Ta’til payti qishlog‘imga borganimda adabiyotga qiziqib yuradigan bir necha hamqishlog‘im mendan: «Sadafiy degan shoirni taniysizmi?», – deb so‘rashdi. – U haqda bir-ikki eshitganman, darvish shoir, deyishadi. Lekin o‘zini ko‘rmaganman, kitobi ham menga uchramagan, – dedim. – Nahotki?! U, axir, bizning davomi…
Yaratqonkim tan ichra jon yaratti, Seni ko‘rkliklar uzra xon yaratti. Xorazmiy Balx viloyatiga bahor keldi. Jilg‘a va soylar yana ko‘klam qo‘shig‘ini kuylay boshladi. Dalalaru yaylovlar rangba-rang o‘t-o‘lanlar gilami bilan qoplandi. Samoda turnalar arg‘imchoq yasab, shimolga – Movarounnahr tomonga uchishsa, ulardan davomi…
ODAM BILAN DARAXT O‘shanda u jajjigina bola edi. Otasi kichkinagina qayrag‘och niholini keltirib, unga xitob qildi:– Hozir bu niholni birgalashib ekamiz, o‘g‘lim.Otasi niholni o‘tqazayotganda u katta odamlarga xos jiddiylik bilan ko‘chatni ushlab turgan edi. Otasi balandligi o‘g‘lining bo‘yi bilan barobar davomi…
Xolmatning yuragiga g‘ulg‘ula tushdi. U novcha bo‘y, sochlari o‘siq, charmkamzul kiygan yigitning anchadan beri kuzatib turganini payqab qolgan edi.“Pulga ehtiyot bo‘lish kerak, pulga”, — xayolidan o‘tkazdi Xolmat lash-lushlarini apil-tapil yig‘ishtirarkan. Uning pishiq matodan tikilgan xaltasi pulga to‘la. Naqd to‘rt yuz davomi…
U kun qizigan payt, tiqilinch avtobusda uyiga qaytdi.Bir tomoni ro‘zachilik, issiqda yo‘l yurish og‘ir keldimi, yuzlari qizarib ketdi.Eshik ochgan qizi uni ko‘rib ajablandi:– Ichdingizmi?Savol unga erish tuyuldi. Kesatib javob berdi.– Pivo!– Voy, ro‘zangiz-chi?– Uxladi.– Ichganga o‘xshayapsiz.– O‘zing o‘xshaysan.U jahl bilan davomi…
-1- – Ayting, men kimman o‘zi, kimman?Goho asov soydek pishqirib, ba’zan toshbaqadek sudralib o‘tayotgan umringiz mobaynida qulog‘ingizga chalingan savollar silsilasida bundan ko‘ra mavhum va betayini ehtimol uchramas, bu savol og‘rig‘ini so‘roqqa tutguvchidan o‘zga kim ham bilsin. Binoyidek gurung berib o‘tirgan davomi…
Davron Davlatovich o‘zini go‘yo havoda muallaq suzib yurgandek his qildi. Ko‘zini ochgan edi, tip-tiniq moviy osmonni ko‘rdi. Keyin o‘zini oppoq choyshabga o‘ragan va qandaydir yog‘och zambilda yotgan holda ko‘rib, hafsalasi pir bo‘ldi. “Yana zambilda olib ketishayapti shekilli”, — deb o‘yladi davomi…
Kenja o‘g‘il omadsizroq chiqdi. Besh yil Toshkentda yurib, diplom ololmay qaytdi. Uydagilar qancha surishtirmasin, sababini aytmadi, o‘zi Toshkentga boshqa bormadi. Akalarining hammasi alohida uy-joy qilib, chiqib ketishgan edi. Gulnor kampir choli bilan borini bozor qilib, kenjasini uylantirib qo‘ydi. Besh o‘g‘ilni davomi…
Uning o‘lganligi haqidagi xabarni eshitib, unga qancha achingan bo‘lsam, o‘zimdan shuncha xavotirlandim:«Ha, o‘lim barhaq! Hali nihoyasiga yetmagan qancha ishlarim bor! »Ammo o‘lim qachon eshik qoqib kelgan? «Biz keldik, kiraversak maylimi, u yoq-bu yog‘ingni tartibga solib olganmisan, yo‘qmi?» deb.Sho‘rlik kasalmand edi, davomi…
Bir shirin tush ko‘rayotgan edi. Erining iddaoli nuqishidan uyg‘onib ketdi:— Ha-a?!— Telefonga…Butun a’zoyi badani sirqirayotganidan, bir amallab to‘shakdan uzildi. Qaniydi hech kim indamasa… Hech zarurat bo‘lmasa… Bir kecha-kunduz to‘yi-ib uxlasang!Elkasini qiyshaytirib xonadan chiqib ketayotgan eriga qarab g‘ijindi: «Hech bo‘lmasa, mana davomi…