Yumshoq gilamlar solinib, mebellar husn bergan shinamgina xonada Qadima xola Imom Buxoriyning “Sahihi Buxoriy” kitobini mutolaa qilib o‘tirardi. Nogoh tashqaridan eshitilgan “Egachiyu, egachi!” degan sas xayolini bo‘ldi. Kitob sahifasini xatcho‘p bilan belgilab, tokchaga qo‘ydi-da, “Labbay!” degancha tashqariga yo‘naldi. Chiqib qarasa, davomi…
Shoislomning xonadonida tug‘ilgan to‘rtinchi farzand ham qiz bo‘ldi. Zahro kelinni tug‘ruqxonadan uyga olib kelishganida savrning yop-yorug‘ kuni bo‘lsa-da, butun uy ichini qorong‘ulik qoplagandek edi. Hammadan ham Zahroga qiyin bo‘ldi. Qaynonaning bo‘lar-bo‘lmasga nuqib gapirishi, erining qovog‘idan qor yog‘ishi, katta-kichik uch qizning davomi…
Toshmurod tajangning turib-turib ta’bi tirriq bo‘ldi. Axir, bundan ortiq bedodlik bo‘ladimi, ona suti hali og‘zidan ketib ulgurmagan bir shaharlik tirrancha unga aql o‘rgatdi-ya?! Go‘ring nurga to‘lgur ota-bobolaridan eshitmagan pand-nasihatni shuginadan eshitdi-ya?! Nima emish, Toshmurod aka bolalarining bilim olishi uchun shart-sharoit davomi…
Kuz oxirlab qolgan kezlar edi. Tonggi shabada hovlidagi daraxt xazonlarini tillo tangalarni shopirgandek uyoqdan-buyoqqa uchirib o‘ynaydi.— Dadasi, bugun uydasiz. Hovli-joy yumushlariga qarashib yuborsangiz bo‘lardi, — dedi xotinim muloyim ohangda. — Daraxtlarning shoxlarini butab, qaychi urmasangiz o‘rmon bo‘lib ketdi. Keyin anavi davomi…
Muzli yerda avval otning dupur-dupuri, keyin qattiq kishnagani eshitildi. Mast uyquda yotgan Mahmud polvonning ko‘zlari birdan charaqlab ochilib ketdi. Uzoq-uzoqlardan Qorato‘shning kishnagani eshitilgandek bo‘ldi. Polvon irg‘ib o‘rnidan turdi. Egniga choponini ilgancha, paypaslanib bo‘sag‘ada turgan etigini qidirdi. Apil-tapil paytavasini oyog‘iga o‘radi-yu, davomi…
To‘polondaryoning tentagi bir tutsa yomon tutadi. Pishqirib, o‘zanini o‘piradi. Mana, qirq xo‘jalik yashaydigan Chalpaktepani birpasda yuvdi-ketdi. Xotin-xalaj, bola-baqra dod solib qoldi. Ofatning ko‘zi ko‘r bo‘ladi, degani shu-da. Hech nimaga shafqat qilmay, gumburlab oqaverdi.Jala azonda tindi. Odamlar ko‘rdiki, tepalik o‘rnida qip-qizil davomi…
Kundan-kunga atrofimdagilar bilan til topishishim og‘irlashib ketayapti. La’nati fikrim dastidan tobora holdan toyib borayapman. Fikrimning salmog‘idan tizzalarim bukilib, boshim yerga egilgancha, tinka madorim qurib uyga shoshaman. Negaki, uyda halovat bor. Zalvorli fikring uchun hech kim g‘azabga olmaydi. Kimdir yuzingga qarab davomi…
Qo‘ng‘iroq tovushidan cho‘chib tushgan kotiba «dik» etib o‘rnidan turdi-da, eshikni asta ochib rahbar huzurida paydo bo‘ldi.— Namunaxon, bugun xodimlar o‘z o‘rinlaridami?— Ha, Berdivoy aka. — Unday bo‘lsa, soat o‘n biru nol-nolda hammani shu yerga yig‘ing.— Xo‘p bo‘ladi.Kotiba qiz bir zumda davomi…
Yo‘ldoshboyning kayfiyati chog‘. Chunki bugun u maosh olgan. Buning ustiga xotinining tug‘ilgan kuni. Erkaklarning har yili ikki marotaba — ham ayolining tug‘ilgan kunida, ham 8 mart munosabati bilan chiqimdor bo‘lishini nazarda tutsak, Yo‘ldoshboyning bu tomondan omadi chopgan: xotini 8 mart davomi…
— Qobilbek tomorqasini sotarmish.Bu yangilikni eshitgan Tolibjon ota oromini yo‘qotdi. — O‘zimizning mahalla, — dedi, — toshiyam, kesagiyam o‘zimizniki. Chetdan biror kishi kelib qoshiq solmasligi kerak. Qariyaning yuragida shunday xohish uyg‘ondi. Ana shu tuyg‘u asta-sekin butun vujudini qamrab oldi. Xudoga davomi…