BEBAHO SAXOVAT Qadim zamonda sodda, rahmdil bir dehqon bo‘lgan ekan.Bir kuni u yer haydayotgan chog‘ omochi qandaydir qattiq narsaga tekkanligini sezibdi. Dehqon darhol ketmonini qo‘lga olib yer kavlashga tushibdi, nihoyat bir bo‘lak toshga o‘xshash narsani qazib olibdi. Topildiqni qo‘liga olib davomi…
Haqiqat — yurak bahori hamda har qanday mahluqdan undirib olinadigan soliq. U vijdon yoritib turadigan shon-shavkat va ziyo mevasidir. Haqiqat chinakam qudratning ulug‘vorligini, asl ongning vazminligini ifodalaydi. Uning guvohligi bahslarni yechadi va hukmlarni mustahkamlaydi.
Barcha masalalarda har qanday odamning va’dasiga ishonsa bo‘ladi, ammo pul masalasi bundan mustasno. * * * Modomiki men jamoat xizmatiga boshim bilan sho‘ng‘ib ketgan ekanman, buning sababi mening o‘zimni anglashga bo‘lgan intilishimdan iborat edi.
BIRINChI BOB – Xudoga takya qilmoq kerak. Nimani xohlasang U beradi.– Uni asra, U ham seni asraydi.– U berganni hech kim tortib ololmaydi.– Unga kim itoat etsa, hamma unga farmonbardor bo‘ladi.– Kimdakim Undan qo‘rqsa, boshqalar sendan qo‘rqishadi.
O‘zlikni anglash Bir kishi so‘radi:— Inson o‘zini qanday anglaydi?Donishmand javob berdi:— Kunduzlar va kechalarning sirlarini qalbingiz yolg‘izlikda, osudalikda anglaydi.Quloqlaringiz esa, qalbingiz bilib olgan narsani eshitishni xohlaydi.Chunki siz xayolan bilgan narsalaringizni so‘zlar vositasida ham bilishni istaysiz.
Qalb kishisi bo‘lmish Rumiy nigohida ko‘ngil olami qanday jilvalanadi?!.. Buni faqat Mavlono yozib qoldirgan she’riy baytlardan bilib olsak bo‘ladi. Doktor Jaloliddin Bakir Chalabiyning “Hazrat Mavlononing asarlarida ko‘ngil” maqolasida “Devoni kabir”dan qalbga oid bir qancha satrlar berilgan. Imkon qadar o‘zbek tiliga davomi…
Mavlono Jaloliddin Rumiy uylarida yeydigan hech vaqo qolmaganini xabar bergan ayollaridan qayta-qayta so‘rayveribdilar: -Hech narsa qolmadimi? -Yo‘q. -Og‘izga oladigan hech vaqo yo‘qmi? -Yo‘q. -Hech narsa-ya? -Hech narsa… -Rostdanmi?! Xazrati Mavlono shodliklaridan yuzlari gul-gul yonib, qo‘llarini duoga ochdilar: -Allohim, senga hamdu davomi…
Ne tilaging bo‘lsa, Allohdan tila,Yo‘qsa ishing to‘xtar, uzayar ohing.Har ishni boshlagin Alloh nomi-la:“Bismillahir rohmanir rohim…”
Ayol ko‘nglini ovlash va go‘zallikni tushunishga ketgan vaqt qa’riga umrimning kuch-qudrati va qanchalab sara asarlarimni ko‘mganimni bilsang edi, ko‘nglimda gohida chimillab og‘riq beradigan azoblarni ehtimol tushunarding. Bu holat bir kuni senda ham, ha mening hayotim davomchisi bo‘lgan o‘g‘limda ham takrorlanadi. davomi…
Haq taolo uch firqani do‘st tutqay va uch firqani do‘stroq tutqay: porso va obidni do‘st tutqay, porso yigitni do‘stroq tutqay; juvonmardni do‘st tutqay, juvonmard faqirni do‘stroq tutqay; tavoze’ qilg‘uvchini do‘st tutqay, tavoze’ qilg‘uvchi izzat egalarini do‘stroq tutqay.