Тоҳир Маликнинг “Пўртанали уммонда сузар ҳаёт қайиғи” дея шоирона номланган китобида асосан, икки йўналиш, икки мавзу устувор. Биринчиси – муаллифнинг таржимаи ҳоли, кўрган-кечирганлари, замондошлари ҳақидаги хотиралари, иккинчиси – ёзувчининг сўнгги йиллардаги кўпгина асарларида кўп ва хўп қаламга олинаётган мавзу – давоми…
Ҳар тонг Ёсико эрини ишга жўнатиб, нуфузли “N” журналининг ёзги сонида чоп этилиши лозим бўлган романи устида ишлаш учун оврўпача жиҳозланган ижодхона (эри иккаласи учун битта бўлма)да ёлғиз қоларди. Ёсико нафақат латофатли, иқтидорли, қолаверса, шундай машҳур эдики, Ташқи ишлар вазирлигининг давоми…
Ёзувчи ва журналист Лев Разгон умрининг 17 йилини Сталиннинг қамоқхоналарида ва жазо лагерларида ўтказди. Уни «аксилинқилобий ташвиқот»да айблашиб, «халқ душмани» тамғасини босишган эди. Ушбу мақолада муаллиф миллионларнинг ёстиғини қуритган ва миллионларнинг юрагига битмас жароҳат солиб кетган ўша йилларнинг мудҳиш фожналари давоми…
– Ҳуув отаси, туринг, турақолинг энди… Олисдан таралгандай майин овозни отаси гўё эшитмас, кўрпага бурканганча қимирламай ётарди. Шунда овоз эгаси “қаср”га оёқ томондан қўл узатиб, кўрпани силкитди: – Туринг, отаси, келиниз чойга чақиряпти, келиннинг қўлидан чой ичмайсизми, отаси? – А?.. давоми…
– Э-э, ҳа-а-а, саломларим бўлси-ин-н!.. Темир дарвозанинг ўртасидаги якка тавақали, энсиз эшикчани очиб ҳовлига кирган Ромиз Жўра ичкарига бир қадам қўйган жойида димоғига гуп этиб урган анвои ҳидлардан нафас ололмай қолдими ёхуд қийғос очилган лолаю лолақизғалдоқлардан кўзлари қамашдими, ноёб хушхабарни давоми…
I Эҳ, менинг унутилмас, узоқ болалик чоғларим… Орадан қанча йиллар ўтиб кетган бўлса-да, қўнғирранг пўстинли, чўпдек озғин, оқсоқ ўша бола ҳамон ёдимда. Баъзан кўзимни юмиб хаёл суриб кетаман, шунда овул оралаб бир тўда болалар қий-чув кўтарганча югуриб кетаётганлари, уларнинг ортидан давоми…
Абдулла Орипов ҳаёти ва ижоди халқимизнинг сўнгги 60 йилда босиб ўтган йўлини аниқ-тиниқ акс эттиради. ХХ асрнинг иккинчи ярмида бирор шоир, санъаткор бу йўлни Абдулла Ориповдек бадиий куч-қудрат, ҳис-ҳаяжон билан кўрсата олган эмас. Чунки у ноёб даҳо истеъдодига мос масъулият давоми…
Жаҳон маданияти тарихида бу қадар кўп афсона ва ривоятлар юзага келишига сабаб бўлган бошқа бир номни топиш мушкул бўлса керак. Ёзувчилар, шоирлар ва рассомлар бу аёлнинг романтик ҳамда бир қадар сирли сиймосини яратганлар. Бош ролни Элизабет Тейлор ўйнаган машҳур филм давоми…
Олимлар бу саволга жавоб топиш мақсадида кўплаб тажрибалар ўтказганлар. Бу тажрибаларга кўра, айрим ҳайвонлар рангларни фарқлай олмайди, деб қатъий ишонч билан айтиш мумкин. Масалан, асалари қизил рангни қора рангда кўради. Акула рангни умуман фарқламайди. Бошқа балиқлар айрим рангларни ажрата олади. давоми…
Бизнинг таъм сезишимиз — бу беҳисоб лаззат манбаидир. У овқатдан лаззат олиш имконини беради. Аммо бу сезги бизга фақат ёқимли туйғулар учунгина эмас, балки ҳимоя воситаси сифатида ҳам берилган. У кўпинча бизни организмимиз учун хавфли бўлган таомни истеъмол қилишдан сақлайди. давоми…