Avtobusda yurgan kishi har  xil odamni ko‘radi, teshik quloq – har xil gaplarni eshitadi. Mening oq “GAZel”da o‘z joyim bor: eng oxirgi qatordagi, eng chekka deraza oldidagi, qora chiybaxmal sirilgan o‘rindiq. Yo‘lning boshida o‘tiramanu oxiridan ikki bekat berida  tushaman. Maza. Birovga joy bo‘shataman deb ovora bo‘lmaysan, oyoq ostida turtinib-surtinmaysan. O‘y-xayolingga erk berib, ko‘chani tekin tomosha qili-ib ketaverasan. Avtobusga tushib-chiqib turgan yo‘lovchilarni kuzatishni yaxshi ko‘raman. Qiyofasiga qarab kimligini, kasb-kori, yoshi, nima tashvish yetaklab yurganiyu fe’li atvorigacha taxmin qilishga urinaman.
  Qiziq-da.  Bu sinchkovligimni jurnalistning kasb kasalligiga yo‘yishingiz mumkin. To‘g‘ri qilasiz.     
  Kecha ishga kechroq, peshindan so‘ng keldim. Navbatchilikdan   yarim tunda qaytgan edim-da. Tushlik mahali avtobuslar qatnovi siyraklashgani uchunmi avtobus jonivor  yo‘lovchilar bilan bosh bekatdayoq deyarli to‘ldi. Men “xos” joyimni egallagach, yon-verimga  ko‘z yugirtirdim. Qarasam, shundoqqina   ro‘paramda bir juvon o‘tiribdi. Oppoq, bo‘liq tizzasi tizzamga tegadigan darajada yaqin. Qirq yoshlardagi istarasi issiq, kashtan rangli sochlari  kalta kuzalgan,  oq ko‘ylagining yoqasi  xiyol ochiq, xushbichim, xipchagina  ayol.
 “Bankir bo‘lsa kerak”, deb o‘yladim. Sal narida xashamatli bank binosi joylashgan. Oldi doim biri-biridan chiroyli mashinalar bilan tirband bo‘ladi.   Yo‘q,  bankda ishlaydigan bunday husn jamol sohibasi bu yoshda taraqa-turiq “avtobusga osilib” yurmaydi. Kamida boshqarma boshlig‘i sifatida xizmat mashinasida, hech bo‘lmaganda, shaxsiy avtomobilida yuradi: qo‘li tekkanning – og‘zi tegar, hammaning ham dasti yetavermaydigan arzon-garov kreditga olishi mumkin-da o‘sha yalti-yultir mashinalardan birini.  Bankir  bo‘lganida yuzlari yog‘ surtilgan xirom etikday yaltiragan, dimog‘i ancha baland, qarashlari xiyla o‘ktam bo‘lardi.  Qarshimda o‘tirgan juvonning esa mayda xusnbuzar izlari sezilib turgan oq yuzida   xorg‘inlik, nigohida  o‘ziga juda yarashgan ma’yuslik, o‘ychanlik, darhol ko‘zga tashlanadigan kamsuqumlik bor edi. Yonimizdagi poliklinikadan chiqqan do‘xtirga ham o‘xshamaydi, chiroyli barmoqlariga yarashgan uzun tirnoqlariga qalin qizil lok surtilgan.
 “Muallima!” – degan fikr xayolimdan o‘tdi.
   Juvon to‘q ko‘k rang yubkasini to‘g‘rilagan bo‘ldi, lekin etagi tizzasigacha yetmagach, oyog‘ining ustiga qora so‘mkachasini yotqizib qo‘ydi. Yuzimni ko‘cha tomonga burdim. Burish asnosida so‘mkasidan ko‘rinib turgan qalingina yashil daftar  e’tiborimni tortdi.
 “Sinf jurnali!” – degan xulosamdan quvonib ketdim. O‘quv yili yakuniga yetay deb qolgan, ko‘cha to‘la bola, bir-biri bilan quvlashib, o‘ynoqlashib maktabdan qaytayotir. Bu singlimiz ham haynahoy maktabdagi darslarini tugatib, uyiga ketayotgan bo‘lsa kerak. «Yo‘q! – deb yana darhol fikrimdan qaytdim. – Uyiga ketayotgani yo‘q”. Maktab o‘qituvchisi uzoqdan qatnab ishlashi qiyin. Menga o‘xshab avtobusning “to‘riga” o‘tirib olibdimi, demak, oxirgi bekatgacha boradi. Ayolning yuzidan qandaydir bezovtalik bor. U qayergadir shoshilayotir. Shuning uchun hatto sinf jurnalini “O‘qituvchilar xonasi” yoki shu yaqin-atrofdagi uyida qoldirishga ham ulgurmagan. Boshiga jiddiy tashvish tushgan odam parishonxotir bo‘lib qoladi. Kasalxonaga borayotganganga ham o‘xshamaydi, chunki qo‘lida tugunchasi yo‘q. Ayollar erkaklarga o‘xshab ko‘cha-ko‘ydan bozor-o‘char qilib, bemor ko‘rgani bormaydi.   
“Aqlli ayol ekan”, degan fikr xayolimdan o‘tdi. Aqlli odam esa chiroyli bo‘ladi. Bu – mening kashfiyotim.
“Qaysi fandan dars berar ekan?”  degan masalani qo‘ydim endi o‘z oldimga va javob topishga tushdim. Sinf jurnalini odatda boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari yonida ko‘tarib yuradi. Lekin, boshlang‘ich sinflarda mashg‘ulotlar kechi bilan  soat o‘n ikkigacha tugaydi. Hozir esa uchga yaqinlashib qoldi.     
 “Qani, yo‘lkirani chaqqon-chaqqon uzatib yuboringlar!” deb dalolat qildi haydovchi.  
  Uzatdik.   
 Mayin qo‘ng‘iroq sasi keldi. Juvon sumkasidan bejirimgina qizil telefonchasini chiqardi:
 “Labbay!”
  Uning sal xirillaganroq ovozi g‘oyat yoqimli  ekan. Barmog‘idagi ingichka nikoh uzugiga qaraganda oilali, eri, bola-chaqasi bor. Shunday sohibjamolning boshi ochiq bo‘lishi mumkinmi. Aslo!
 “Assalomu alaykum, Muazzam opa! –dedi juvon quvonib. – Ha, men qo‘ng‘iroq qiluvdim. Operatsiyadamidingiz? Uzr-uzr! Bilmabman. Aksiga olib hozir yo‘lda, avtobusda edim, bir pasdan keyin telefon qilsam maylimi? A? Yanami? Ha-a…”
 Derazadan tashqariga qarab ketayotgan bo‘lsam-da, juvon atrofiga ko‘z qirini tashlab olganini va ovozini pasaytirganini sezdim: «Xudoga shukr, tinchlik. Odatdagi gap-da, opa, o‘sha ikki dugonamiz haligacha bermadi. Bir hafta o‘tdi. A? Ikki yuzdan – to‘rt yuz. Shuni qizlarga o‘zingiz bir eslatib qo‘yasizmi, degandim. O‘zim aytay desam, yuzim chidamayapti…  Operatsiyami? Kelayotgan shanba kuni. Xo‘jayinim? Hozir balnisadalar. Bir hafta bo‘ldi. A? Shukr, tuzuklar… Yo‘q, hali yurishlariga ruxsat berishmayotir. Avariyagami? Ikki yildan oshdi. Aravacha kunlariga yarab turibdi…»
 «Obbo, bechora-ey! –Chin dildan rahmim keldi.- Eri avariya bo‘lgan ekan-da. Ikki yildan oshibdi. Butun ro‘zg‘or tashvishi o‘ziga qolibdi».
 “Yo‘lkirani bermaganlar chaqqon-chaqqon uzatinglar!” deb yana eslatdi haydovchi.  
“Endi ikki ming kerak, – dedi ayol xorg‘in ovozda. – Bir yarim minggi tayyor… Meni bilasiz-ku, «gap», «gashtak» degan o‘yinlarga hech toqatim ham, vaqtim ham yo‘q. Xo‘jayinimning operatsiyasini deb qo‘shilgandim-da. Yo‘qsa, pul yig‘ish qiyin ekan. A?.. Hozirmi?.. Shimoliy vokzal tomonga ketyapman. Til o‘rgatish markaziga. Nima? Yo‘g‘-e. Ozgina qo‘shimcha ish topgandim. A?  Haftasiga uch kun. Uchdan beshgacha… Ha, bu yog‘i yana “bonjur, madam!..” Jon opa, iltimos, anavu ikki qizimizga bugunoq ayting, “gap”ning pulini tezroq yetkazishsin. Iltimos!.. Zaril-da!.. Xo‘p-xo‘p! Markazdan chiqib, balnisaga o‘taman. O‘g‘lim uydan ovqat olib kelib turadi. Borishim bilan salomingizni albatta yetkazaman. Nima? Bemalol, opa, bemalol, degandim-ku. Nevarangizga ayting: kechqurin yettidan keyin kelaversin. Boshqa bolalar ham bor, darsni soat o‘ngacha o‘shalarga qo‘shib o‘taveraman.  Rahmat, opa!..”
Manzilimga yetgach, avtobusdan tushib, uning ortidan ma’yus qarab qolar ekanman, lablarim beixtiyor pichirlaganini sezdim: “Bonjur, madam!” “Omadingizni bersin, singil!”

2014 yil.