— Кўктеракданман, дедингизми, болам? Мақсуд Лайлак — деган бўларди, ҳаётми?.. Салом айтиб қўясиз. Бу ҳалиги… Мусавой полвон-чи?— У киши қазо қилганлар, ота…— Э, шунақами? Жойи жаннатдан бўлсин! Кўп яхши одам эди, раҳматлик. Ошқовоқ бўлмаганда қишлоғимизда илдиз отиб кетармиди, қайдам. Туппа-тузук давоми…
Абдулла аканинг «Ўтмишдан эртаклар» асари муҳокамасида бир масала устида қаттиқ мунозара бўлди.Асарда, мунозара иштирокчиларининг тили билан айтганда, битта «нозик» жой бор: қишлоқда уста Қаҳҳорнинг нафаси ўткир эмиш, — деган гап тарқаб кетади-ю, касалга чалинган қиз-жувонлар унинг ҳужрасига серқатнов бўлиб қолишади. давоми…
Қишлоқда расм бор: олти-етти ой, ҳатто бир йилдан кейин борсангиз ҳам бу орада вафот этган таниш-билишларга фотиҳа ўқиб, оила аъзоларига таъзия билдиришингиз керак.Қишлоққа бир борганимда, бизнинг сой маҳалладан ёш бир йигит вафот этганини айтиб қолишди. Мўйсафид амаким ва ўқитувчи жияним давоми…
Уч яшар ўғилчам мен сафарда юрганимда ғалати бир қўшиқ ўрганибди. Эшикдан киришим билан қўшиғини баралла «қўйиб» юбордиТум-така-тумни чолвораман, Зуҳрохонни олвораман, Зухрахон ўғил туғса, Олтин бешикка солволаман — Тум-така-тумни чолвораман…Мен беихтиёр кулим юбордиму, қўлига каттакон бир олма тутқаздим.Шу-шу, ўғлим, кўнгли бирон давоми…
Раҳматли бувим она товуққа ўхшаган, невара, эвара, чевараларини бағридан чиқармайдиган, меҳрибон, мулойим бир кампир эдилар.У киши ёшлигида хушрўй бўлганлар, кўзлари катта катта, лабининг устида, бурнининг чап томонида нўхатдек қора холи бор эди.Узун қиш кечалари биз бувимларнинг бошидан кечирган саргузаштларини, биринчи давоми…
— Тўғри айтасиз, худо ҳазилга тушунмайдиган тўпорилардан сақласин, ука. Мен ҳам бир сафар шунақа тўпорига йўлиқиб қолиб, онамни Учқўрғонда кўраёзганман!Хўжаликда бригадирман. Бир пайт: «Ўртоқ Милтиқбоев деган янги ижроқўм келдилар, ҳамма раислару бригадирлар билан шахсан танишмоқчилар» — деган хабар эшитдик.Бордик. Ижроқўмнинг давоми…
Илк ҳикоялар ёзиб юрган ўсмирлик чоғларим. Қизиқ воқеалар ўйлаб топишга уринаман, чиройли сўзлар ахтараман… «Қуёшнинг олтин нурлари дарахт япроқларини зар билан ўради, тубсиз осмоннинг мовий гумбази митти тилла сирғачаларга тўлди», каби жимжимадор жумлалар тузаман. Бу тасвирлар ўзимга ёқса ҳам кўнглимнинг давоми…
Ерда қор йўқ — қора совуқ. Икки четда аржиной нондай қоп-қора шудгор. Асфальт йўл ҳў уфқдаги ўрмонга бориб тақалади. «Икарус» ер танобини тортиб сувдай боряпти. Аҳён-аҳён буғдой похол ғарамлари лип-лип ўтади.Яқинлашяпмиз — ўрмон тобора бўй чўзяпти, гўё биз томонга ёпирилиб давоми…
…Дераза пардалари оша кенг, кўркам хонага ташлаб қўйилган қизил гиламлардаги офтоб аста-секин сурилиб, каравотдаги парёстиқчага етди. Юмшоқ тўшакка чўкиб, пишиллаб ухлаб ётган тўрт яшар Эркин ҳар гал мана шундай, офтоб юзларига тушмагунча уйғонмасди.Аммо бугун тонг отмасданоқ чўчиб уйғониб кетди. Ёнидаги давоми…
Бу ерда ҳамиша шовуллаб тупроқ тўкилиб туради. Тепалик ўйилган жойда тикка девордан, белкурагу кетмондан, шўр босган елкалардан, чўкич зарбидан, кажава замбиллардан шитирлаб тўкиларди. Бу шовуллаш ўн беш-йигирма йил наридан келаётгандай, бўғиқ, доим бир маромда аллалаб эшитилади.Тепалик ўйилиб, қўрадай катта ковак давоми…