Ушбу суҳбатимиз устоз, Ўзбекистонда хизмат кўрсатган журналист Маҳмуд Саъдий ташаббуси билан бўлган эди. Неча юз йиллардан буён Алишер Навоий бадиий-илмий мероси инсоният маънавияти йўлида хизмат қилиб келмоқда. Унинг “Эл нетиб топгай мениким, мен ўзимни топмасам” каби ҳикматли сатрлари эл орасида давоми…
Ўзбек халқининг буюк шоири ва мутафаккири Алишер Навоий ижоди жаҳон адабиёти намояндалари Ҳомер ва Данте, Фирдавсий ва Ҳофиз, Шекспир ва Руставели, Пушкин ва Толстой, Гёте ва Бальзак мероси каби мўътабардир. Шу боис ҳам ҳазрат Навоийнинг шоҳ асарлари фақат Шарқда машҳур давоми…
Вақт ҳам турлича бўларкан, бири – қисқа муддатли, “кичик” вақт бўлса, яна бири “тарихий”, “катта” вақт. Замонавийлик деб аталувчи бизнинг “кичик” вақтимизда кўплаб шахслар поймол этилди ёки қадр топмади. Катта тарихий вақтда Николай (Микола) Платонович Бажан оғир тарихий вазиятларда, гарчи давоми…
Улуғ инсонларнинг қиёфаси, феъл-атвори ва ҳаётига қизиқиш ҳар доим ҳам кучли бўлган. Жумладан, Алишер Навоий сиймосига. У зотнинг сурати акс этган бир неча миниатюра маълум. Бири XV аср охирроқларига мансуб, Маҳмуд Музаҳҳиб ишлаган машҳур расм. Яна бирини бироз кейинроқ номаълум давоми…
Кейинги йилларда Шарқ адабиётларини чуқур ўрганиш уларнинг кўп тармоқлари фавқулодда мураккаб тарзда ўзаро чатишиб кетгани ва ўзига хос яхлит бир бутунлик касб этганини кўрсатмоқда. Тарихий жараёндаги бу ўзига хослик турли даврларда бир-бири билан чамбарчас боғланган бир қатор халқларнинг муштарак меҳнати давоми…
1 Ҳирот ва Самарқанд… Самарқанд ва Ҳирот… Булар Алишер Навоийнинг ҳаёти ва фаолияти кечган шунчаки шаҳарларгина эмас, булар унинг оламининг, шу шаҳарлар мансуб бўлган Кўҳна Олам қисмининг ваколатли вакилларидир ҳам. Келинг, мана шу минтақа хусусида фикрлашиб олайлик. Мана у, ўша давоми…
Абай Қўнонбоевнинг Абай даражасига кўтарилиб, қозоқ поэзиясининг машъали, ёруғ юлдузига айланишида, айниқса, Шарқ шоирлари, жумладан, Алишер Навоий ижод дурдоналарининг таъсири беқиёс бўлган. Бу ҳақда Қозоғистон Республикаси Фанлар академиясининг академиги, ёзувчи Ғабит Мусрепов: “Қозоқнинг инқилобдан аввалги адабиётига Ўрта Осиё классиклари асарларининг давоми…
Алишер Навоий серқирра истеъдод соҳиби сифатида шатранж(шахмат)ни ҳам маҳорат билан ўйнаган, бу қадимий ўйиннинг назарий жиҳатларидан яхши хабардор бўлган. Замондошларининг хотиралари, шоирнинг турли мавзудаги асарларида келтирилган шатранжга оид мисоллар, шатранж муҳралари билан боғлиқ тимсоллар ана шундан далолат беради. Шуни таъкидлаш давоми…
Шарқ мумтоз адабиёти тарихида, сўз санъати ривожида ижодкор аёлларнинг алоҳида ва ўзларига хос сўз иқлими, тасвир усули, қадри, мақоми, туғроси бор. Уларнинг ҳаёти, ижодлари ҳақида маълумот берувчи бирламчи манбаларнинг борлиги эса мақтовга лойиқ адабий ҳодиса бўлиб, ушбу мавзуда илмий ишлар давоми…
Марказий Осиёдаги ўрта асрлар интеллектуал ҳаёт тадрижи тарихи адабий таъсир жараёнлари билан чамбарчас боғлиқ[1]. Чунончи, илк чиғатой (туркий – таҳр.) шеъриятининг шаклланишида мумтоз форс адабиёти ўзига хос аҳамиятга эга[2]. Ўзбек адабиётининг энг буюк намояндаси деб эътироф этилган, мутафаккир шоир Алишер давоми…