ODAM BILAN DARAXT O‘shanda u jajjigina bola edi. Otasi kichkinagina qayrag‘och niholini keltirib, unga xitob qildi:– Hozir bu niholni birgalashib ekamiz, o‘g‘lim.Otasi niholni o‘tqazayotganda u katta odamlarga xos jiddiylik bilan ko‘chatni ushlab turgan edi. Otasi balandligi o‘g‘lining bo‘yi bilan barobar davomi…
Xolmatning yuragiga g‘ulg‘ula tushdi. U novcha bo‘y, sochlari o‘siq, charmkamzul kiygan yigitning anchadan beri kuzatib turganini payqab qolgan edi.“Pulga ehtiyot bo‘lish kerak, pulga”, — xayolidan o‘tkazdi Xolmat lash-lushlarini apil-tapil yig‘ishtirarkan. Uning pishiq matodan tikilgan xaltasi pulga to‘la. Naqd to‘rt yuz davomi…
U kun qizigan payt, tiqilinch avtobusda uyiga qaytdi.Bir tomoni ro‘zachilik, issiqda yo‘l yurish og‘ir keldimi, yuzlari qizarib ketdi.Eshik ochgan qizi uni ko‘rib ajablandi:– Ichdingizmi?Savol unga erish tuyuldi. Kesatib javob berdi.– Pivo!– Voy, ro‘zangiz-chi?– Uxladi.– Ichganga o‘xshayapsiz.– O‘zing o‘xshaysan.U jahl bilan davomi…
-1- – Ayting, men kimman o‘zi, kimman?Goho asov soydek pishqirib, ba’zan toshbaqadek sudralib o‘tayotgan umringiz mobaynida qulog‘ingizga chalingan savollar silsilasida bundan ko‘ra mavhum va betayini ehtimol uchramas, bu savol og‘rig‘ini so‘roqqa tutguvchidan o‘zga kim ham bilsin. Binoyidek gurung berib o‘tirgan davomi…
Davron Davlatovich o‘zini go‘yo havoda muallaq suzib yurgandek his qildi. Ko‘zini ochgan edi, tip-tiniq moviy osmonni ko‘rdi. Keyin o‘zini oppoq choyshabga o‘ragan va qandaydir yog‘och zambilda yotgan holda ko‘rib, hafsalasi pir bo‘ldi. “Yana zambilda olib ketishayapti shekilli”, — deb o‘yladi davomi…
Kenja o‘g‘il omadsizroq chiqdi. Besh yil Toshkentda yurib, diplom ololmay qaytdi. Uydagilar qancha surishtirmasin, sababini aytmadi, o‘zi Toshkentga boshqa bormadi. Akalarining hammasi alohida uy-joy qilib, chiqib ketishgan edi. Gulnor kampir choli bilan borini bozor qilib, kenjasini uylantirib qo‘ydi. Besh o‘g‘ilni davomi…
Uning o‘lganligi haqidagi xabarni eshitib, unga qancha achingan bo‘lsam, o‘zimdan shuncha xavotirlandim:«Ha, o‘lim barhaq! Hali nihoyasiga yetmagan qancha ishlarim bor! »Ammo o‘lim qachon eshik qoqib kelgan? «Biz keldik, kiraversak maylimi, u yoq-bu yog‘ingni tartibga solib olganmisan, yo‘qmi?» deb.Sho‘rlik kasalmand edi, davomi…
Bir shirin tush ko‘rayotgan edi. Erining iddaoli nuqishidan uyg‘onib ketdi:— Ha-a?!— Telefonga…Butun a’zoyi badani sirqirayotganidan, bir amallab to‘shakdan uzildi. Qaniydi hech kim indamasa… Hech zarurat bo‘lmasa… Bir kecha-kunduz to‘yi-ib uxlasang!Elkasini qiyshaytirib xonadan chiqib ketayotgan eriga qarab g‘ijindi: «Hech bo‘lmasa, mana davomi…
To‘shakda yotib qolgan odamning kunlari sira o‘tmaydi, uzun bo‘ladi. Tunlari undan-da uzun bo‘ladi. Oysha xola oftobro‘yada yotib, endi ko‘zi ilingan ekan. Ko‘cha tomondan kelayotgan shovqin-surondan cho‘chib uyg‘ondi. Bir nafas butun vujudini quloqqa aylantirib, darvoza tomon tikildi. So‘kinayotgan erkak, qarg‘ab yig‘layotgan davomi…
Ertalab Sotti Salimovich ishga otlanarkan, xotiniga:— Shlyapamni buyoqqa ber, — dedi.Xotini shlyapani uzatarkan chimrildi.— Bozordagi narx-navodan ham xabar oling, qanday ekan?— Unda, do‘ppini ham buyoqqa ber.— O‘g‘lingizni jismoniy tarbiya o‘qituvchisi chaqirtirgan ekan. Birrov maktabga ham kirib o‘ting…— Hm-m, yaxshi. Amriqodan davomi…