Avtomobilning eshigi ochildi-da, ojiz nur qorong‘ilikni tilib o‘tdi, bola stakandagi choyni to‘kib yubormaslikka tirishgancha patnisni mashina ichida o‘tirgan odamga uzatdi.— Yashavor, Mahmud!—dedi orqa o‘rindiqda o‘tirgan kishi.—Har doimgidek issig‘idan olib kelibsan.Bola jilmaydi, bu yoqimtoygina sepkilli o‘smir edi.— Tezroq bu yoqqa chiqa davomi…
— Manqal oldida o‘ynashni bas qil!— O‘ynayotganim yo‘q-ku, oyi.Bola kul ichidan otashkurakni tortib olib, manqalning qulog‘iga ilib qo‘ydi. Ko‘mir allaqachon kulga aylanib bo‘lgan, manqal deyarli sovib qolgandi. Faqat uch-to‘rttagina cho‘g‘ kul ichida miltillab turardi.Bola onasiga qaradi. U oyog‘ini tagiga bostirib davomi…
Eshikni astagina taqillatishdi. Uyqu o‘chib ketdi. U ko‘zini ochdi. Ko‘chadan tushayotgan yorug‘lik xonadagi sarishtasizlikni hamda ifloslikni yanada bo‘rttirib ko‘rsatardi. Pol ustiga karton bo‘laklari yoyib tashlangandi, unda shaftoli danagi, qog‘oz qiyqimlari sochilib yotar, qoq o‘rtada esa bir juft yozgi tufli turardi. davomi…
Manavi yerda, oynaning oldida men o‘tirardim. Barcha o‘tkinchilar meni tanishardi. Shu yerdan bola-baqralarga baqirib qo‘yardim. Kechqurunlari qizim xabar olgani kelardi. Nabiram esa tug‘ilganidan buyon doim men bilan birga edi. Agar men bo‘lmaganimda, uning tirik qolishi dargumon edi. Ko‘z ochib yumguncha davomi…
— Quloq sol! He-ey! Hoy, eshityapsanmi? Hoy! Jinni! Quloq sol, Shukur! Tush pastga! Machta uchidagi kallavaram, eshityapsanmi? U yerda nima qilyapsan? Jinni bo‘lib qoldingmi, nima balo, nega u yoqqa chiqib olding? Ahmoqlarning ahmog‘i! Rasvo! Hayvon! Palid! Tush, deyapman! Otangning arvohini davomi…
— Shuna-qa-a,— dedi cho‘zibgina xayolchan kapitan Memed.— Mana shunaqa, Oganes afandi. Xoh ishon, xoh ishonma, lekin bularning hammasi bor gap: dengiz tubida ombor joylashgan. Yer sharini tit-pit qilsang ham bunaqasini uchratmaysan, dunyoning yettinchi mo‘jizasi naq burnimizning tagida, Oltin Shox ko‘rfazida, davomi…
Agar qishloqqa borganingizda Xalildan yangiliklarni so‘raydigan bo‘lsangiz, qishloqda hech narsa o‘zgarmaganini, hatto odamlari ham bundan ikki yil avval qanday bo‘lsalar shundayliklaricha qolganlarini aytadi: yaxshilar — yaxshiligicha, yomonlar — yomonli-gicha, ishyoqmaslar — ishyoqmasligicha, mehnatsevarlar — mehnatkashligicha, firibgarlar — firibgarligicha, halollar — davomi…
Ilonizi so‘qmoq tog‘ga tutashib ketgandi. So‘qmoqning yarmiga ko‘tarilgan Rafiqbey yo‘l bo‘yidagi oynalari chang bosgan kichkina boqqollik do‘koni oldida to‘xtadi. Do‘koncha qarshisi — shundoqqina yong‘in izlari bilinib turgan sayxonlik bo‘lib, uning ortida dengiz ko‘zga tashlanardi. U har kuni kechqurun ishdan qaytayotganda, davomi…
Loyga tushib ketib, kiyimlaringni iflos qilsang hechqisi yo‘q, tozalashga bersang, dog‘-dug‘larini ketkazib chinni-chiroqdek qilib berishadi. Ammo lekin erkaklik hamiyatingga dog‘ tushmagan bo‘lsa bas u yaramasni na yuvib bo‘ladi, na qirtishlab bo‘ladi, o‘zingni qaynab turgan qozonga otsang ham foyda yo‘q. E’tirof davomi…
Ustozim Hikmat Turkka bag‘ishlayman. Bu shaharchada juda ko‘p bog‘lar bor edi, lekin ulardan birortasiyam keksa o‘qituvchi Haydar Gurerning bog‘idek shuhrat qozonmagandi. Bu bog‘ atigi to‘rt dyonyumgina yerni egallashiga qaramay, odamning jonidan boshqa hamma narsa topilardi: o‘rik, nokning har xil turlari, davomi…