Sobir O‘nar 1964 yili 25 fevralida Samarqand viloyatining Qo‘shrabot tumanida Quvkalla qishlog‘ida tug‘ilgan. 1981-86 yillarda hozirgi O‘zMUning jurnalistika fakultetida tahsil olgan. 2022 yil 18 dekabrda Toshkent shahrida vafot etgan.
“Yoshlik” jurnalida 1986 yilda muharrir, bo‘lim muharriri, bosh muharrir o‘rinbosari 1993-2015 yillarda jurnal bosh muharrir vazifasida, 2015 yilda bir muddat “Kuch adolat” gazetasi va “G‘afur G‘ulom”, (2016-2017) “Yoshlar” (2017-2019) nashriyotida, 2020 yildan umrining oxiriga qadar O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasining “Nasr” bo‘limida faoliyat olib borgan.
1989 yilda Sobir O‘narning ilk kitobi – “Orzuga to‘la qishloq” hikoyalar to‘plami Cho‘lpon nashriyotida chop etilgan. Shu yili u Yozuvchilar uyushmasi a’zoligiga qabul qilingan. 1990 yilda “Ovloq adirlar bag‘rida”, 1991 yilda “Chashma” kitoblari dunyo yuzini ko‘rgan.
Keyingi yillarda u “Inqilob kechasi”, “Dunyo shundoq tururmi?”, “Bibisora” kabi qissalar e’lon qildi. 2006 yilda “Chambilbelning oydalasi”, 2011 yilda “Bibisora” qissa va hikoyalar to‘plami, 2016 yilda esa “Farishta”, “Kunsuluvning sirli xatlari” (2021) hikoyalar, “Oldinda yongan mayoq” (2020) maqola va esselar to‘plamlari kitob holida chop etilgan.
Sobir O‘narning qissa va hikoyalari koreys, xitoy, qozoq, rus va ingliz tillariga tarjima qilingan.
Sobir O‘narning turk, rus, Lotin Amerikasi adiblari ijodidan qilgan bir necha hikoya va qissalar tarjimalari o‘zbek kitobxonlariga yaxshi tanish. U qoraqalpoq adibi X.Tojimurodovning “Ov hangomalari” (1990) hamda turk yozuvchisi Bakir Yulduzning “Karbalo fojiasi” qissasini o‘zbek tiliga tarjima qilgan.
Yozuvchi 1993 yilda har yili mustaqillik kunida yosh ijodkorlarga berilajak “Davlat mukofoti” sohibiga aylangan. 2022 yilning avgust oyida “Do‘stlik ordeni” bilan taqdirlangan.
Oilada baxtli bo‘lmagan inson hech qachon baxtli bo‘lolmaydi. Lev TOLSTOY Uch kun o‘tdi. Dili xufton bo‘la boshladi. Shu kungacha u ajab qildim, xo‘b qildim deb yurgan edi. Ammo kunlar o‘tib hayot bu qadar rutubatli, qop-qorong‘i bo‘lib qolishini sira o‘ylab ko‘rmagan davomi…
Ularda dard va iztirob ne qilar,Ular faqat kishnab yurgan yilqilar. O‘ljas SULAYMON Maktab hovlisi katta tanaffusda o‘yinqaroq bolalarga to‘lib ketadi. Ayniqsa pochtachi qo‘nish aka kelsa xudo urdi – keyingi soatga bir guruh bola kechikib kiradi. Chunki pochtachi opkelgan xatlarni egalariga davomi…
Omondavlatning qishloqdan qo‘ng‘iroq qilib indinga bola-chaqasi bilan kelishini eshitib Xudoyqulning ensasi qotdi, nechukdir miyasiga lop etib buyam pul so‘rab keladi, bo‘lmasa besh-olti yildan beri ko‘rishmagan sinfdoshga balo bormidi, degan o‘y urildi. Ko‘ngli xijil tortib, kelmasayam o‘pkalamas edim dedi. O‘zidan-o‘zi xotiniga davomi…
Bu bir rivoyat. Lekin o‘zim unga ishondim. To‘qigan joylarim ham bor, to‘qimaganlarim ham. Lekin g‘alati. Sababi… Matlab aslida shu Oqmoralni deb dunyoga kelgan ekan. Saksonga kirib umrining boshi-ketini o‘ylasa shunday bo‘lib chiqdi. Shuncha yil-a, shuncha uzun umr-a, sarson-sargardonlikka evrilgan qismat, davomi…
Ey jo‘ralar-ey, ey yoronlarim-ey, bir gapning gali keldi, gapning gali keldima o‘zi, aytinglar. Birodarim haqida aytib berayin, birovingiz bilasiz uni, birovingiz bilmaysiz. Bilmaganingizga qiziq, bilmaganlarga aytayin — bosh gurung bo‘lmasam qaytayin. Uzim orqasi yer iskamas jaydari tabilchi bo‘lsam, xullasi, — davomi…
1 1986 yilning kuzi edi. Universitetni tugatganmiz. O‘sha kezlarda matbuotda biror asaring chop etilsa tezda tilga tushar eding. Kaminaning “Yoshlik” jurnalining 8-sonida biryo‘la ikki hikoyasi bosilib bosar-tusarimni bilmay anchayin havolanib yurgan kunlarim. Kursdoshim Nazar Eshonqulning 10-sonda “Urush odamlari” degan qissasi davomi…
To‘g‘risi, bizning uyga quyosh hoji boboning imoratidan oshib tushadi. Oftob bizga nurlarini to‘shashdan avval hoji boboning uyini yoritadi: keng-mo‘l, devor-darmiyonsiz dasht hovlisi. Pastga enib tushadigan joyda bir oyog‘i “oqsoq” T-28 traktori ikki yildan beri qadalgan ko‘yi, haykaldek turadi, mabodo u davomi…
Bobosher Hanifaga xat yozganmish. Bu — Bobosherning elchisi Nurmat to‘rtko‘zdan chiqqan gap. Abdimurod Bobosherning raqibi. U elchining bekorga bunday javramayotganini sezadi. Elchi Abdimurod bu «yangilik»dan so‘ng endi qay ahvolga tusharkin, deb kuzatadi. Abdi esa o‘zini qo‘lga olib, sovuqqonlik bilan chidaydi, davomi…