Bir xonada uchovlonmiz. To‘rdagi katta stol atrofida o‘tirgan odam – salgina qimirlasa betlari shalvirab tushadiganday semiz Ko‘lboy og‘a bosh hisobchimiz. U enkaya olmaydi, shuning uchun ham stolning ustini xuddi maktabdagi o‘rindiqday qiyalatib ishlatib olgan. O‘zidan boshqa odam o‘tirishi mahol. Ko‘lboy davomi…
Onam meni tug‘ayotib, taqvimga qaramagan ekan-da, bo‘lmasa kelib-kelib, 13 dekabr kuni tug‘ilamanmi! Attang-a, attang!Har yili ahvol shu deng. Odamlar quvonib-charaqlab, tantanalar bilan tug‘ilgan kunini nishonlaydi, men esa bu borada nuqul kulgiga qolib yuraman. Nega shunaqa ekan-a?— Hoy qo‘chchim1ov! Seni idoramizdagi davomi…
Har gal qishloqqa qadam bosganda yuragim xapqirib ketadi. Mana shu chang ko‘cha, paxsa devorli pastqam uylar, ariqqa soch yoygan majnuntollar ko‘zimga olovday bo‘lib ko‘rinadi. Dov-daraxt kiprikday tizilgan ko‘cha bo‘ylab borar ekanman, devori nuragan, tomi ko‘chgan xonadon yonidan o‘tganda bir xil davomi…
I U avval uzoq o‘ylandi. Nihoyat, nigohlarini shiftdan tortib olib, oyoqqa ko‘tarildi. Stol ustidagi bejirim tugmachani bosib, kotibasiga bosh suratkashni chaqirishni buyurdi. O‘zi oppoq qog‘ozga apil-tapil allanimalarnidir qayd etdi. So‘ng imzo chekib, gazetaning dumaloq muhrini chiroyli qilib tushirdi. Zudlik bilan davomi…
O‘sha yili kuz pand berdi. Endi tog‘dan pastga enamiz deb tursak qor yog‘di. Bobom qor yoqqanda yo‘lga chiqib bo‘lmasligini yaxshi biladi. Yolg‘izoyoq so‘qmoq yo‘limizni qor ko‘mgandi. Uni topish amrimahol. Qishloqdagilar vaqtida enib to‘g‘ri qilishgan ekan. Tog‘da so‘ppayib ikki oila qoldik. davomi…
Tog‘larning boshini qora bulutlar o‘radi…Hayal o‘tmay quloqni qomatga keltirib, go‘yo tog‘dagi toshlar ko‘chib tushayotgandek momaqaldiroq guldiradi. Daf’atan chaqnagan chaqmoq shamshiri bulutlar bag‘rini tilkaladi. Gohida esa chaqmoq lipillabgina qolar, xuddi tog‘larga o‘g‘ri oralaganu, kimdir uni fonus yoqib qidirayotganga o‘xshardi. Devonaning xayolini davomi…
Tog‘ yo‘lining tanobini tortish mashaqqat… Oy to‘lishgan paytda yo‘lga tushamiz. Negadir yo‘limiz unmaydi. Ulovli yo piyoda, zim-ziyo dara qo‘ynida tog‘u tosh oralab o‘rlab boraveramiz. Yo‘l tugamaydi. Qorli cho‘qqilarga tutashib ketgan yolg‘izoyoq yo‘l darmonni quritib, holdan toydiradi, ko‘zlarni toliqtiradi. Dunyo boshdan-oyoq davomi…
Tog‘larga chiqishni bobomdan o‘rgandim. Bahor kelishi bilan bir zavq dilimni qitiqlaydi. Uning qiyosini hanuzgacha izlab topolmayman. O‘zbek bobomning ortidan chopqillab-chopqillab yolg‘izoyoq so‘qmoqlardan yuqoriga ko‘tarilib boraveraman, xuddi ertaklardagidek…Tog‘ning ilondek bilanglab ketgan yo‘llarida har qadamni ehtiyot bo‘lib qo‘ymasang, hayotingga bir zumda nuqta davomi…
Balandda yurgan odam ko‘p narsani ko‘radi…O‘zbek bobom hikmatlaridan. Yil og‘ir keldi. Chorvadorning kuni qoraydi… Qishloqda bir parcha bo‘sh yerning o‘zi yo‘q. Hammayoqni paxta egalladi. Toshloq joylarni ham odamlar bo‘lib olishgan. Suruvni qayoqqa haydashni bilmay boshim qotadi.Bobom molga rahming kelsin, deb davomi…
Ko‘k shu qadar tiniq ediki, Egamberdi mergan nazdida osmon cho‘qqilarga mixlanib qolgandek, yo‘q-yo‘q, cho‘qqilar osmon bag‘rini teshib kirgandek tuyuladi. Yolg‘izoyoq so‘qmoq bo‘ylab daradan o‘tayotgan ovchi xayolini ana shu o‘ylar band etgandi. Ovi baroridan kelmagan merganning ko‘ngli g‘ash. G‘ash xayollar uni davomi…