеч кира бошлади. Тобора кучайиб бораётган шамол кунботар ёқдан хас-чўпларни учириб олиб келаверди, само майдонига булутларни қатма-қат тўдалаштириб уяверди. Кўп ўтмай, олам рутубат ва таҳлика ичида қолди.Кўчада ўйнаб юрган болалар бирин-кетин тарқалишди. Ҳамма ёқни чанг-тўзон тутиб кетган эди. Кўзига қум давоми…
(Иқбол Мирзога) Бу йўлимизнинг чек-чегараси кўринмайди. Мўъжазгина карвонимиз гоҳ тарам-тарам тоғлар силсиласига дуч келади, гоҳ булоқларидан кўз ёши сингари тиниқ сувлари оқиб ётган гўзал боғли воҳаларга кириб борамиз. Гоҳ эса қаршимизда ястаниб ётган бепоён саҳро намоён бўлади. Уловларимиз толиққан, ўзимиз давоми…
Юртнинг қизил тошлари қондан қизарган, узорида унган гуллар элнинг йигитларининг қонидан қонталашдай.Бундан чапга қарасангиз қирмизи олмаю қора узумларини кўз-кўз қилиб Нахчивон, Шуша ястаниб ётади. Ўнгга қарасангиз, узоқларда Ширвон, Табриз, Хуросон нозланади.Бир маҳаллар довруқли Шоҳрух Мирзонинг излари қолган бу ажиб юртда давоми…
“Етим бола, ҳой бола, Синглинг қани, бой бола?..” Р. Раҳматдан Данғаранинг даштида, шамолли кечада ака ва сингил бувилариникига кетиб боришмоқда эди. Қоронғи туша бошлаган бўлса-да, ҳали теваракни энлаб улгурмаган эди. Қарама-қаршидан эсаётган шамол шиддати остида оч кулранг тусли нотаниш буталар давоми…
Фарғонанинг чекка бир қишлоғида, эр-хотин тўйдан кеч қайтишаётган эди. Теракзорлар адоғида, чакалакзор бошланган жойда кўриб қолишди уни. Кичкинагина экан. Оёқчалари ҳам миттигина. Тупроқни чангаллаб олибди, елкасида иккита қанотчаси ҳам бор, учидаги парлари шундоққина лойга беланиб, шалвираб тушибди. Бир қаноти ғайриоддий давоми…
“Йўқол, йўқол!” Шамол шиддат уради. Кўлмаклар осмоннинг бир парчасини хира акслантиради. Япроқсиз яланғоч шохлар чайқалади, ҳаво тўлқини кўлмакларнинг сувларини чайқатиб, бултурги нам хазонларни хиёл силжитиб ўтади.Нам тупроқ устида юнглари ҳўл бир кучук панжаларига бошини қўйиб ётибди. Пир этиб зағча учиб давоми…
Шом қўна бошлади. Дарвозахонада кимдир томоқ қирди, кейин қадам товуши эшитилди.– Ҳой, отанг келди, қара, – деди ишком остида, қозон бошида куймаланаётган она. Унинг ёши тахминан қирқ бешларда, юзи оч жигарранг, шу боис кўзи атрофидаги ажинлари янада чуқурроқ кўринадиган, аммо давоми…