XX asr g‘arb modern yozuvchilari orasida Frants Kafka yetakchi o‘rin egallaydi. Uning ijodini o‘rganish masalasi so‘nggi yillarda, jahon adabiyotshunosligi ilmida eng murakkab va shu bilan birga eng qiziqarli vazifalardan biri bo‘lib kelmoqda. Kafka o‘zi kim? Uni qaysi maktab yoki oqimga davomi…
Men bolalikdan Bobur ruboiylarini yod olganman, keyin Navoiy g‘azallarini… Keyinchalik barcha zamondosh yetuk shoirlarni sevib o‘qidim. Hamid Olimjon, G‘afur G‘ulom, Oybek she’riyati men uchun ijod maktabi bo‘ldi. Navoiy menga ustoz, pir o‘laroq Sharq she’riyati eshigini ochdi. Rumiy, Attor, Hofiz, Bedil davomi…
– XIX asrning oxiri, XX asrning boshlarida O‘zbekistondagi ijtimoiy–siyosiy ma’naviy–ma’rifiy jarayonlar qadim va boy o‘zbek adabiyoti tarixida g‘oyat muhim davrlar bo‘ldi. Mamlakat va xalq hayotida yuz bergan eng ulkan baxtsizlik – millat va davlat sifatida o‘z mustaqilligini yo‘qotishi ziyolilar ruhiyatiga davomi…
Ilk uchrashuv Suratdagi toshiqib ketgan qalin qora sochlari boshiga sig‘may, tutash qoshlar tagidagi ko‘zlaridan o‘t chaqnab turgan yo‘l-yo‘l ko‘ylakli dehqonbichim yigitni, shundoqqina qo‘shni tumanlarda yashagan bo‘lishimizga qaramay, oldin ko‘rish u yoqda tursin, eshitmagan ham ekanman. Lekin almanaxning ilk betidagi “Jiyronim” davomi…
OTOIYNI O‘QIGANMISIZ? Oltmish uchinchi yilning bahor oylari edi. Sharq shunoslik institutining dastxatlar xazinasidan qo‘l yozma olib, qiroatxonada o‘tirgan edim. Soat o‘n birlarga yaqin chap qo‘lida bir kitobni ko‘kragiga bosibroq ushlab olgan (keyin bilsam, shu qo‘li urushda yaralangan ekan) ko‘zlari chaqchayib davomi…
Kitobni sevadigan bir oilada tug‘ildim va esimni taniganimdan beri adabiyotga mehr qo‘yganlar qurshovidaman. Rahmatli ota-onam qachon bo‘sh qolishsa, qo‘llaridan kitob, gazit yo jo‘rnol tushmasdi. Shu manzaralarni ko‘rib katta bo‘ldim. Ayniqsa kichik opam Noziraxon kitob jinnisi edilar. Yosh bolaligimda necha marta davomi…
Filologiya fanlari nomzodi, adabiyotshunos Zuhriddin Isomiddinov bilan suhbat – Zuhriddin aka, suhbatimiz avvalida shuni ehtirom bilan aytib qo‘yay: Sizning matbuotdagi har bir chiqishingizni katta qiziqish bilan kutib oluvchi muxlislaringizdan biriman. Ayniqsa, ma’naviyat, til va adabiyotshunoslikka oid qator maqolalaringiz katta taassurot davomi…
Ochig‘i, sevimli jurnalimizning tashrifi meni biroz shoshiltirib qo‘ydi. O‘zim haqda gapirishga ancha qiynaldim. Lekin ko‘nglimda o‘quvchilarga aytar gapim ko‘p. Fursatdan foydalanib hayotimda, ijodimda katta ahamiyat kasb etgan ba’zi bir ibratli voqealarni eslab o‘tishni istadim. Muallif Dono insonning bir og‘iz so‘zi davomi…
– Bosh muharririmiz: “Xurshid aka bilan an’anaviy suhbatlarga o‘xshamaydigan, iloji bo‘lsa bahs uyushtirib bersangiz”, deb qoldi. Rozi bo‘ldim. Shu sababli, ruxsatingiz bilan gurungni uzundan-uzoq kirish so‘zlarisiz, g‘arb jurnalistikasiga xos bo‘lgan “to‘ntarilgan piramida” usulida, ya’ni asosiy mavzudan boshlasak. Xurshid aka, Siz davomi…
Mening bolaligim otam G‘ulommirza va ammam Gulsum ona (ammamni men «ona» derdim) ta’lim-tarbiyasi ostida kechdi. Otam ma’rifatli, ziyoli kishi edi. U kishi ilk ta’limni Mashhadda olgandilar. Eski o‘zbek yozuvi va fors tilini mukammal bilardi. Sho‘rolar davrida zamonga boqib, kolxozda hosilot davomi…