Nazar Eshonqul 1962 yil 15 iyunda Qashqadaryo viloyati Qamashi tumanidagi Tersota kishlog‘ida tug‘ilgan. ToshDUning jurnalistika fakultetini tamomlagan (1986). Dastlabki asari — «Urush odamlari» (1988). Shundan so‘ng yozuvchining «Momo ko‘shiq» (1989), «Maymun yetaklagan odam» (2001), «Shamolni tutib bo‘lmaydi» (2004), «Momo qo‘shiq» (2006) kabi asarlari nashr etilgan. F. K. Anittining «Hikoyalar va qissalar»ini, A. Kamyuning «Esselar»ini, Chexovning «Boloxonali uy» hikoyasini o‘zbek tiliga tarjima qilgan.
«…Men katta bo‘lsam miltiq sotib olaman.» «Miltiqni nima qilasan?..» «Otamni otaman!!!» I Qirq to‘rtinchi yil dekabrining boshlarida, qoraxat kelganidan rosa bir yildan so‘ng, yog‘in-sochinli kunlarning birida tersotalik Normat polvon bir oyog‘idan ayrilib urushdan qaytdi. Urushdan majruh bo‘lib qaytish odatdagi voqea davomi…
Boshimg‘a, ko‘rki, ne tun kelturibsen Alisher Navoiy «… Sen yuksak-yuksaklarda, odam idroki ham, ongi ham yetmas yuksak-yuksaklarda uchib yurasan. Sen endi hech qachon yerga qaytib tushmaysan; sening borligingga odamlar faqat tong payti yoki yomg‘irdan so‘ng kechki shafaqning shaffof nurlari ufqni davomi…
Birodar, yaxshi odam bo‘lsangiz kerak, ko‘zlaringiz aytib turibdi. Siz ham bu charxi dunyoning ko‘p nadomatlarini boshdan kechirganga o‘xshaysiz. Negadir siz bilan juda suhbatlashgim kelayapti, to‘g‘risini aytsam, hozir kimgadir ko‘nglimni bo‘shatmasam, «tars» yorilib ketadigandayman. Ichganga o‘xshaysiz deysizmi? Nega sekin aytasiz, baqirib davomi…
I Butun brigada so‘nggi uch kun hasharchilarga joy hozirlash bilan ovora bo‘ldi: har qalay, madaniyat xodimlari, yana biron kori hol yuz bermasin, bizni madaniyatsiz, deb ketishmasin degan istihola bilan shiyponni obdon oqlashdi, yog‘och kart o‘rniga simto‘shaklar o‘rnatishdi, shiypon oldidagi o‘t-o‘lanlarni davomi…
Qamishlar shovuriga quloq tut! Go‘yo o‘z qilmishlarini quyoshdan yashirmoqchiday qalqonlari bilan yuzlarini oftobdan to‘sgancha nayzalarini quyosh nurida yaltillatib, shaharning tosh ko‘chalarini xuddi nog‘ora chalishayotganday bir maromda harbiychasiga to‘qillatgancha erinchoqlik bilan kelayotgan uchta soqchi va oqsoq darbon allazamonlardan beri saroy uchun davomi…
Xonangdagi sharpani sezib qolganingga ancha bo‘ldi. Uning sharpa ekaniga endi iymoning komil edi. U goh g‘uslxonada, goh kitob o‘qib o‘tirganingda, goh xayol surib yotganingda shunday yoningda paydo bo‘lar, sovuq ko‘zlarini senga tikib turganini sezib qolarding. Dastlab men shunday tuyulayapti deb, davomi…
Sen bu dunyoga xaloskor o‘lgankuni kelgan eding… U uch kundan beri tuz totmagan, tobora holsizlanar, ko‘ngli aynimoqda edi. So‘l xiyobondagi ta’qibdan so‘ng battar tinkasi qurib, yurishga ham madori qolmagan, o‘pkasi kuyib ketayotganday achishar, garchi ta’qib etuvchilarni bir soatcha oldin chalg‘itib davomi…
“…Shayx u go‘zalning jamolini ko‘rish umidida yor ko‘chasidagi itlar orasiga qo‘shildi…” “Mantiq ut-tayr” Hammasiga muharrirning injiqligi sabab bo‘ldi. Aslida tashqi ovozlar-u shovirlarsiz ham radiopesa tuzukkina chiqqandi. Unga aktyorlar bilan oylab sayqal bergan, bastakor ataylab pesa uchun musiqa yozgan, men va davomi…
…Ketsin mendan ohu voyim, Obod bo‘lsin mazgil joyim, Duo qilgan, qiblagoyim, Otam Qultoy, xush qol endi… “Alpomish” dostonidan Alpomish so‘zi Yuzi aralash tushgan qamchidan so‘ng orqasidan tepki yedi — ko‘pkarilarda o‘zlariga yo‘l ochish uchun oldini to‘sgan otlarning biqiniga tepib o‘rgangan davomi…
Chorrahadan o‘tishi bilan trolleybus tez yurib ketdi; endi yo‘l unchalik gavjum emasdi. Trolleybusni quvlab o‘tayotgan yengil mashinalar ba’zi-ba’zida bir-birini ogohlantirgandek quvnoq signal berib qo‘yardi. Trolleybusda yo‘lovchilar anchagina; o‘rindiqlar to‘lgan, o‘rtada ham besh-olti yo‘lovchi tik turardi. Zavol payti bo‘lgani uchun trolleybusning davomi…