Tohir Malik (Hobilov Tohir Abdumalikovich) 1946 yil 27 dekabrda Toshkent shahrida tug‘ilgan. O‘zbekiston xalq yozuvchisi (2000). O‘zbek fantastikasining asoschilaridan biri.
Toshkent universitetining jurnalistika fakultetini tamomlagan (1969). Birinchi yirik asari — «Hikmat afandining o‘limi» (1972). «Zaharli g‘ubor» (1974), «Falak» (1975), «Somon yo‘li elchilari» (1978), «Chorrahada krlgan odamlar» (1982), «Bir ko‘cha, bir kecha» (1983), «Alvido, bolalik» (1989), «So‘nggi o‘q» (1990), «Ov» (1995) kabi ilmiy-fantastik, sarguzasht qissalari mashhur.
«Shaytanat» romani (1-kitob, 1992; 2-kitob, 1995; 3-kitob, 1997; 4-kitob, 2000) yozuvchining yirik asarlaridandir. Asar asosida ko‘p seriyali telefilm yaratilgan.
«Jinoyatning uzun yo‘li» (2004) ilmiy-tahliliy risolasi, «Mehmon tuyg‘ular» (2003) nomli xotira, yodnoma, adabiy maqolalar to‘plami ham bor. Uning «Amir Temur davri adabiyoti» (1998), «Varaxsha», «Unvoni inson» (1999), «Sohilsiz dengiz» (2000), «Zulmat saltanati» (2001), «Moshtabib» (2002) stsenariylari asosida hujjatli filmlar ishlangan.
Rus yozuvchisi F. M. Dostoyevskiyning «Ma’suma» qissasini, shuningdek, jahon adabiyoti namoyandalarining ayrim asarlarini o‘zbek tiliga tarjima qilgan.
2019 yil 16 mayda Toshkent shahrida vafot etgan.
YO‘QQULOBOD HANGOMALARI “Yo‘qqulobod” deganlari qayda ekan, deb bosh qotirmang. Bunday kichkinagina mamlakatning qayerda joylashganini o‘zimiz ham yaxshi bilmaymiz. Ehtimol, bizning qit’amizdadir, balki o‘zga sayyoradadir? Shu keyingisi to‘g‘riroq bo‘lsa kerak. Chunki o‘n sakkiz ming olam orasida biznikiga o‘xshagan yana bitta sayyora davomi…
(Mulla Mutallibning g‘oyib bo‘lishiga doir muqaddimali, ammo xotimasi uzilgan xayoliy hangoma) Muqaddima Qishloqda hech kimga so‘z bermay yuradigan mulla Mutallib bir kechada g‘oyib bo‘lib qoldi. Aslida mullalikka hech bir daxlsiz Mutallib savodi yo‘qdan ko‘ra bor bo‘lishiga qaramay, to‘rtta odam yig‘ilib davomi…
(uch hangomadan iborat dahshatsiz bayon) Omma, ko‘p g‘ashimga tegding-da, sen bola. Nechun qitmirlik qilayotganingni bilib turibman. Sen meni ko‘rolmaysan. Do‘xtirlar seni aperaysa qilib, qorningni ochganida “bu bolaning ichi qorami yo yo‘qmi?” deb so‘rasam bo‘larkan. Shoqos itbozning iti bolalagan kuni men davomi…
Hah! Sen bola “ustoz ekanman”, deb o‘zingdan ketavurma. O‘zimam u-bu narsani eplayturg‘on bo‘lub qoldum, akovsi jonidan! Ashula bozoridan riportaj aytgonimdin so‘ng futbolning idorasidan bir amaldor kelub, “bizlarni ham bir maxtab yozsangiz-chi”, deb yalindi. “Nimangni maxtayman, bachalaring futbol o‘ynashni bilmasa, to‘pni davomi…
Hoy, bola, sen kecha choyxonamizga kimlarni boshlab kelding? “Bunlar yozg‘uvchi oshnalarim, hatto hajv ham yozurlar dedingmi? Men hajvchi deganda Julqunboy tog‘amni tanir erdim. Ularing g‘alat-ku? Poyma-poy gaplaridan, hingir-hingir kulishlaridan oyog‘imning qitiqi keldi-da, omma lokigin, saning hurmatingni qilub indamadim. Uchta gaznit davomi…
O‘tmishdan bir hikoya: Anchadan beri xasta yotgan odamning bir kar mahalladoshi bor edi. Do‘stlari unga «xasta birodaringni shu paytgacha ham yo‘qlamabsan-a?» deb tanbeh berdilar. Bu gap karga ta’sir qilib, darhol ziyoratga otlandi. Yo‘lda bora turib o‘ylandi: – Men karman, u davomi…
(Kimga qiyin, ota bechoraga!) Maktablardagi “ota-onalar majlisi”ga faqat onalarning borishi hech kimni ajablantirmay qo‘ygan paytda “Otalar majlisi” degan gap chiqdi-yu Oltmishboyning tinchi buzildi. Xotini bilan qizi bir hafta davomida majlisga borishi shartligini eslataverishib, boshini og‘ritib yuborishdi. Yakshanba kuni choyxonada oshlari davomi…
Yozg‘uvchiga maktub Pajaliska Kaminani yo‘qlab onda-sonda bo‘lsa-da, maktub kelib turadur. Televideniye idorasidagi muhtaram muharrirlarning iltifoti va himmati ila o‘zbek tiliga doir mumammolar xususida berilmish bir ko‘rsatuvda ishtirok etib edim. Ne baxtki, bul suhbat tomoshabin o‘rtoqqa ma’qul tushib, u zoti muhtaramning davomi…
Bo‘rining bir yumalab qo‘zichoqqa aylanganiga inonasiz-ku, tunda uyquga berilmish baqqolning tongda yozg‘uvchi kelbatida uyg‘onmog‘iga nechun ishonmaysiz, sadag‘ang ketay? Tushimga Julqunboy hazratlari kirsalar, ayb kimda bo‘lur? Baqqollikdan topgon-tutg‘onim «tirikchilik» atalmish shaloq arobani yurg‘izib turg‘on erdi. Subhi kozibda uyg‘onib, yozg‘uvchilikni kasb etarman, davomi…
Fel’eton yoki hajv deb o‘ylamang, mazkur bayon o‘zini Julqunboyning o‘rtancha jiyani deb hisoblovchi, yozg‘uvchilikka havasmand qo‘shnim bilan kaminaning choyxonadagi kundalik g‘iybatlaridan bir shingil xalos. Hoy, bolangdan aylanay, man na deyman-u qo‘bizim na deydi? Rahmatli otang Abdumalik aka bunaqa emasdi, mo‘mingina davomi…