Муҳаммад Сиддиқ (Мамасоли Саримсоқов) Фарғонанинг сўлим Мирзаобод қишлоғида туғилган. Фарғона Давлат университетининг филология факултетини тугатган. ”Гулхан” журналида, “Маърифат”, “Ўзбекистон овози” газеталарида ишлаган. Авваллари “Шум бола” чойхонасида тез-тез кўриниб турарди, кейинчалик дараги бўлмай кетди. Бу чойхўр дўстимиз ҳам тужжор бўлиб кетибдилар-да, давоми…
Бундан бир неча лаҳзагина Мовароуннаҳр ҳукмдори бўлган, “онҳазрат”, “етта иқлим шаҳаншоҳи” ва ҳаказо унвонлар соҳиби Мирзо Улуғбек кўҳна Кўксарой пиллапояларидан тушиб келар экан, ажабо, ўзини бағоят енгил сезди. Оллоҳга шукур! У ортиқ машҳур салтанат подшоси эмас, унинг елкасида улкан мамлакат давоми…
Игнага ип ўтказолмай қолганига анча бўлди. Кўз қурғур хиралашган. Ёш ҳам саксонга сабоқ бериб турибди. Лекин ўзи анча тетик. Овозини айтмайсиз, гулдурайди — гапни замбаракнинг ўқига боғлаб отади, тушган жойини ўпириб кетади. Қишлоқда катта-кичик уни гулдурак момо дейди. Ўзиям ўрганиб давоми…
Ёш ёзувчи Исмоилга поччаси Сайфулла ака:— Фарғонага бир бормоқчиман. Довондан ўтиб. Ҳеч кўрмаганман, — деди. — Қўйлиқдан тўрт-беш соатлик йўл экан.— Машина тутиб нима қиласиз? Ўзим оббораман, — деди Исмоил.Сайфулла ака Қўйлиқдан ичкарироқда, қишлоқда яшар эди. Ёшликда табелчи, сувчи бўлган, давоми…
Саратоннинг сўнгги куни. Қуёш уфққа ёнбошлаган.Қишлоқнинг сийрак жойлашган пахса уйларини туташтирган ўнқир-чўнқир йўлда икки синфдош йигит гаплашиб туришибди. Соқоли ўсиқ, паҳмоқ сочли Толмасбек велосипедига омонатгина суяниб олган.— Эртага ўроғингни қўлтиқлаб даламизга ўтаверасан, — деди кетишга чоғланган Толмасбек. — Вақтини айтиб давоми…
Медицина фанлари доктори, профессор Камол Камоловични ҳамма “Баркамол домла”, деб таърифлайди. Чиндан ҳам киройи домла шундай бўлса!Ғоят билимдон, ўз соҳаси бўйича унинг олдига тушадиган олим топилмайди, касбдошлари орасида зўр эътимодга эга. Студенту аспирантлар иззат-ҳурматини қозонган; у институт остонасига қадам қўйдими, давоми…
Журъат тўйхонага кирганида базм бошланиб кетган эди. Уни чеккароқдаги столлардан бирида, иккинчи қават билан бўйлашиб турган қорагилос остига ўтқазишди. У ўнг биқинидаги ёши ўтинқираган кўз таниш кишига сустгина қўл узатиб, “яхшимисиз”, деб қўйди-да, ён-верига олазарак назар ташлади. Негадир яқин қўшнилари давоми…
Деҳқонбойнинг тўнғичи Ўктам ўқишга кирди. Тошкентдаги, Деҳқонбойнинг айтишга тили ҳам айланмайдиган “пединститут” деган катта ўқишга. Тамомлаб чиқса, қишлоққа муаллим бўлиб келади. Бай-бай, Деҳқонбойнинг қувонганини кўрсангиз. Бор-йўғини қоқиштириб шартта учта-тўртта улфатини меҳмонга чақирди. Жиндаккина отиб олгач, Ўктамнинг мактабда яхши ўқигани-ю, имтиҳонларни давоми…
“Бухорода икки имом бўлган экан.Дейлик, Мулла Бадриддин билан Мулла Садриддин.Улар бири-бирини отишга ўқи, сўйишга пичоғи йўқ — шунақанги душман экан. Бунга сабаб, Мулла Бадриддин енгилтак, нодон, Мулла Садриддин аксинча, босиқ, доно экан.Тасодифан қайсидир хилват жойда Мулла Бадриддин зино қилишда айбланиб, давоми…
У вақтини китобга мук тушган кўйи ўтказарди. Одамлардан ётсирар, ўзича завқланиб, аллақандай сирли маъволарда сайр этарди. Мутолаа қилаётган китоблардаги турфа воқеаларни айтмаганда, кунлари икки томчи сувдек бир-биридан фарқ қилмасди. Олам якранг эди.Қай куни туйқусдан муқоваси йўқ аллақандай қўлёзмани топиб олди-ю, давоми…