Bir savdogar boyning ko‘p mol-mulki bilan byrgan go‘zal bir kanizagi ham bor edi. Savdogar kanizakni sotib yubordi, biroq unga ko‘ngil bog‘laganini bilib qattiq pushaymon bo‘ldi. Keyin u kanizakni sotib olgan odam oddiga borib, kanizakni qayta sotib olishini, qimmatini necha marta davomi…
Bir dardli odam shayx Shibliy oldida yig‘lar edi. Shayx undan: – Nima sababdan yig‘layapsan? – deb so‘radi. Ul dedi: – Ey shayx, bir do‘stim bor edi, uning jamolini ko‘rib xushnud bo‘lardim. O‘shal do‘stim o‘ldi, uning g‘amida men ham o‘layotibman. Chunki davomi…
Bagoyat iste’dodli, zehni o‘tkir, dono bir yigit bor edi. Kecha-kunduz uzluksiz o‘qish, ilm olish bilan band edi. Yilida ikki kecha ta’til qilardi, xolos. Odamlar bilan ishi yo‘q edi, ishi nuqul ta’lim olish, ilm takrorlash edi. Ustozi undan xursand edi, shogirdining davomi…
Bir g‘ofil kishi ko‘plab ud yoqar edi, birov yonida xushvaqt bo‘lib, o‘h-o‘h der edi. Bul nomdor aziz kishi ud yoquvchiga dedi: – Sen gapirayotganingda, bu udni yondirib tur, sening badbo‘y hiding, agar ud yondirib turmasang, dimog‘larni alamu azobdan tinch qo‘ymaydi. davomi…
Bir ablah — nodonning qalb mevasi — farzandi o‘lib qoldi. Bu ayriliqdan sabru toqati qolmadi. Tobut orqasidan motamzada bo‘lib borardi, ohu nola chekib, zor yig‘lab, der edi: «Ey dunyo ko‘rmagan, kun ko‘rmaganim nima bo‘ldi, baxt ko‘rmay jahondan ketding». Bir bedil davomi…
Bir odam sahro yo‘lidan chaqqon yurib, bir darveshga yetib oldi va unga qarab dedi:– Ey darvesh, ahvoling qalay? Darvesh dedi: – Ko‘rib turibsan-ku, uyalmaysanmi, nimani so‘raysan tag‘in. Bu dunyoning tor darasida qolibman, hozir bu jahon menga haddan ziyod tangu tor davomi…
O‘sha beqaror o‘rgimchakni ko‘rgansan, xayol bilan kunini o‘tkazadi u. Uzoqqa boradigan fikru andesha vahmi orqasida o‘z burchagida uya yasaydi. Chivin ilinsin deb havaslardan ajoyib tuzoq to‘qiydi. Chivin yoki pashsha tuzog‘iga ilingach, nishini uning mag‘ziga suqib, qonini so‘radi, keyin uni quritib davomi…
Bir savdogar oltin bilan ishlangan ajoyib saroy qurdi. Saroyi qurilib bitgach, xaloyiqqa to‘y bermoqchi bo‘lib, hammani saroyga chaqira boshladi. Odamlarni yuz g‘urur va maqtanchoqlik bilan uyiga da’vat qilardi, saroyini ko‘rsatib, maqtanishni istardi. To‘y kuni savdogar o‘zida yo‘q xursand, ko‘chalarda ot davomi…
Bir podshoh oltin bilan bezatilgan muhtasham qasr qurdi, uni tiklashga necha yuz ming dinor sarf bo‘ldi. Bu jannat monand kasr tiklanib, hamma joyi nafosat va mahorat bilan bezatilib yakun topgach, turli mamlakatlar, shaharlardan odamlar uni tomosha qilishga kelardilar va tabaq-tabaq davomi…
Tunu kun ibodat bilan shug‘ullanib, haq saodatiga erishgan obid bor edi. Xalqdan ajralib, uzlatda o‘tirar, Haq bilan parda ortidan roz aytar edi. Uning hamnafsu suhbatdoshi Haqning o‘zi edi, agar nafasi tinsa ham Haqning birgaligi kifoya edi. Boshida bir daraxt soya davomi…