Simon Karmiggelt. Sovuq (hikoya)

Ella biznikida o‘tgan-ketgandan, turish-turmushdan shunchaki, gap sotib, yarim tungacha laqillab o‘tirdi.
— Sizlarga naqadar maza, — deya takrorlardi u ohunikidek ma’yus ko‘zlarini bizdan uzmay. Nazarimda, “maza” so‘zi, aksariyat hollarda, turmushdan maza-matra ketganda esga tushadi.
Tun yarimlaganda Ella birdan yoqasini ushladi: “Voy, esim qursin, soat o‘n ikki bo‘p qo‘yibdi-ku!”
Bizga beg‘ubor, ammo ko‘ngilga g‘ulg‘ula soluvchi o‘pichlar hadya qilgancha xayrlashishga tushdi. Ochig‘i, bunday kezlarda men o‘zimni butunlay yo‘qotib qo‘ymayman. Xotinim: “Shivir-shivir bo‘p qoldi. Tinchlikmi?”, deb shubha-gumonga borishiga imkon qoldirmayman. Qolaversa, rafiqamning o‘zi ko‘pincha: “Ellani o‘zingiz kuzatib qo‘ya qoling”, deb iltifot ko‘rsatadi.
Biroq sovuq tunda bunday xayr-xushda tumov orttirish qiyin emas. Chunki Ellaning sozi bitishi qiyin. Faromushligini ko‘rib, yoqangizni ushlaysiz: avvaliga bir necha marta birovning paltosini kiyganini bilmay qoladi. So‘ng ochiq eshik oldida qandaydir bema’ni voqea esiga tushadi. Nihoyat unutib qoldirgan narsasini olish uchun ikki-uch marta iziga qaytadi va yo‘lak qo‘ng‘irog‘ini jaranglatib, uyda yelvizak o‘ynatadi.
Mana, sumkasi, ro‘moli, shamsiyasi — hamma narsasini oldi. Men uyga qaytdim. Ammo zinaning yarmiga yetmasimdan ortimidan to‘rtinchi qo‘ng‘iroq jarangladi.
— Xudo xayringizni bersin, — dedi u. — Mashinamning qulfi muzlab qopti.
— Nima qilish kerak? — deb so‘radim men.
— Sal-pal kuf-kuf qilib yuborsangiz, balki ochilib ketar. Sizning ko‘kragingiz keng, otnikiday baquvvat.
Bu maqtov meni adoyi tamom qildi.
Ella bilan o‘pishib xayrlashayotganimizda menga navozishi xush yoqqandi. Endi esa, uning erkak emasligidan afsuslana boshladim. Ko‘nglimdagini shartta-shartta betiga aytib tashlardim. Ot tepkisini ot ko‘taradi.
Biroq shu topda tilimga faqat ikki-uch kalima keldi, xolos:
— Xo‘p bo‘ladi, azizam…
Qora sovuqda cho‘nqayib o‘tirib, «Folksvagen» atalmish dardi ko‘ndalangning eshigiga kuf-kuflashdan bo‘lmag‘irroq ish bormi.
— Kuflashning foydasi yo‘q, — dedi Ella. — Yondirgichni tutib ko‘ring-chi.
U chaqmoq toshli yondirgichini uzatar ekan, menga mehri iyib qaradi. Ella beva. O‘ziga sakkiz yil mobaynida ertalablari nonushta tayyorlab bergan eridan ajralgan edi. Er bo‘lmish ijtimoiy ta’minot sohasining baytalday bir xodimasi bilan qochib ketgach, xodima tez orada jazmanining bor-budini, maoshigacha o‘ziniki qilib oldi. Meningcha, qilmishingdan topasan, deganlari shu bo‘lsa kerak.
— Olov ham befoyda, — dedim hayal o‘tgandan keyin.
Shoir do‘stim Ben van Eysselsteyn bir kuni: “Qorlaringni darig‘ tutma, Tangrim”, deb yozganida, iltijosi bajo bo‘lgan va olam oqqa burkangan ekan.
— Shamchiroq yo‘qmi? — deb so‘radi Ella.
— Yonimda yo‘q, — deb to‘ng‘illadim men bo‘ralayotgan qordan qochib, qalin pidjagimga burkanar ekanman.
— Men bilan bunday ohangda gaplashmang, — dedi Ella va uning yuziga qarab, hech qachon bunday ohangda gapirmaslikka ahd qildim. Shamchirog‘imiz chardoqda edi. To‘rt qavat tepaga, to‘rt qavat pastga. Ellaga gap qaytarish shamolga qarab tuflash bilan barobar.
— Shamni kaftingiz bilan to‘sing, yo‘qsa o‘chib qoladi, — deb maslahat berdi u. Bu xotin maslahatni qoyillatadi. Kaftim jizg‘anak bo‘la boshladi. Biroq baxtimga, olov bilan o‘ynashish o‘n daqiqadan oshmadi.
— Bo‘ldi, — dedi u qat’iy. — Bilasizmi, endi nima qilamiz? Endi bolg‘ani olingu oynasini sindiring.
— Mashinaning rasvosi chiqadi-ku! — deb hayqirdim men. — Yaxshisi, biznikida tunab qol.
— Yo‘q, uyimga ketaman. O‘z uying — o‘lan tushaging. Birovning to‘shagiga tobi toqatim yo‘q. — Uning ovozi qaysaridan qaytmaydigan odamni eslatardi. — Voy, siz xuddi qorboboga o‘xshab qoldingiz.
Nachora. Qorbobo chordoqdan asbob-uskuna to‘la yashikni ko‘tarib tushdi.
— Chetroqqa tur, shisha-pishasi kirib ketmasin, tag‘in.
U bir-ikki qadam nari turdi. Gurs! Darvoqe, bunday oynani sindirishning o‘zi bo‘lmaydi, otning kuchi kerak.
— Vassalom, — dedim men, — tappa-tayyor.
So‘ng u adashgan qushchadek uyimizning eshigiga ohista yopishdi va chirqilladi:
— Menga qarang…
— Yana nima gap?
— Bu mening mashinam emas. Endi bildim. Mening mashinam narigi tomonda turbdi. Na-arigi-i…
U qo‘li bilan ishora qildi va ko‘zi ko‘zimga tushgach, ojizona shivirladi:
— Jin urgurlar bir-biriga shunchalik o‘xshaydiki.

Rus tilidan Qulman Ochilov tarjimasi.
“Guliston” jurnali, 2021 yil 2-son.