Asl nomi Uilyam Sidni Porter bo‘lgan amerikalik yozuvchi. Aptekachi, sotuvchi, kitob bezakchisi, noshir va boshqa kasblarda ishlagan; asar, feletonlar yozishni mashq qilgan (1896 yilgacha), qamoqdaligida (1897—1901) yozgan hikoyalarini O’Genri taxallusi bilan yashirin chop ettirgan.1904—10 yillarda 9 novellalar to‘plami («Yonayotgan sham», «G‘arb qalbi», «Yoqimtoy o‘g‘ri» va b.), vafotidan keyin yana 7 tasi bosilib chiqqan. «Qirollar va karam» (1904) romani sarguzasht-yumoristik novellalardan tashkil topgan.O’Genri amerika hikoyachiligining o‘ziga xos tipini yaratdi. Yumorning kuchliligi, kinoya, qiyos, parodiya kabi usullarning ko‘p ishlatilganligi, eng muhimi, muallifning oddiy mehnatkash — «kichik inson»ga samimiy muhabbati, olijanoblik va sofdillikni madh etish va boshqa O’Genri hikoyalariga olamshumul shuhrat keltirdi («To‘rt million», 1909).Asarlari o‘zbek tiliga tarjima qilingan. G‘. G‘ulom («Mening o‘g‘rigina bolam»), A. Qahhor («Anor») va boshqa o‘zbek hikoyachiligini O‘Genri ijodining ilg‘or tomonlari bilan boyitdilar.
Ov safaridan qaytgach, Nyu-Meksikodagi kichik Los-Pinos shaharchasida janub yo‘nalishidagi poyezdni kutardim. Poyezd bir soatga kech qoldi. Men majlislar zalining peshayvonida o‘tirib, mehmonxona xo‘jayini Telemak Hiks bilan hayotning mazmun-mohiyati haqida suhbatlasha boshladim. Shaxsiyatga bog‘liq savollar ham e’tibordan chetda qolmadi. Undan bir davomi…
Ota odatdagidek ishdan kech qaytdi. Horg‘in gavdasini arang sudrab ostona hatladi. Bo‘sag‘ada mijja qoqmay ko‘zlari to‘rt bo‘lib, uni intiq kutayotgan besh yashar o‘g‘li qarshi oldi. — Salom, dada! – dedi u quvonchdan ko‘zlari porlab. — Salom, bo‘talog‘im, haliyam yotmadingmi? — davomi…
Bu bino mamlakatimizning suyagi va asabi bo‘lgan Texas nashriga tegishli. Chunki bu yerda eng shov-shuvli maqolalar tayyorlanadi. Muharrir o‘zining yozuv stolida boshini changallab, g‘amgin qiyofada xat o‘qirdi. Bu xat qarzga qog‘oz bergan firmadan kelgan bo‘lib, qog‘oz puli undirilmaganda sudga murojaat davomi…
“Ko‘ylaging o‘zingga loyiq keldimi, Sem?”- deb so‘radi Uebber xonim eman daraxti ostidagi o‘zining jonajon tebratma kreslosida kitob o‘qib o‘tirarkan.“Ha, endi soz bo‘libdi, Marti”, — deb javob berdi Sem biroz o‘zidan ketib. “Avvaliga men o‘zim tugmalarni joy-joyiga qo‘yib, qaday olmayotgandirman, deb davomi…
Vaqt shunday shafqatsiz hakamki, u o‘tgan har bir daqiqani o‘tmishga va xotiraga aylantirib ketaveradi. Hayot o‘zanida misoli cho‘kayotgan odam esa har bir qilgan xatosini noiloj tan olmasdan boqa chorasi ham yo‘q. Afsuski, o‘tib ketgan xatoliklarni qo‘lqopni almashtirgan kabi tag‘in qaytadan davomi…
Har kuni ayni shom boshlanishi arafasida o‘sha sokin va kichkinagina xiyobonning o‘sha jimjit muyulishiga kulrang libosdagi bir qiz har doimgiday yana kirib keladi. U tanish o‘rindig‘iga yaxshilab joylashib oladi-da, boshqa hech qanday ishi yo‘qday berilib kitob o‘qiy boshlaydi.Yana takroran aytaman: davomi…
Janubiy Karolina shtatidagi Charlston shahri aholisi guruchdan juda ko‘p ovqat tayyorlashadi. Jeff Pitersning pul topish usullari ham ana shunday ko‘p va xilma-xil.Men ayniqsa uning yoshlik davrida ko‘chalarda yarim och holda daydi, yo‘talni davolaydigan surgi moy, allaqanday kukun sotib yurgan, butun davomi…
San-Fransisko — Nyu-York ekspressining chekish vagoniga kirganimda Jefferson Pitersni ko‘rib qoldim. Uobash daryosining kunbotar tarafida yashovchi odamlar ichida Jefferson zukkolikda yagona edi. U miyasining ikkala pallasini, boz ustiga orqa miyachasini ham baravar ishlata olardi.Jeffning kasb-kori tovlamachilik. Bevayu yetim-esirlar undan qo‘rqmasa davomi…
Sopi ismli boshpanasiz daydi Nyu-Yorkdagi Medison maydonida o‘tirib osmonga boqdi. Qo‘liga xazon bo‘lgan yaproq kelib tushdi. Qish ham yaqinlashib qoldi. Sopi reja tuzib olishi kerak. U erinib joyidan qo‘zg‘aldi. Sopi ana shu uch oy qishni issiqqina qamoqda, tekin ovqat va davomi…
Pitcher – birja dalloli Garvi Maksuyelning idorasidagi ishonchli klerk*lardan biri. Ertalabki soat to‘qqiz yarim. Maksuyel yosh kotiba qiz hamrohligida idoraga kirib keldi. Hamma ularga hayrat va qiziqish bilan boqardi. – Salom, Pitcher, – dedi Maksuyel. U o‘zining ish stoliga shaxd davomi…