Ushbu bo‘lim ma’lumotlari tuzuvchi va mas’ul muharrir M.M.Xayrullayevning “Ma’naviyat yulduzlari” (Abdulla Qodiriy nomidagi xalq merosi nashriyoti nashriyoti, Toshkent, 1999) kitobi asosida tayyorlandi.
Sohibqiron Amir Temur Markaziy Osiyo va unga qo‘pshi bo‘lgan yurtlarni birlashtirib, feodal tarqoqlikka barham bergach, Samarqandga tasarruf etilgan barcha mintaqa va viloyatlardan mashhur olim va hunarmandlarni to‘play boshlagan. Uning maqsadi IX—X asrlarda bo‘lgani kabi islom dunyosining ilmiy markazlari sifatida tanilgan davomi…
Sohibqiron Amir Temur tomonidan Samarqandning shon-shuhratini oshirish va uni jahon ilmiy markazlaridan biriga aylantirish niyatida o‘z poytaxtiga to‘plagan olimlaridan biri Mir Sayyid Sharif Jurjoniydir. 1387 yili Sheroz fath etilgandan keyin mashhur kishilar qatorida Jurjoniy ham Samarqandga jo‘natilgan. Temur vafot etgandan davomi…
XV asr boshlarida Movarounnahrda shuhrat qozongan ulkan matematik va astronomlardan biri Qozizodadir. Olimning to‘liq nomi Salohiddin Muso ibn Muhammad ibn Mahmud. Qozizoda aslida hozirgi Turkiyaning shimoli-g‘arbidagi Marmara dengizidan janubroqdagi Bursada tavallud topgan. Uning otasi Muhammad «Xoja Afandi» laqabi bilan ma’lum davomi…
Jamshid ibn Mas’ud ibn Mahmud G‘iyosuddin al-Koshiy (ko‘proq G‘iyosuddin al-Koshiy ismi bilan mashhur) — XIV-XV asrda o‘z fanining bilimdonlari — riyoziyotchilar, tabiblar va hunarmandlari bilan shuhrat qozongan Koshonda tug‘ilgan. Uning bobosi Mahmud ibn Yah’yo ibn al-Hasan al-Koshiy ham o‘qimishli bo‘lib, davomi…
«O‘z davrining Batlimusi» deb tanilgan Ali Qushchining to‘liq nomi Alouddin Ali ibn Muhammad al-Qushchi bo‘lib, u Samarqandda tug‘ilib o‘sgan va XV asrda ilmiy faoliyat ko‘rsatgan matematik va astronomlardandir. Uning tug‘ilish sanasi ma’lum bo‘lmasa-da, XIV asr oxiri yo XV asr boshida davomi…
XV asrning birinchi yarmida Movarounnahrda yashagan naqshbandiya ta’limotining yirik vakillaridan Xoja Ahrori Valiyning ustozi bo‘lmish mavlono Ya’qub Charxiy G‘azna (Afg‘oniston) shahriga tobe qishloqlardan biri hisoblangan Charhda tug‘ilganligi uchun Charxiy taxallusini olgandir. Manbalarning guvohlik berishicha, u o‘z davridagi ilmlarni egallagach, ko‘nglida davomi…
Tasavvuf ilmining Naqshbandiya maktabi islom olamiga mutasavvuf shayxlar bilan bir qatorda yetuk olimlarni ham yetishtirib bergan edi. Ana shunday zotlardan biri Xoja Muhammad Porso al-Buxoriydir. Uning ismi-sharifidagi «al-Buxoriy» qo‘shimchasiga asoslanib aytish mumkinki, Porso Buxoroda tug‘ilgan. U madrasalarda o‘qib, Qur’on, hadis, davomi…
Hazrat Xoja Ubaydulloh Ahror — Markaziy Osiyo xalqlarining XV asr ikkinchi yarmidagi ijtimoiy-siyosiy, madaniy va tafakkur rivojida muhim o‘rin tutgan. Naqshbandiya tariqatining nazariy, amaliy jihatlarini boyitib, bu ta’limotning mashhur bo‘lishiga hissa qo‘shgan tarixiy shaxsdir. U hijriy 806 yil ramazon oyida davomi…
O‘zbek mumtoz adabiyotida yorqin iz qoldirgan, betakror g‘azallar va qasidalar yaratgan yetuk iste’dod egasi, lirik shoirlardan biri Sakkokiydir. Sakkokiyning hayoti va faoliyati haqida bizgacha juda kam ma’lumot yetib kelgan. Uning tarjimai holi to‘g‘risida o‘zining devoni va Alisher Navoiyning «Majolis un-nafois» davomi…
Mavlono Lutfiy XIV — XV asrlardagi o‘zbek mumtoz adabiyotining atoqli namoyandasi bo‘lib, o‘zining o‘zbek va fors-tojik tillaridagi asarlari bilan Sharqda katta shuhrat qozongan so‘z san’atkoridir. Shoirning hayoti va ijodi haqida zamondoshlari Davlatshoh Samarqandiy, Shamsiddin Somiy, Xondamir, Abdulla Qobuliy kabi tazkiranavislarning davomi…