Падари марҳумимиз Шош[1] шаҳрининг забардаст уламоларидан мулла Мирзасалимсоқ Охунд домлаи ҳожиул-ҳарамайн аш-шарифайндирлар[2]. Марҳум падари бузруквор алломаи замон ва машҳури жаҳон бўлуб, ул жанобнинг ҳалқаи тадрисларидан[3] беҳисоб уламо ва фузалолар етишуб, баъзилари қозилиқ мансабига ва баъзилари мударрислик мартабасига ва кўблари имомат давоми…
Инқилобий матбуот базмимизнинг ёши олтиға етди, деб бу кун ўзбек қизил матбуотининг чирмандакаш ва ноғорачилари «Тўй устига тўй» қилар эканларки, бу хабари жонсўзни[1] кеча эшитиб, чуқур бир энтикиб қўйдим. Чунки фақирингиз бу базмнинг аъзоларидан бир фард[2]; баракаллачиларидан бир менгров[3]; қийқуруқчиларидан давоми…
I «Муштум»![1] Ҳузурингдан чиқар чоғимда манга берган ваколатинг ҳамон бўйнимда тумордир. Бироқ сипоришингни[2] қайси йўсун билан бажаришка ҳайронман. Чунки Масковнинг барча ишлари олипта, санга ярарлиқ ерини тутиб бериш қийин; кўз тиниб, бош айланган, мия ишламайдир. Сан бундаги узоқ яқиндан бир давоми…
«Муштум»нинг борди-келдиси Инқилобғача Тошканд бойлари деб шуларни билар эдик: 1. Шоҳолим ҳожи Шоҳисҳоқов[1] (ҳозирда ҳам давлати катта, бошқалар инқилобдан зарарланган бўлса, бул киши фойдаланди). 2. Вали ҳожи Абдулмалик ўғли* (бунинг ҳам давлати чакки эмас, ҳозирда ҳам бирни учка сотуб, эски давоми…
Ҳуррият: бу калимайи муқаддаса Жаноби Раббил-оламин ҳазратларининг инсонлара бахш айладиги неъмати узмодурки, олами мавжудотда ҳар махлуқнинг истадиги нарса бу ҳурриятдур. Ҳар махлуқ учун об, ҳаво, офтоб ва соя каби лозим ва малзум ўлан шайлардан-да муқаддам «Ҳуррият» керак! Зероки, бир инсон давоми…
Қайсики маҳаллий ҳукумат кишилари маҳаллий сармояни кучайтириш чорасини истасалар, Қўқон ижроқўмининг шул хусусда қилғон қарорларидан ибрат олсин. Масалан: 1. Боқиманда солиғларни йиғиштириш ҳафтаси эълон қилиб, бутун масъул ишчиларни боқиманда солиғларни ундириш тўғрисида ташвиқот кампанияси ўтказиш учун волостларға чиқариб, ул чиққан давоми…
Йигирманчи йилда, билмайман, қандай бир кучга таянган, шу Қ. деган гўрков меним «Фарғона фожиаларим» учун чуқургина бир гўр кавлаганини «Туркистон» газетасини …-нумерина ёзғон эди. Бугунгача эплаб кўмолмаган Қ. туямижоз яна 375-«Туркистон»да қайтаруб бир чайнади. Билмадим, шу тўрт йил орасида ҳазм давоми…
Мен ўзим, биринчи ёқдан, йўқсуллиқнинг қийинчилиқлари, иккинчи ёқдан, сизнинг йўқсуллар болаларин эски ҳукумат қисинти остинда, инқилобий руҳ тарбият этув орқасинда ўрта мактаблар тарбиятин кўра олмағонимға кўра идрок ва ақлимда камчилик кўп қолгон бўлмаса, бу Октябрь [туфайли]дур. Инқилобғача йўқсул меҳнаткашлар ҳуқуқин давоми…
Кўп узоқ эмас, 1908 йилларда ҳам мадрасада ўқуб юрган вақтимизда газет-журналларни бировлар номига ёздуруб олуб, қўлтиғимизга ёшуруб, шул мадрасанинг қозон қўядиган қоронғу ҳужраларинда эшикни ичидан беклаб, ўшанда ҳам қўрқуб-қўрқуб ўқур эдик. Шунда газеталарда тотор қизларининг муаллима ва шоира ва муҳаррирлари давоми…
Ҳақингда нигорим ва марсияи дили зоримдир Эй қориин газетадаги ёзувларина тушган кўзларимдан жигар қонларими чеккан эдан, оё бизга мавт баъд[1] ул абасми қўрқунчлари била юракларим титралуб, ақл ва фикрдан бегона умид ва хаёлларими паришон эдан, неча милюн сўмға минутини топа давоми…