XVI—XVII asrlar sayyohlarining hikoyalariga qaraganda, bunday toshbaqalar Madagaskarda juda ko‘p uchragan. Ular 2000—3000 tadan bo‘lib, poda bo‘lib yurgan. Hindistonga yo‘l olgan kemalar toshbaqalardan g‘amlab olish uchun albatta, mana shu orolga to‘xtab o‘tgan, bu bahaybat jonivorlarni bosib tutib, Yevropa bozorlariga olib davomi…
Uzoq Sharqda, Vetnamda va Tayvan orolida trioniks degan toshbaqalar yashaydi. Bu yunonchadan tarjima qilinsa, «uch tirnoq» degan ma’noni anglatadi. Cho‘zinchoq xom blinga o‘xshagan trioniks toshbaqasi uchta o‘tkir tirnoqli pardali panjalarini asta-asta qo‘yib, havzalar tubida bamaylixotir sudralib yuraveradi. Bu toshbaqalarni «yumshoq davomi…
Dengiz toshbaqalari bir joyda muqim yashamaydi. Har mavsum qirg‘oqqa chiqib, tuxum qo‘yishdan oldin urg‘ochi dengiz toshbaqalari albatta issiq joyini tashlab, boshi oqqan tomonga suzib ketadi. Goho faqat o‘zlariga tanish bo‘lgan orollarni izlab minglab kilometr masofa bosadi. Ularning sayohati, albatta, maqsadsiz davomi…
Ham yerda, ham suvda yashagan toshbaqalarning eng yirigi arxelondir, afsuski u bugunga qadar yetib kelmagan. U mezozoy davrida yashagan, uzunligi 3,05 metr bo‘lgan. Burungi zamonlardagi toshbaqa go‘shti shinavandalari arxelon toshbaqasining boshiga yetgan. Mavjud toshbaqalarning eng yirigi terili dengiz toshbaqasidir. Uning davomi…
Dengiz toshbaqalari hayotining asosiy qismini suvda o‘tkazadi. Shuning uchun ham ularning tana tuzilishi suv ofatlariga moslashgan. Agar toshbaqalarning chaqqon va chiroyli suzishini kuzatsangiz, ularni hech qachon beo‘xshov va imirsiragan deb o‘ylamaysiz. Odamlar esa ularga xuddi shunday laqab taqishgan. Toshbaqalar yo‘nalishini davomi…
Dengiz, chuchuk suv va quruqlikda yashaydigan toshbaqalarning hammasi tashqi zirh bilan qoplangan, tangachasimon terisi va dag‘al, qotib ketgan burni bo‘ladi. Ularning hammasi o‘pkasi bilan nafas oladi va ikki: tashqi va ichki qismdan iborat zirhga ega. Mana shu oraliqda toshbaqa boshi davomi…
Mavjud hayvonlarning shu bugunga qadar yetib kelgan qadimiy turlaridan biri toshbaqalardir. Hozirgi kunda ularning 250 ta har xil turi bor. Ular orasida og‘irligi 500 kilogramm keladigani ham va juda kichkintoyi ham mavjud. Birlari suvda yashasa, boshqalari quruqlikda yashaydi. Toshbaqalar asosan davomi…
Mahmud G‘aznaviy, Abulqosim Mahmud ibn Sabuqtegin (967— G‘azna, 1030) — davlat arbobi va harbiy sarkarda, G‘aznaviylar davlati hukmdori (998—1030). Sabuqteginning o‘g‘li. G‘aznaviylar davlatining Nishopurdagi noibi (994—997). Otasi vafotidan so‘ng taxtni egallagan (998 y.dan). Mahmud G‘aznaviy qoraxoniylar bilan o‘z mavqeini mustahkamlab, davomi…
Vasil Bikov. Tonggacha yashasa… Qissalar (Ruschadan X. Ergashev tarjimasi). — Toshkent, Adabiyot va san’at nashriyoti, 1976. Belorus yozuvchisi, SSSR Davlat mukofoti laureati Vasil Bikovning mazkul kitobiga “Alp qissasi”, “Tonggacha yashasa…” qissalari kiritildi. Bu asarlar Ikkinchi jahon urushi yillaridagi qahramonliklar, sabot-matonatlar davomi…
Shaqildoq ilon haqiqatan ham qo‘rqinchli ilon. Odamlar u haqda ajoyib tarix yaratishgan, emishki, ilon chaqishdan oldin dumlari bilan shovqin soladi, ayni vaqtda uni unchalik xavfli deb hisoblashmaydi. Afsuski, hamma vaqt ham shunday emas. Shaqildoq ilon shaqillagan payti u rostdan ham davomi…