Har bir oilada o‘zlari amal qiladigan tartib,yo‘l-yo‘riqlar bor. Bu odatni kim o‘rnatgan ekan? Lekin ko‘pda bu narsalar ular uchun xuddi ota-bobolari vasiyat qilganday gap. Masalan, qishloqdagi Uzoq cho‘ponning uyida o‘roqni og‘ilxonadan, mayda –chuyda asboblarni tomdan olish yoki supurgisini izlash uchun davomi…

-Onam doyalik qilardi. Otam ham do‘xtir edi. Qishloqdagilar oilamizni hurmat bilan tilga olishardi. Ayniqsa, onamni ko‘proq alqaydilar, – dedi Abdulla. Ehtiyotkorona gap tashlayman: -Otangizning ham o‘rni yomon bo‘lmagandir. Har holda er kishi… ro‘zg‘orning boshida baribir u kishi turadilar… -To‘g‘ri, otam davomi…

Safarga chiqishga unchalik ham ko‘zim uchib turgani yo‘q edi. Aslida ancha vaqtdan beri olis safarga chiqmagan edim. Manzil va u yerda o‘tadigan kunlarning muddati ham ko‘p edi. Dastlab Buxoroda bo‘ldik. U yerni obdon tomosha qildik. Umrim bino bo‘lib bu yerlarni davomi…

Uning maktabidan kayfiyati ko‘tarilib keldi. Dimog‘i chog‘. Kim qancha onalarning orasida qizining nomini tutib maqtashlaridan huzur qilib o‘tirdi. “Dilrabo yaxshi qiz. Hamma darslardan o‘zlashtirishi tuzuk.Talantini yanada rivojlantirish kerak. She’r yozadi. Bunday iste’dodlarni asrab-avaylash zarur.” Sinf rahbarining bu gaplari qulog‘idan ketmasdi.Sanam davomi…

Uni qishlog‘ida ismi bilan kam chaqirishadi. U o‘zidan tinchigan odam. Elga kam aralashadi. Umri bino bo‘lib, hali birov bilan yozilib gurung ham qilmagan. Davralarda yelkasini qisib, hech kim mendan gina qilmasin deganday birov uning hamiyatiga teksayam jim o‘tiraveradi. Ustaning fe’lini davomi…

Uni ota-onasi juda ko‘p kutishdi… Unga atab beshik, tuvaku sumakdan tortib boshqa anjomlargacha niyat bilan olishadi ham. Ammo u kechikayotgan edi. Onasi hijolat bo‘ldi. Otasi ham o‘zini aybdordek his qildi. Bobolari ham u bilan tevarak-atrofdagilarning oldida g‘ururlangisi, maqtangisi kelardi… Biroq davomi…

Er yuzida qanchalar shaharu qishloqlar bor. Har birining o‘z odati, an’analari mavjudki, ular orasida tavofutni ilg‘ash qiyish emas. Biri biriga o‘xshamagan udumlarini ko‘rib yoki eshitib hayron qolasiz. Tafovut shaharlar orasida emas, balki qishloqlar o‘rtasida va qo‘yingki, ularning odamlarida ham seziladi. davomi…

Hamma narsaga qo‘l siltab, cho‘lgami, toqqami, ishqilib, bu yerlardan ketsam, ketsamu shu barobarida bu tomonlarga qaytib kelmasam, ko‘rmay, kuyinmay o‘sha xilvatda yashasam, degan o‘y unihoritayotgan edi. Atrofdagilardan o‘ziga o‘xshash xislatlarni qidiradi, o‘zini ko‘z o‘ngidagi urug‘-aymoqlari bilan taqqoslab ko‘radi. Ikki orada davomi…