Abdildajan Akmataliyev. Chingiz Aytmatov ijodida inson va kosmos munosabatlari

Bir  vaqtlar qirg‘iz shoiri Jo‘mart Bo‘kanboyev: “Shunday vaqt keladiki, qirg‘iz adabiyoti yurt hududidan chiqib, Yevropa bo‘ylab, dunyo bo‘ylab qadam tashlaydi, dunyo adabiyotining kichik bo‘lsa ham, munosib bir tarkibiy qismi bo‘lib qoladi”, degan, shunga ishongan edi. Ko‘rib turibmizki, u haq bo‘lib davomi…

Ibrohim G‘afurov. Aytmatov faryodi

Ikkinchi jahon urushi boshlangan va mahallamiz klubidagi tomga o‘rnatilgan qora lappakka o‘xshagan, doim — erta-yu kech ashulalar, kontsertlar berib yotadigan radiokarnaydan Molotov, Stalinlarning xirqiroq murojaatlari yuraklar va quloqlarga urushning dag‘dag‘ali vahimalarini olib kirgandan so‘ng bizning bog‘u bog‘chalarimizda, ulkan daraxtlar shoxidagi davomi…

Rahmon Qo‘chqor. Chingiz Aytmatov va adabiy tanqid

Aslida, Chingiz og‘aning birorta asarini adabiyotshunoslik, ayniqsa, adabiy tanqid yakdillik bilan xush qarshi olgan, adibni doimo qo‘llab-quvvatlagan, deya aslo aytib bo‘lmaydi. Dastlabki hikoyalaridan boshlab “Jamila” qissasigacha, “Kunda”dan tortib “Kassandra tamg‘asi” romanigacha – barchasi haqida ko‘plab xolis, do‘stona mulohazalar qatori allaqancha davomi…

Chingiz Aytmatov. Uyg‘onish saboqlari (1989)

Qirg‘iziston SSR Yozuvchilar uyushmasi hay’atining raisi, «Inostrannaya literatura» jurnalnning bosh muharriri Chingiz Aytmatovning SSSR xalq deputatlarining s’ezdidagi nutqi «Mana, yuzlashdik» degan ibora bor. Bu ibora odamlar o‘rtasidagi murakkab muloqotning ma’lum bosqichini ifodalaydi. Bugun men bu iborani sizlarga murojaat qila turib, davomi…

Georgiy Gachev. Oq bulut qissasi haqida o‘ylar

“Romanga qo‘shilgan qissa”. “Chingizxonning oq buluti” qissasi janrini Aytmatov “Asrni qaritgan kun” romanini nazarda tutib shunday belgilaydi: roman yetmishinchi yillar oxirida yozilib, “1980 yilda Novыy mir” jurnalida e’lon qilingan edi. Muallif avval so‘zida yozgandi: “Mafkuraviy ta’qib-tazyiq avj olgan, o‘ta hushyor, davomi…

Mansurxon Toirov. Sen naqadar totlisan, Istiqlol!

Boris Polevoyning “Chin inson haqida qissa”sini tengqurlarim ichida o‘qimagani yo‘q, desam yanglishmayman. Uning bosh qahramoni Aleksey Meresevning harbiy samolyotini dushman urib tushirgach, u uzoq vaqt behush bo‘lib yotadi. Hushiga kelgach, qor ustida sudralib bo‘lsa ham, o‘zinikilarga yetib olishga harakat qilgan davomi…