Юмшоқ гиламлар солиниб, мебеллар ҳусн берган шинамгина хонада Қадима хола Имом Бухорийнинг “Саҳиҳи Бухорий” китобини мутолаа қилиб ўтирарди. Ногоҳ ташқаридан эшитилган “Эгачию, эгачи!” деган сас хаёлини бўлди. Китоб саҳифасини хатчўп билан белгилаб, токчага қўйди-да, “Лаббай!” деганча ташқарига йўналди. Чиқиб қараса, давоми…
Шоисломнинг хонадонида туғилган тўртинчи фарзанд ҳам қиз бўлди. Заҳро келинни туғруқхонадан уйга олиб келишганида саврнинг ёп-ёруғ куни бўлса-да, бутун уй ичини қоронғулик қоплагандек эди. Ҳаммадан ҳам Заҳрога қийин бўлди. Қайнонанинг бўлар-бўлмасга нуқиб гапириши, эрининг қовоғидан қор ёғиши, катта-кичик уч қизнинг давоми…
Тошмурод тажангнинг туриб-туриб таъби тирриқ бўлди. Ахир, бундан ортиқ бедодлик бўладими, она сути ҳали оғзидан кетиб улгурмаган бир шаҳарлик тирранча унга ақл ўргатди-я?! Гўринг нурга тўлгур ота-боболаридан эшитмаган панд-насиҳатни шугинадан эшитди-я?! Нима эмиш, Тошмурод ака болаларининг билим олиши учун шарт-шароит давоми…
Куз охирлаб қолган кезлар эди. Тонгги шабада ҳовлидаги дарахт хазонларини тилло тангаларни шопиргандек уёқдан-буёққа учириб ўйнайди.— Дадаси, бугун уйдасиз. Ҳовли-жой юмушларига қарашиб юборсангиз бўларди, — деди хотиним мулойим оҳангда. — Дарахтларнинг шохларини бутаб, қайчи урмасангиз ўрмон бўлиб кетди. Кейин анави давоми…
Музли ерда аввал отнинг дупур-дупури, кейин қаттиқ кишнагани эшитилди. Маст уйқуда ётган Маҳмуд полвоннинг кўзлари бирдан чарақлаб очилиб кетди. Узоқ-узоқлардан Қоратўшнинг кишнагани эшитилгандек бўлди. Полвон ирғиб ўрнидан турди. Эгнига чопонини илганча, пайпасланиб бўсағада турган этигини қидирди. Апил-тапил пайтавасини оёғига ўради-ю, давоми…
Тўполондарёнинг тентаги бир тутса ёмон тутади. Пишқириб, ўзанини ўпиради. Мана, қирқ хўжалик яшайдиган Чалпактепани бирпасда ювди-кетди. Хотин-халаж, бола-бақра дод солиб қолди. Офатнинг кўзи кўр бўлади, дегани шу-да. Ҳеч нимага шафқат қилмай, гумбурлаб оқаверди.Жала азонда тинди. Одамлар кўрдики, тепалик ўрнида қип-қизил давоми…
Кундан-кунга атрофимдагилар билан тил топишишим оғирлашиб кетаяпти. Лаънати фикрим дастидан тобора ҳолдан тойиб бораяпман. Фикримнинг салмоғидан тиззаларим букилиб, бошим ерга эгилганча, тинка мадорим қуриб уйга шошаман. Негаки, уйда ҳаловат бор. Залворли фикринг учун ҳеч ким ғазабга олмайди. Кимдир юзингга қараб давоми…
Қўнғироқ товушидан чўчиб тушган котиба «дик» этиб ўрнидан турди-да, эшикни аста очиб раҳбар ҳузурида пайдо бўлди.— Намунахон, бугун ходимлар ўз ўринларидами?— Ҳа, Бердивой ака. — Ундай бўлса, соат ўн биру нол-нолда ҳаммани шу ерга йиғинг.— Хўп бўлади.Котиба қиз бир зумда давоми…
Йўлдошбойнинг кайфияти чоғ. Чунки бугун у маош олган. Бунинг устига хотинининг туғилган куни. Эркакларнинг ҳар йили икки маротаба — ҳам аёлининг туғилган кунида, ҳам 8 март муносабати билан чиқимдор бўлишини назарда тутсак, Йўлдошбойнинг бу томондан омади чопган: хотини 8 март давоми…
— Қобилбек томорқасини сотармиш.Бу янгиликни эшитган Толибжон ота оромини йўқотди. — Ўзимизнинг маҳалла, — деди, — тошиям, кесагиям ўзимизники. Четдан бирор киши келиб қошиқ солмаслиги керак. Қариянинг юрагида шундай хоҳиш уйғонди. Ана шу туйғу аста-секин бутун вужудини қамраб олди. Худога давоми…