* * * Dilbarimning ul sadaftek og‘zida dur bor erur,La’lining shavqinda tun-kun diydalar durbor erur. Zulfi sunbultek, bo‘yi sarv, englari gulzor erur,Yuzini ko‘rmakka birdam bulbulu gul zor erur. Jon olib husnin sotar, bu ne ajab bozor erur,Yo magar oshiqlaring‘a noz davomi…
Xorazmiy (14-asr) – o‘zbek adabiyotining Navoiygacha bo‘lgan atoqli vakillaridan, noma janrining asoschisi. Hayoti va ijodi haqida ayrim ma’lumotlar uning bizgacha saqlanib qolgan yagona asari «Muhabbatnoma» orqali yetib kelgan. «Muhabbatnoma» Oltin O‘rda xoni Jonibekning hukmdorlaridan Muhammad Xo‘jabekning taklifi bilan 1353 yilda davomi…
Sayfi Saroyi (1321, Xorazm viloyati Sariqamish qishlog‘i — 1398, Iskandariya) — shoir, tarjimon. Markaziy Osiyoda mo‘g‘ullar istilosi davrida yashagan, o‘z vatanini tark etishga majbur bo‘lgan, umri darbadarlikda kechgan. Keyinchalik Oltin O‘rda (Saroy shahri), Misr va Turkiyada yashagan. Fors, arab tili, davomi…
Sohibqiron Amir Temur barpo etgan ulug‘ davlat, u qurdirgan o‘lmas me’moriy obidalar, uning sarkardalik dahosi butun dunyoga ma’lum va mashhurdir. «Temur tuzuklari» deb atalgan ajoyib asari ham turli tillarga tarjima etilib, jahon miqyosida katta e’tibor qozongan. Bu asar tarixchilar va davomi…
Temuriylar tarixi davlat muzeyining burchagida oyna ostida bir surat bor. Damashqiy qilichning surati. Uning tagida qisqagina izoh yozilgan: “Amir Temurning qilichi”. Suratda damashqiy qilichning sopi va bir qarichcha qismi aks etgan. Uni ko‘rgan kishida daf’atan shunday fikr tug‘iladi: bu qilich davomi…
Sohibqiron Amir Temurning jahonshumul obro‘-e’tibor va shon-shuhrat qozonishida bosh omil hisoblangan jihat, ya’ni sarkardalik dahosi, harbiy iste’dodi va mahorati, jahon harb san’atiga qo‘shgan ulkan ulushi borasida ko‘pdan-ko‘p fikr-mulohazalar, ilmiy hamda badiiy asarlar mavjudligiga qaramasdan, bu boradagi izlanishlarni uzluksiz davom ettirish davomi…
Buyuk tarixiy shaxslarning tarjimai holini yozish va ular haqida izlanish olib borish uchun manbalar va adabiyotlar yetishmasligi ko‘pincha muammo bo‘lsa, Sohibqiron Amir Temur haqida esa manbalar va adabiyotlarning nihoyatda ko‘pligi muammo hisoblanadi. Bu buyuk inson va iqtidorli davlat arbobi haqida davomi…
Hoziq (taxallusi; asl ism-sharifi Junaydullo Islomshayx o‘g‘li) (18-asrning oxiri, Hirot — 1843, Shahrisabz) — shoir, tarjimon. 19-asr o‘zbek adabiyoti namoyandalaridan biri. 1793— 1800 yillarda Buxoroga kelgan va madrasada tahsil ko‘rgan, tib ilmini o‘rgangan, she’rlar mashq qilgan. «Hoziq» taxallusini ham shu davomi…
Joniyning nomi Mulla Qurbon bo‘lib, uning yashagan va ijod etgan vaqti XVIII asrning oxirgi choragi va XIX asrning birinchi yarmiga to‘g‘ri keladi. U Buxoroda yashadi va ijod etdi. Sayfiy degan shoir Joniyning vafotiga bag‘ishlab yozgan tarix — marsiyasida: Xirad piri davomi…
Maxmur (taxallusi; asl ism-sharifi Mahmud Mulla Shermuhammad o‘g‘li, ?—Qo‘qon — 1844) — o‘zbek mumtoz adabiyoti namoyandalaridan biri. Shoir Mulla Shermuhammad Akmal Ho‘qandiyning o‘g‘li. Qo‘qondagi Madrasai Mirda tahsil olgan. Umarxon qo‘shinida sarbozlik, sipohiylik qilgan. Maxmur yoshligidan she’riyatga havas qo‘yib, Sa’diy, Hofiz, davomi…